De MenselijkeMaat: Betekenis voor mens en organisatie, Inzichten en tips om de menselijke maat vast te houden. Ander leiderschap en een slimmer organisatieontwerp bieden een alternatief. Als we de menselijke maat wegorganiseren met regelzucht, systeemdwang en massaliteit dan zijn de effecten: minder toewijding en verantwoordelijkheidsgevoel, cynisme en organisatierot Voorbeelden van organisaties gebaseerd op de menselijke maat en sturen op verantwoordelijkheid.

Het tempo waarin de voortschrijdende technologie het werk en de werkplek verandert, is afhankelijk van het ‘productiemodel’ in uw organisatie. Routinematige werkzaamheden laten minder regelruimte toe terwijl kennisintensieve functies juist niet zonder kunnen. Daarnaast verandert een organisatie geen stap sneller dan het verandervermogen van het (top)management zelf. Eerst geloven en dan zien is zo weer ingeruild voor het omgekeerde als het even tegenzit. Vaak met regelzucht en overdadig management tot gevolg.

Succesvolle organisaties hebben naast hun organisatiedoelstellingen vrijwel altijd een hogere doelstelling op het gebied van samenleving, mensen en milieu. Medewerkers van deze organisaties identificeren zich vaak met de hogere doelstellingen van de organisatie en hebben hierdoor een grotere persoonlijke zingeving. Verder zie je dat menselijkheid en diepgang in onderlinge relaties de gangbare norm zijn. Deze twee drivers zorgen ervoor dat de medewerkers vaak meer voldoening en een grotere betrokkenheid hebben (kortom gelukkiger zijn), wat leidt tot succes en betere resultaten. 

‘De meest spannende doorbraken van de 21ste eeuw zullen niet plaatsvinden als gevolg van technologie, maar door een groeiend besef wat het betekent om menselijk te zijn’.

De menselijke maat

• Laat ik compassie aan mensen zien en ben ik hulpvaardig, welwillend, voorkomend, vriendelijk, genereus en attent?
• Ken ik de mensen met wie ik samenwerk eigenlijk wel goed?
• Ga ik echte relaties aan en maak ik echt verbinding met anderen?

Waarom ‘besturen’ in grote organisaties niet terugbrengen tot het introduceren en cultiveren van ‘de menselijke maat’: overzichtelijke eenheden met een duidelijke eigen verantwoordelijkheid voor specifieke taken en clienten. De term ‘Raad van Bestuur’ afschaffen; dit creert alleen maar onnodige afstand. Er is een centrale directie met een kleine staf en er zijn werkmaatschappijen. Het besturen beperken tot het verschaffen van inzicht in de behaalde resultaten; en ingrijpen als de unit in de rode cijfers belandt. Het coördineren beperken tot zaken die direct verbonden zijn met duidelijke concurrentie voordelen en tot het uitwisselen van vondsten, ideeen en ervaringen in het beter presteren. Dan kunnen we de verantwoordelijkheid houden waar die thuishoort: bij de mensen die het feitelijke werk doen.

Hoe groter en complexer hoe lastiger bestuurbaar. Waarom ‘besturen’ in organisaties niet terugbrengen tot het cultiveren van overzichtelijke eenheden met een duidelijke eigen verantwoordelijkheid voor resultaat en klant?

opstand tegen de efficiency-samenleving

Er ontstaat momenteel een opstand tegen de efficiency-samenleving en te ver doorgeslagen management. Overal wordt gezocht naar het terugvinden van de menselijke maat. In de zorgsector opereren nieuwe organisaties als de Opvoedpoli en Buurtzorg als succesvolle speedboten. Lokale duurzame energiecoöperaties groeien als kool en maken zich los van het mondiale energiestratego. In de voedselvoorziening zijn streekeigen producten in opmars. Ook ontstaan regionale samenwerkingsverbanden die ´materiaalkringlopen´ sluiten volgens het principe afval = voedsel. Zo verovert de lokale wereld ruimte terug op de global village. Nieuwe bedrijven en coöperaties faciliteren dit. Er ontstaan kortere productketens, die kosten besparen en veerkracht vergroten. Het is geen toeval dat het bevorderen van veerkracht als nieuw managementprincipe, parallel loopt met het bevorderen van duurzame ontwikkeling.

Niet iedere medewerker staat te juichen bij het vooruitzicht van autonomie en eigen verantwoordelijkheid. Daarmee is niet gezegd dat iemand vraagt om met rust te worden gelaten. Iedere medewerker heeft onvermoede talenten en ideeën over hoe zijn werk anders of beter kan. En wat is leuker dan je eigen onderscheidende bijdrage in het resultaat terug te zien als je hiervoor het vertrouwen en de ruimte krijgt. Werken vanuit mensen is een uitdaging die loont. 

Klantperspectief

Relaties op basis van de menselijke maat, geven betere resultaten wanneer men het vanuit het klantperspectief bekijkt. Om de verwachtingen van de klanten waar te maken moet men een oprechte interesse hebben in mensen en de wil om het je klanten naar hun zin te maken. Een klant is ook maar een mens en mensen hebben waardering en aandacht nodig. De klant positief tegemoet treden, compassie hebben, gewoon aardig zijn, verbinding maken en de menselijke maat laten zien is bijzonder effectief. Dit kan de klant de ambassadeur maken die je zoekt.