Hoe omgaan met disruptie. Drijfkrachten zijn: nieuwe technologie, een innovatief businessmodel, een grotere wendbaarheid en anders organiseren & managen. Gebruik de disruptie-checker.
Wat is disruptie?
Is uw organisatie of branche rijp voor disruptie? Disruptie betekent dat markten worden opgeschud door organisaties met verrassende producten en diensten, innovatieve businessmodellen, agressieve marketingstrategieën en innovatieve manieren van organiseren & managen. Disruptie is met slimme technologie, organisatieontwerp of businessmodel, de eigen concurrentiekracht zodanig versterken dat de concurrentie het loodje legt.....
Disruptieve organisatievormen
Disruptie wordt meestal verbonden met het ontwikkelen en aanwenden van nieuwe, slimme technologie door start-up bedrijven. De werkelijkheid is anders. Start-ups en nieuwe technologie spelen niet altijd de hoofdrol. Een slim organsatieontwerp kan ook veel kracht mobiliseren. Voorbeelden zijn Buurtzorg.NL in de zorg en VDL in de maakindustrie.
In de zo zwaar geteisterde detailhandel zijn goede voorbeelden Action, Cool Blue, Zara en Rituals. In de luchtvaart hebben we de Low-cost carriers. Disruptie wordt dan veroorzaakt door een slim businessmodel en een grotere wendbaarheid vaak verbonden met slimmer organiseren en managen.
Kenmerken van een disruptieve organisatievorm zijn:
- Klein hoofdkantoor, weinig staf.
- 'Klein binnen groot' met een eigen resultaatverantwoordelijkheid van de onderdelen.
- Meer autonomie en betrokkenheid van de professionals in de uitvoering
- Een grote mate van flexibilisering door ‘staff on demand’.
Zo’n ontwerp is rechtstreeks verbonden met wendbaarheid. Meer informatie over deze vorm van organiseren en managen in Organisatie-ontwerp en Sturen op verantwoordelijkheid.
Daar waar organisatieontwerp en nieuwe technologie elkaar versterken, ontstaat een zeer krachtig businessmodel. Voorbeeld: Booking.com - een marketing bedrijf met 100 startups.
Betekenis en voorbeelden van disruptie
Gevestigde namen krijgen het moeilijk en vallen steeds vaker om. Voorbeelden: Nokia, Kodak, Digital, Free Record Shop, Polare, Hyves, V&D. Veel bedrijven hebben er op zijn minst (flink) last van zoals Shell, Hema, Telegraaf Media Groep (TMG), hotelketens, taxibedrijven, zorginstellingen.
Maar er zijn ook nieuwe bedrijven die juist floreren, denk aan bedrijven als Tesla, Uber, Airbnb, SnappCarr, Nextdoor, Waze, Spotify, Picnic, HelloFresh, Zalando, Booking.com, Virgin en Amazon.
Disruptie en Wendbaarheid
Disruptie en wendbaarheid zijn in de praktijk nauw verbonden.
Geen wonder want wendbaarheid is bepalend voor concurrentie-kracht. In hoofdlijnen zijn er vier bouwstenen voor het ontwikkelen van wendbaarheid. Ook zijn er bepaalde Competenties om wendbaarheid te cultiveren.
Zie ook de kennisbankpagina Wendbaarheid.
Uw organisatie rijp voor disruptie?
Wanneer is uw organisatie aan de beurt om gedisrupt te worden? Met de disruptie-checker krijgt u een beeld van uw kwetsbaarheid. U kunt ook zien waar voor uw organisatie wellicht kansen liggen. U kunt er ook mee checken hoe gevoelig uw branche is voor disruptie.
De disruptie-checker
De disruptie-checker is gebaseerd is op 6 typen kwetsbaarheid. Zes vragen; is het telkens ja of nee? De zes vragen vormen met elkaar het disruptie-model.
- Ondoorzichtigheid
Is uw sector weinig transparant over de kwaliteit van de geboden diensten, de betrouwbaarheid van de aanbieders of de geleverde prijs/kwaliteitverhouding?- Ongemak
Moeten klanten moeite doen om invulling te geven aan hun wensen en behoeften. Of moeten klanten zich aanpassen aan de werkprocessen van de aanbieder in plaats van andersom?- Overcapaciteit
Is in uw sector overcapaciteit en/of veel verspilling?- Onder één dak
Is het aanbod waaruit klanten kunnen kiezen onnodig uitgebreid of zijn klanten veroordeeld tot een one-stop-shop?- Onder de radar
Zijn er in uw sector nieuwkomers met een product dat zo op het eerste gezicht veel simpeler, slechter en goedkoper is dan uw aanbod?- Overbodig
Ontstaat er in uw sector door nieuwe technologische ontwikkelingen al minder behoefte aan uw product of dienst?Hoe vaker u op deze 6 vragen reageert met ‘Ja’ hoe groter de kans op disruptie. De disruptie-checker - Check de kans op disruptieve nieuwkomers die u uit de markt drukken.
Omgaan met disruptie
Zelf disruptief worden is natuurlijk een buitengewoon uitdagende doelstelling. En waarom niet. Dit kan aan de hand van het disruptiemodel met de zes kwetsbaarheden. Wat kunnen we doen om de kwetsbaarheid van onze sector uit te buiten en te exploiteren ten eigen bate? Het zal u niet in dank worden afgenomen in de sector maar waarom wachten tot een ander de boel overhoop gooit met u erbij?
Heeft u al aan de mogelijkheid gedacht om als platformorganisatie te gaan functioneren. Ook dan kunt uzelf disruptief worden. Doorgaans zult u dan ook moeten investeren in slimme technologie. 'So what' als het kiezen is tussen de dood of de gladiolen?
Als u meer mogelijkheden wilt verkennen, kijk eens bij Organisatieontwerp of bij Wendbaarheid.
Exponentiele organisaties
In welke mate disruptieve organsaties het economisch leven gaan beheersen is niet te voorspellen. Sommigen zien in snel tempo een totaal ander economisch stelsel ontstaan. Neem de volgende voorbeelden:
AirBNB heeft binnen een periode van 5 jaar 90 keer meer meldingen per werknemer. GitHub heeft 109x meer softwareopslag per medewerker. Local Motors maakt auto’s die 1000x goedkoper zijn om te produceren dan een paar jaar geleden. Tesla heeft 30x meer marktkapitaal per werknemer. En de Canadese Tangerine bank heeft 7x meer klanten per werknemer en 4x meer stortingen per klant.
In veel traditionele organisaties wordt gepraat over disruptie en innovatie. Maar wat doen deze trado’s? ‘De orde van de dag’ en 'Business as usual’ maken de dienst uit. In feite zitten velen nog te suffen. Het idee dat gevestigde organisaties verpletterd worden zou wel eens terecht kunnen zijn. Tal van gevestigde organisaties hebben de grootste moeite om aan te klampen. Een gebrek aan wendbaarheid en dus te weinig innovatie zijn de grootste boosdoeners. Zie:
- Exponentiele organisaties: een ontwrichtende innovatie! - De ondergang van de trado’s. Verpletteren de ExO's de gevestigde organisaties?
- Al gehoord van Haier? Een virale zwerm van vele duizenden micro-ondernemingen die met elkaar ongehoord succesvol zijn. Het is niet een door Haier ontwikkelde nieuwe technologie maar het organisatieontwerp dat de doorslag geeft.
