Hoe omgaan met een moeilijke baas. De dynamiek van hiërarchische relaties. Wat voor problemen tussen baas en medewerker kan je verwachten. Voorbeelden, tips en suggesties m.b.t. de kunst van het leiding ontvangen.
Zonder goed volgerschap faalt leiderschap!
Wel eens iets gelezen over leiding ontvangen? Over leiderschap en leiding geven worden bergen aan inzichten en ervaringen vergaard. Volgerschap en leiding ontvangen komen er bekaaid af. En dat terwijl iedereen de meeste tijd van zijn of haar loopbaan leiding ontvangt.
Dynamiek en valkuilen van hiërarchische relaties
Een hiërarchisch relatiepatroon kent valkuilen. Het betreft geniepige interactiepatronen die veel narigheid veroorzaken. Hier volgen de 2 belangrijkste.
1. Valkuil: 'Blame the other'
De grootste en diepste valkuil is 'Blame the other’. Dat geldt voor beide kanten van de relatie. Dit interactie-patroon staat bekend als het ‘Oerconflict’.
- Vier begrijpelijke redenen om niet in gesprek te gaan
Het gesprek tussen werkvloer en leidinggevenden gaat gauw mis. - Als leiderschap binnen de drama-driehoek belandt…
Verwijten over en weer, geruzie! Mensen branden op en haken af. - Standsverschillen oorzaak van weerstand tegen verandering?
Is er een latente strijd tussen hoger- en lageropgeleiden in organisaties?
Open het gesprek
Het doorzien van de dynamiek van het 'oerconflict' helpt om narigheid te voorkomen. Soms lukt het de vicieuze dynamiek te doorbreken door het gesprek te openen. Zie:
-
- De weg naar effectieve relaties! '
Blame the other' of 'Pak uw verantwoordelijkheid'? - De angsthaan houden we zelf in stand
Een angsthaan als leidinggevende? Neem eigenaarschap en maak het verschil.
- De weg naar effectieve relaties! '
2. Groepsdenken en tunnelvisie
En wat als je aan ziet komen dat de baas risico’s neemt, geen weet heeft van belangrijke feiten, en begint te blunderen? Kan je dan maar beter je mond houden?
Hoe groter de machtsafstand hoe vaker de medewerker daarvoor kiest. Hij of zij praat mee en bevestigt de baas. 'Groupthink' en tunnelvisie gaan het gedrag bepalen. Op alle niveaus van de organisatie tot en met het topteam komt dit voor. Lees: De civilisatie van het kapitalisme Waarom falen bestuurders? De dynamiek van wanbeheer en groepsdenken.
Soms worden de spanningen gevoed door het Oerconflict De dynamiek van Hoog versus Laag. Dit leidt dit van kwaad tot erger. Organisatierot en Verwaarlozing zijn het gevolg.
Kortom, leiding ontvangen is voor velen 'sappelen onder een lastige baas'.
Hoe omgaan met een lastige baas
Problemen met de baas op het werk komen vaak voor. De volgende bijdragen laten daar iets van zien.
- Wat te doen met een lastige baas? Acht tips
- Je loopt vast in je contact met je baas! Wat kun je doen? Drie opties als je niet blij bent met je manager.
- Intimidatie op het werk als managementinstrument. Pesten door leidinggevenden is en blijft groot probleem.
- Vier tips om van een slechte baas af te komen.
- Hoe herkent u een slechte manager? De 10 rituelen van slecht management.
- Hoe de slechte manager in een vroeg stadium herkennen. Symptomen en aanwijzingen.
10 Nyenrode leiderschapstrainingen in één brochure
Of je nu een startende leider of board member bent, Nyenrode heeft altijd een passende leiderschapstraining. Ontdek welke training het beste jouw leiderschapsvraag beantwoordt.
Leiding ontvangen: trends en tips
Geen wonder dat men in steeds meer organisaties beducht is voor de hierboven vermelde verschijnselen. Men raakt beducht voor 'groupthink' en stimuleert tegenspraak.
- De valkuilen van groepsdenken en tunnelvisie Hoe tegenspraak en dwarsliggers een kans geven.
- Veranderen? Tegenspreken! Organiseren van tegenspraak als effectief cultuurverandermiddel
Men moedigt ook de medewerkers aan om binnen bepaalde kaders naar eigen inzicht te handelen. Goed volgerschap betekent dan:
- Meer zelfsturing
- Het beleid van de baas vertalen in concrete acties.
- Niet wachten op de baas als de boel in het honderd loopt.
- Zelfs een zekere professionele ongehoorzaamheid kan hierbij passen
Sommige organisaties gaan verder. Het lukt hen om de negatieve dynamiek niet alleen te temmen maar zelfs om te zetten in een positieve spiraal. Zij cultiveren een ander patroon van managen en organiseren dat het best te typeren is als Sturen op Verantwoordelijkheid. We komen dan uit op een totaal ander interactie-patroon in hiërarchische relaties. De menselijke maat krijgt meer ruimte, de autonomie van de medewerkers neemt toe en de organisatie wordt platter.
Zie ook de onderwerpen Organisatie-ontwerp en Betrokkenheid.