Verwarring, wanbeleid, verhuftering, cynisme, apathie, botte weerstand, pesten … Veel organisaties lijden hieronder. Wat zijn de bronnen van deze narigheid en wat is er aan te doen! Soms sluipen deze verschijnselen ongemerkt de organisatie in en wat dan? Soms wordt de ‘rot’ wel heel bedenkelijk: corruptie, foute producten, misleidende dienstverlening. Hoe aanpakken.
Wat is organisatierot?
Organisatierot en verwaarlozing onstaan door onverschilligheid en blokkades in de onderlinge verhoudingen. Soms is de organisatie al zover afgegleden dat men murw is; men gelooft niet meer in verbetering. Men draagt zelfs actief bij aan verdere verloedering door cynisme en hufterig gedrag. Soms ook geeft de top het slechte voorbeeld door zich niet te bekommeren om de problemen op de werkvloer. Of nog erger door demonstratief de zakken te vullen en zich openlijk over te geven aan het spel om poen en prestige.
De narigheid wordt toegedekt met joviaal gedoe alsof er niets aan de hand is. Immers ‘het hoort er allemaal bij’ en ‘overal gebeurt wel eens wat’. Maar het cynisme neemt toe en mentaal haken steeds meer mensen af.
Hoe herkent u de symptomen van verloedering en stagnatie binnen uw organisatie? En wat is er nodig om problemen als verandermoeheid, cynisme, pesten, intimidatie en botte weerstand tegen te gaan? Hoe optreden tegen verhuftering?
Let wel: narigheid en akelig gedrag van bazen of collega’s is af en toe ieders lot. Lees het verhaal van Maartje Matthijs. Pesten en intimideren komen regelmatig voor. Zelfs corruptie en andere vormen van crimineel gedrag liggen soms in hoeken en gaten verborgen. Lees de bijdrage over de Duivelsmachine.
Consequenties voor mens en organisatie
We zien vaak genoeg wat eraan schort, we weten dat het opgelost moet worden, maar er gebeurt niets. Stagnerende innovatie, overbodige regels, hobbyisme, geruzie tussen afdelingen, onbegrijpelijk gehannes op het hoofdkantoor, eindeloze vergaderingen, klachten van klanten, zinloze projecten, gedoe met leveranciers: het blijft doorgaan.
Hoe verwaarlozing en organisatierot aanpakken
Hoe herkent u de symptomen van verwaarlozing en organsatierot binnen organisaties? En wat is er nodig om problemen als onverschilligheid, cynisme, angst en blokkering van verandering tegen te gaan? Hoe optreden tegen verhuftering?
Verhuftering, verloedering
Verwarring, wanbeleid, verhuftering, cynisme, apathie, botte weerstand, geroddel, pesten … Veel organisaties lijden hieronder. Wat zijn de bronnen van deze narigheid en wat is er aan te doen! Soms sluipen deze verschijnselen ongemerkt de organisatie in en wat dan? Soms wordt de ‘rot’ wel heel bedenkelijk: corruptie, foute producten, misleidende dienstverlening. En dat onder het mom van duuzaamheid en klantgerichtheid.
De narigheid wordt toegedekt met joviaal gedoe alsof er niets aan de hand is. Immers ‘het hoort er allemaal bij’ en ‘overal gebeurt wel eens wat’. Maar het cynisme neemt toe en mentaal haken steeds meer mensen af. De rot blijkt besmettelijk.
Hoe herkent u de symptomen van verloedering en stagnatie binnen uw organisatie? En wat is er nodig om problemen als verandermoeheid, cynisme, pesten, intimidatie en botte weerstand tegen te gaan? Hoe optreden tegen verhuftering? Let wel: narigheid en akelig gedrag van bazen of collega’s is af en toe ieders lot. Lees het verhaal van Maartje Matthijs. Pesten en intimideren komen regelmatig voor. Zelfs corruptie en andere vormen van crimineel gedrag liggen soms sluipenderwijs op de loer. Zie het volgende artikel:
- Het interactiepatroon van de Duivelsmachine Een prae-crimineel syndicaat dat vele miljarden uit de staatskassen rooft
Een extreem voorbeeld? Ach... de voorbeelden van zakkenvullerij, omkoping, 'wit-wassen', oplichten en vervalsen liggen voor het oprapen.
We hebben een te fraai beeld van organisaties. Betrokkenheid, openheid, passie en dienend leiderschap wenken ons toe. Mooi niet! Bijna alle auteurs over organiseren en managen negeren de rauwe werkelijkheid.
De belangrijkste remedie bestaat uit de oplettendheid en aandacht van het topteam voor misstanden en wangedrag. Een bovenal 'wat men eraan doet'! Meld-punten en compliance-officers kunnen daarbij helpen. Bovendien kan je ervan uit gaan dat vroeg of laat alles uit komt. Immers, vroeg of laat, dient zich altijd iemand aan die uit de school klapt.
Het menselijk tekort
Kunnen we de krachten van verhuftering, hebzucht en machtsdrift wel veranderen? Zeker! De huidige gedaante van deze krachten, hoe akelig ook, is een milde versie van de ellende die ze vroeger bij ons teweeg brachten. En nog steeds in andere delen van deze wereld veroorzaken.
In hun meest wilde vormen van grove uitbuiting, onderling fysiek geweld, beledigen, uitschelden, kinderarbeid, botte intimidatie, rechteloosheid en corruptie zijn ze de afgelopen generaties in ons deel van de wereld getemd en gekanaliseerd. Onze organisaties en onze samenlevingen hebben daar veel baat bij gehad.
Beter organiseren is ook een beschavingsproces. Dat proces houdt nooit op! Want hebzucht en machtsdrift loeren op een kans.
In onze tijd zijn er de idealen van duurzaam produceren, de menselijke maat, fatsoen in de omgang met elkaar, goede samenwerking, vertrouwen, verantwoordelijkheid, discipline, integriteit en moreel besef. Met deze idealen als maatstaven naar organisaties kijken is een grote verworvenheid. Het is ook een luxe. Dat ervaar je in landen waar je al blij mag zijn als je aan het eind van de dag, gezond en wel, je werk kan verlaten.
Elke dag weer zien we gedemonstreerd dat de krachten van barbarisering en verhuftering op de loer liggen. Terugval naar ruwere vormen van managen en organiseren blijft altijd mogelijk.
Iedere organisatie en elk individu draagt, of hij wil of niet, bij aan dit krachtenspel tussen civilisatie en en barbarisering.
Meer informatie over verhuftering en verloedering
Organisaties worden in de tang genomen door twee processen die zich het duidelijkst afspelen aan de uiteinden van het maatschappelijk spectrum. Aan beide kanten spelen de krachten van verhuftering en spelbederf. Bij de extremen van het spectrum zijn zelfs sterke overeenkomsten te zien: Een grote voorliefde voor ‘bling bling’, opzichtig vertoon & gepats, graaien wat er te graaien valt. En bovenal een houding van “blame the other”.
Wij kunnen er niets aan doen, het is de discriminatie, foute buren, iedereen doet er aan mee, de concurrentie, domme pech, de globalisering, de druk van de aandeelhouders, het hoort erbij, 'net of jij zo'n lievertje bent'. Kortom: de verantwoordelijkheid voor het eigen gedrag wordt stevig afgewezen. Het kenmerk bij uitstek van de ware hufter!
Organisatierot: selectie van inzichten en ervaringen
Hieronder volgt een selectie van artikelen met voorbeelden uit de praktijk. De bijdragen verschaffen inzicht in de oorzaken ven verhuftering en in de mogelijkheden van herstel. Voor meer informatie over de route naar vitale organisaties zie de voorbeelden in Sturen op Verantwoordelijkheid en in Innovatief Organiseren.
