Wat is Management Development
Onder Management Development (vaak afgekort als MD) vallen alle activiteiten waarmee de ontwikkeling van het management binnen organisaties vormgegeven wordt.
Door middel van werving en selectie worden talenten met de juiste kwaliteiten en de potentie om manager te worden binnengehaald. Op verschillende manieren ontvangen managers vervolgens ondersteuning bij hun ontwikkeling. MD programma's zijn daar een onderdeel van.
De waarde van een Management Development Traject
Uit Amerikaans onderzoek van Jim Collins (2001) blijkt dat in 90% van de meest succesvolle organisaties, het topmanagement is gevormd in de eigen organisatie. Argumenten om managers te ontwikkelen via Management Development zijn:
- De kwaliteiten van managers zijn essentieel om organisatiedoelen te bereiken.
- Via Management Development kan de gewenste cultuur uitgedragen worden.
- Het is een manier om managers van en met elkaar te laten leren.
- Bedrijven doen nu nog weinig moeite om medewerkers binnen te houden, maar door de vergrijzing treedt er binnenkort krapte op de arbeidsmarkt op. De kans is groot dat er een ‘war for talent’ zal losbarsten. Management Development is één van de manieren om talenten aan te trekken en aan de organisatie te binden.
- Management Development kan een essentieel onderdeel zijn van verandermanagement. Veranderingen binnen organisaties beginnen veelal bij het verlangen en faciliteren van nieuw gedrag van het management. Dus “Verandermanagement: verander je management”.
Kritiek op Management Development
Vanuit verschillende invalshoeken wordt er kritiek geuit op Management Development binnen organisaties. Meestal gaat deze kritiek niet zozeer over de waarde van Management Development op zich, maar om de invulling die hieraan wordt gegeven. Enkele punten die op ManagementSite aangedragen worden:
- Binnen veel organisaties zijn Strategisch Management en Management Development gescheiden, terwijl het juist de managers zijn die het beleid vorm moeten geven. Strategisch Management Development (SMD) is een alternatieve insteek en integreert beide disciplines, zodat de ontwikkeling van managers plaatsvindt vanuit een strategische invalshoek. Een projectteam van managers gaat aan de slag met een strategisch thema en leert ‘on the job’, eventueel ondersteund middels training en coaching. De managers worden ook beoordeeld op hun bijdragen.
- Over de waarde van de managementtheorieën die onderwezen worden in Management Development programma’s is veel discussie. Dragen (nieuwe) managementtheorieën nu bij aan goed management of juist niet? Er wordt vaak een kloof gesignaleerd tussen praktijk en theorie. Een kritische houding ten aanzien van welke managementtheorieën wel en niet bijdragen aan te raden. Zie in dit kader ook ‘5 managementtheorieën die er wel en niet in gaan’. Hetzelfde geldt voor het bezoeken van seminars van managementgoeroes.
Conclusie: Het model van goede inleiders, fraaie management concepten en strategische thema's kalft af. Past het nog wel in deze tijd? MD blijkt keer op keer te vrijblijvend. De focus moet meer toe naar tastbare prestatieverbetering van de deelnemers en van de betreffende organisatie.
Management Development: Vijf instrumenten
Voor Management Development kunnen verschillende soorten instrumenten (naast elkaar) ingezet worden. Hieronder komen enkele veelgebruikte instrumenten aan de orde.
Training en opleiding
Dit middel wordt zeer veel ingezet om managers te ontwikkelen. Het kan daarbij zowel gaan om het opdoen van kennis als aanleren van vaardigheden. De variatie in opleidingen is groot en de mogelijkheden lopen uiteen van korte cursussen van enkele uren tot trainingen van één of enkele dagen, opleidingsprogramma’s van maanden of zelfs volledige HBO of WO studies.
Intervisie
Intervisie is een methode voor professionalisering door een beroep te doen op het denkvermogen en de ervaring van collega’s bij werkgerelateerde vraagstukken. Collega’s ondersteunen de inbrenger van een vraag of probleem niet door simpelweg oplossingen aan te dragen, maar door gerichte vragen te stellen. Daarmee doen zij een beroep op het probleemoplossend vermogen van de inbrenger zelf. Intervisie is een manier om gezamenlijk te leren en elkaar als collega’s te helpen bij ieders professionele ontwikkeling.
Coaching
Coaching is tegenwoordig een niet meer weg te denken instrument binnen organisaties. Managers laten zich bijstaan bij tal van dilemma’s en vraagstukken. In de meeste gevallen spelen gedrags- en houdingselementen een grote rol. Coaching kan managers helpen om inzichten op te doen en tot concrete acties te komen om zichzelf verder (professioneel) te ontwikkelen. Verder kan coaching ingezet worden als instrument voor loopbaanbegeleiding.
360˚ feedback
Bij 360˚ feedback ontvangt een medewerker feedback van zijn directe (werk)omgeving over zijn functioneren en ontwikkeling. De feedback wordt gegeven door een aantal personen met verschillende (werk)relaties met de betreffende medewerker. Door feedback van verschillende kanten met elkaar te verenigen, ontstaat een breder gedragen beeld van de kwaliteiten en ontwikkelpunten van de medewerker. Binnen Management Development kan 360˚ feedback op verschillende manieren gebruikt worden. In de eerste plaats kan de feedback dienen als vertrekpunt voor de ontwikkeling van de betreffende manager. Waar liggen ontwikkelmogelijkheden (zowel ten aanzien van talenten als valkuilen)? Daarnaast kan de feedback gebruikt worden om de doorgemaakte ontwikkeling van de manager in kaart te brengen, zowel tijdens een Management Development traject als achteraf.
E-learning
Onder E-learning vallen leeractiviteiten waarbij gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheden van ICT (bijvoorbeeld computers, mobiele apparaten en internet). Eigenlijk is E-learning geen Management Development instrument op zich, maar een (nieuwe) vorm waarin de voorgaande instrumenten terug kunnen komen. De reden dat hier toch apart aandacht besteed wordt aan E-learning is dat deze vorm nu nog nieuw is voor veel organisaties, maar sterk in opkomst is. Zo blijkt uit cijfers van KEN (2010) dat het gebruik van E-learning in de afgelopen 5 jaar nagenoeg verdubbeld is. Momenteel bevindt 29% van de bedrijven zich in de oriëntatiefase ten aanzien van E-learning en 42% geeft een beperkt aantal opleidingen via E-learning vorm. Slechts 7% voert alle opleidingen uit via E-learning.
Bij E-learning valt bijvoorbeeld te denken aan:
- Leerportals (websites die toegang verschaffen tot e-learning toepassingen en online trainingen)
- Online Communities (bijvoorbeeld vakgerelateerde online discussieplatforms)
- Webinars (seminars via het web)
- Podcasts (audio opnames / instructies die via mp3 spelers te downloaden zijn)
- E-courses (cursussen via internet) en E-books (digitale lesboeken)
- Games en simulaties om op een veilige, realistische en leuke manier praktijkervaring op te doen.
Management Development Programma: Succesfactoren
Op welke manier leidt Management Development nu daadwerkelijk tot succes? Diverse artikelen op ManagementSite gaan in op deze vraag. In het artikel ‘Management Development, vijf kritieke factoren voor het resultaat’ komen de volgende punten aan de orde:
- Relatie met organisatiestrategie en -cultuur.
Management Development dient geen op zichzelf staand traject te zijn, maar duidelijk aan te sluiten op de strategie en cultuur van de organisatie. In het artikel ‘Management Development ≠ Leaderschip Development’, wordt beschreven dat het bij Leiderschapsontwikkeling van belang is dat persoonlijke waarden en de corporate mission op elkaar aansluiten. Daarnaast is authentiek leiderschap van belang. - Koppeling met primaire proces.
Het klinkt als een open deur, maar het blijkt binnen veel organisaties toch niet vanzelfsprekend. Laat de Management Development activiteiten zoveel mogelijk aansluiten op de dagelijkse praktijk van de managers. - Persoonlijke ontwikkelbehoeften van medewerkers.
Persoonlijke ontwikkelbehoeften van medewerkers kunnen verschillen van het opleidingsaanbod van de organisatie. Zorg met Management Development voor een gezonde balans tussen de belangen van de organisatie en het individu. Op deze manier blijft de betrokkenheid van medewerkers hoog en is de kans op (relevante) professionele ontwikkeling het grootst. - Commitment top en lijn.
Betrokken top- en lijnmanagers kunnen het belang van Management Development overdragen en de professionele ontwikkeling van medewerkers stimuleren. Zij zijn (vooral met hun gedrag) een rolmodel en kunnen verandering (business transformation) aanjagen. Zie het artikel ‘Wat is het belang van het ontwikkelen van talenten?’ voor 5 voorwaarden voor managers om te kunnen voldoen aan hun ontwikkeltaken.
Management Development verandert.
De trend is ‘MD on the job’
De tendens is om MD trajecten te ontdoen van het cursus- en conferentiekarakter. Ze worden verbonden met de reguliere bedrijfsvoering. Menig MD traject claimt dat. Maar stoeien met interessante projecten en met veelbelovende inzichten is veel te vrijblijvend.
Concrete resultaatverbetering wordt de doelstelling. Deelnemers richten zich op zaken in het primair proces. Bijvoorbeeld: te veel uitval, stagnatie in productie en dienstverlening, gebrekkige klantenservice, te veel retouren, sneller innoveren, te grote voorraden, gebrekkige interactie met markt en klant en falende leverbetrouwbaarheid. De voor deze zaken eindverantwoordelijke bazen en de voor de uitvoering verantwoordelijke professionals doen volop mee. MD on the job! Persoonlijkheid en sociale vaardigheden van de deelnemers worden op de proef gesteld. Waar het accent komt te liggen wordt zo nodig strategisch bepaald.
Hoewel praktijkervaringen met ‘MD on the job’ nog schaars zijn is er een duidelijke trend. Men moet 'anders leren' om de druk op de organisatie en het tempo van verandering bij te houden. Zie ook Management ontwikkeling na middernacht. De leiderschapsontwikkeling bij onze landmacht getuigt reeds van interessante ervaringen. Zie: Leiderschap onder vuur. Hoe werkt leiderschapsontwikkeling binnen defensie.
Management Development: Voorbeelden en Tips
In diverse publicaties op ManagementSite zijn tips te vinden voor het ontwikkelen en inrichten van Management Development. Hieronder een greep uit het aanbod:
- Suggestions for managers to identify an employee’s strengths
- Zeven tips voor succesvolle intervisie
- Vijf aanbevelingen van Henry Mintzberg om succesvolle managers te ontwikkelen
- Management Development: Vijf kritieke factoren voor resultaat
- Voor Strategisch Management Development zijn 10 elementen in het bijzonder van belang.