03
M

Prestatie indicatoren

KPI's, kritieke prestatie indicatoren. Definitie, inzichten en voorbeelden.

Prestatie indicatoren meten de prestaties van de organisatie. Ze geven inzicht in de resultaten op deelgebieden en laten zien in hoeverre bepaalde doelstellingen bereikt worden. Inzichten en praktijkervaringen met KPI's en prestatie-indicatoren. Het KPI dashboard of de KPI rapportage. De KPI's hanteren als controle instrument? Wat zijn de valkuilen bij performance management? Welke condities bepalen het succes? KPI's.

Aan de gang met de indicatoren

Informeren over indicatoren is niet genoeg. Hoe groter de betrokkenheid van de medewerkers bij het tot stand komen van de prestatie-indicatoren, hoe meer kans dat het werken met indicatoren slaagt. Door regelmatig de scores van de indicatoren in het werkoverleg te bespreken, komt met al gauw uit bij acties ter verbetering. Als leidinggevenden hierop hun teams aanspreken dan is dat zeker een stimulans. Zie de indicatoren als een team-verantwoordelijkheid. De vertaling naar individuele indicatoren werkt doorgaans contraproductief.

Wat zijn prestatie indicatoren of KPI’s

Prestatie indicatoren worden gebruikt door organisaties die hun resultaten willen verbeteren . Veel bedrijven leveren daarvoor fraaie systemen en modellen gericht op key performance indicators zoals bijvoorbeeld de balanced scorecard als onderdeel van 'performance management'

Het gaat om de trend

Vaak wordt veel tijd en energie verknoeid met het opstellen van normen. Het gaat om resultaatverbetering dus beraam acties ter verbetering en focus op de trend. Gaat het beter of niet? Dat is de hamvraag, niet: 'Zitten we op de norm'.  De vraag ‘Doen anderen het nog beter?’ kan wél extra motiveren.

Organisatie-ontwerp, verantwoordelijkheid en prestatie indicatoren.

Hoe duidelijker en hoe zichtbaarder eenheden beschikken over eigen producten en klanten hoe sterker men de verantwoordelijkheid voor product en klant kan ervaren. Hoe groter de kans ook dat werken met prestatie indicatoren goed uitpakt. Het is bijna onvermijdelijk dat, al werkend met indicatoren, men af en toe kritisch naar het eigen organisatieontwerp kijkt. ‘Klein binnen groot’ en ‘Sturen op verantwoordelijkheid’ zijn aantrekkelijke opties om continue resultaatverbetering in te bakken.

Teveel indicatoren en te weinig focus

De invoering van prestatie-indicatoren ook wel kritieke prestatie indicatoren of KPI’s genoemd, is lang niet altijd een succesverhaal. Verbetering van resultaten blijft vaak uit en betrokkenen raken teleurgesteld.

Hoe komt dit? Wat zijn de valkuilen en vuistregels?

Vaak wordt men, mede door de oneindige ICT-mogelijkheden, geconfronteerd met een ‘overload’ aan prestatie indicatoren. Mooi zo’n cockpit van cijfers! Maar wat is de gebruikswaarde. Als je alles weet, weet je niets. Focus op de indicatoren die bepalend zijn voor resultaat en succes. Beter 3 dan 12.

Wim van der Leegte, directeur van VDL, een onderneming met meer dan 80 werkmaatschappijen in de maakindustrie: “...een simpel systeem dat continu aan de hand van slechts enkele getallen laat zien hoe we draaien. Simpel en doelgericht, direct verbonden met vragen als: ‘Wordt er geld verdiend en hebben we genoeg orders?’ Elke werkmaatschappij weet hoe ze ervoor staat."

Denk en doe zelf

Zoek het in eenvoud; kies de indicatoren met de grootste hefboomkracht, blijf dicht bij het primaire proces van inkoop, productie en levering tot en met de klant. Als je goede raad nodig hebt raadpleeg experts; maar zet de realisatie niet apart als project in een projectorganisatie. De verantwoordelijkheid van de reguliere organisatie wordt hierdoor aangetast. Maak je mind op en zet de lijnorganisatie aan het werk.

Gebruik indicatoren waar niemand omheen kan

Laat je niet in de luren leggen door indrukwekkende modellen. Stel voortdurend de vraag: Kan ik hiermee goed uit de voeten!
Focus op wat kritiek is voor resultaat en succes. Soms is dat al redelijk duidelijk. Zo kwam een ARBO organisatie met 3 indicatoren voor de regio-teams: klanttevredenheid, ontwikkeling ziekteverzuim bij de klanten en het saldo van inkomsten en uitgaven van het regiokantoor.
In menige organisatie is het nog niet duidelijk genoeg. Brainstorm met je mensen, bevraag klanten en de mensen in de uitvoering. Er ontstaat een gros-lijst en selecteer met criteria als: kritiek voor ons resultaat, hefboomkracht, motiverend en gemak waarmee de indicator ‘up to date’ te houden is.

Indicatoren kennen een hiërarchie

Een goede indicator differentieert al naar taak en verantwoordelijkheid. Voorbeeld: De indicator voor klantgerichtheid is aan de top een andere dan bij de bedrijfsonderdelen. Aan de top gaat het om de totalen zoals meer tevreden klanten en minder klachten. Voor onderdelen gaat het afhankelijk van het verantwoordelijkheids-gebied om retouren van producten, leverbetrouwbaarheid, opdrachtenvolume, tempo waarmee de aftersales klachten verhelpt e.d..

Bedrijfsonderdelen en werkvloer betrekken bij het vaststellen van de KPI’s

Het vaststellen van de juiste indicatoren is een groepsactiviteit waaraan de medewerkers in de units moeten deelnemen. Het doel is immers resultaatverbetering. Prestaties worden gerealiseerd in de operationele uitvoering. Doe dus een beroep op de professionals in de uitvoering. Als het alleen maar een top-down verhaal is dan zetten we een boel ervaring en vernuft buiten spel. De motivatie om ermee te gaan werken wordt er doorgaans ernstig door aangetast. 

Wat is er normaler dan zicht op de eigen resultaten!?

Mensen zijn doorgaans zeer geïnteresseerd in de eigen resultaten. Het is eigenlijk heel onnozel als een organisatie, inclusief de teams en afdelingen, dit ontberen. Het is helemaal onnozel om te klagen over motivatie en verantwoordelijkheidsgevoel zolang het zicht op resultaten ontbreekt. Te lang zijn KPI’s gezien als een complexe materie waar heel veel bij komt kijken. Laat de eenvoud regeren. Iedereen wil weten hoe men ervoor staat. Laat het, net zoals een klok of een kilometerteller, een normaal onderdeel van het werk zijn.

Trending

original
Cover stories · Cases · Boeken
Prestatie indicatoren

Over wendbaarheid en gevestigde organisaties. Praktijkcase.

Het roer omgooien door strategie en competenties aan te pakken
Leo Kerklaan
25538
1
visuele-data
Cover stories
Performance management

Managementinformatie: helpen kpi's, rapporten & dashboards?

Hoe managementinformatie gebruiken? Zoek het verhaal achter de cijferbrij!
Rob ter Hedde
31867
10
5KPI
Cover stories · Cases
Performance management

Hoe je een organisatie bestuurt met slechts 5 KPI’s

Eenvoud werkt écht. Hoe je de strategievertaling en de KPI's simpel houdt.
Rob ter Hedde
48471
13
KPI' s opstellen! Hoe werkt een dashboard met prestatie indicatoren?
Cover stories
Performance management

KPI's: focussen op de essentie met prestatie-indicatoren

Geschikte KPI’s zorgen voor inzicht en transparantie in de bedrijfsvoering
85300
0
Ontwikkelingen en trends in Performance Management - De balans van 10 jaar uitwisselen van kennis en ervaring
Cover stories
Performance management

Ontwikkelingen en trends in Performance Management

De balans van 10 jaar uitwisselen van kennis en ervaring
Leo Kerklaan
31929
2
essentialist-leader
Cover stories · Boeken
Performance management

Monitoren middels prestatie indicatoren

Balanceren tussen sturing en zelforganisatie
Cris Zomerdijk
34563
0
De weg van ik naar jij naar wij en naar resultaat ... - ... gaat alleen maar bergafwaarts
Cover stories
Prestatie indicatoren

Werken met de value based scorecard

Doe eerst een quick scan!
John Koster
21551
2
finish
Cover stories · Instrumenten
Continue resultaatverbetering

Werken met prestatie-indicatoren

Versterk de resultaatgerichtheid van uw team en uw organisatie.
Willem Mastenbroek
110351
40
Air_Pressure_logo_FINAL
Cover stories
Continue resultaatverbetering

De rol van prestatie-indicatoren bij efficiencyverbetering (deel 2)

Jurgen Hoppenbrouwers
22156
2
schermafbeelding-2011-11-20-om-18-23-31
Cover stories
Continue resultaatverbetering

Het meten van prestaties met behulp van indicatoren

Wat is de juiste mix van instrumenten om prestaties temeten?
Leo Kerklaan
56039
2

Tips & Tricks

Cycling Tools
Columns
Lean management en werken

Implementeer de filosofie van continu verbeteren, niet de tools

Lean management en continue verbetering falen door plichtmatig gedoe
Freek Hermkens Management Pro
31042
5
KPI's implementeren in vier stappen
Actueel
Performance management

Het implementeren van KPI's in 4 stappen

Verbind gemeenschappelijke doelen met KPI's
Actueel MNGMNTST
31250
0
Hoe bepaalt u de juiste KPI's voor uw bedrijf? - Het onderscheid tussen de juiste en de verkeerde prestatie-indicatoren
Actueel
Balanced Scorecard

Hoe bepaalt u de juiste KPI's voor uw bedrijf?

Het onderscheid tussen de juiste en de verkeerde prestatie-indicatoren
Actueel MNGMNTST
239283
3
Performance management, meer dan een lijstje KPI’s  - en meer dan het sturen aan de hand van een paar getallen
Columns
Prestatie indicatoren

Performance management, meer dan een lijstje KPI’s

en meer dan het sturen aan de hand van een paar getallen
Freek Hermkens Management Pro
23770
5
Ontwerp uw eigen management rapportage! - Eindelijk de juiste informatie op uw bureau
Actueel
Performance management

Top 5 indicatoren om marketingprestatie te meten

Actueel MNGMNTST
24113
0

Auteurs die meeschrijven aan Prestatie indicatoren

Zie alle