5 managementtheorieën die er wel en niet in gaan!

Managers worden regelmatig getrakteerd op nieuwe managementtheorieën. Die prediken dat zij hun werk effectiever en efficiënter kunnen uitvoeren. Wie naar deze goede raad luistert, ziet al gauw door de bomen het bos niet meer. Nieuwe visies en managementconcepten ontstaan doorgaans in het academische milieu, vaak in Amerika. De bedenkers poneren hun stellingen en inzichten in boeken en dan is het afwachten of zij aanslaan. Zodra zo'n theorie wordt opgepakt krijgt de theoreticus al snel de status van goeroe. In een tournee langs congressen en seminars licht de visionair zijn nieuwe theorieën toe en reist de hele wereld over om bedrijven bij te staan met zijn verlichte ideeën. Daarna volgen cycli van cursussen en trainingen.

Theoretische managementontwikkeling is uitgegroeid tot een industrie. Dertig tot vijftig miljoen gulden gaat er in Nederland jaarlijks om in de managementliteratuur. Wat moeten bedrijven en managers met al die wijsheid en wat zijn al die theorieën waard? Critici zeggen dat het allemaal 'dunne soep' is, een circuit van hoogleraren die zichzelf aan het werk houden.

Met zoveel verschillende en tegenstrijdige theorieën, kan het eigenlijk niet anders dat er wel eens een slechte blijft hangen.

Welke managementtheorie gaat er bij u niet in?

1. Personeel rangschikken van goed naar slecht
   Het idee achter dergelijke lijstjes is om in een oogopslag te zien wie er onmisbaar is en wie niet.
2. Voor alles een regeltje verzinnen
   Weet u wie er momenteel geld verdienen voor uw werkgever: de medewerkers die verkopen, produceren en innoveren. Weet u wie geld kosten? De rest van de medewerkers die de 10.000 bedrijfsregeltjes moeten schrijven, bijhouden en controleren op naleving. Teveel regeltjes zijn echter dodelijk voor de creativiteit, leiden tot een onderneming die gebaseerd is op angst en tot verspilling van papier, uren en hersencellen. Wat u beter kunt doen? Elk gedateerd regeltje schrappen en de regel instellen dat de directeur elke nieuw beleidsregel goed moet keuren.
3. Het 360 graden feedback programma
   Als iemand iets te zeggen heeft over een collega, laat hem of haar dat dan direct en persoonlijk doen. Het is een beetje belachelijk om de medewerker eerst een formulier in te laten vullen, datzelfde vervolgens – anoniem – te laten doen door de rest van het team en het aan te spreken teamlid op basis daarvan op het matje te roepen. Vervang dit stiekeme gedoe door open en eerlijke communicatie; leer uw medewerkers hoe ze opbouwende kritiek geven.
4. Prestatiebeoordelingen laten vormgeven in een Bell Curve
   Dit houdt in dat managers hun medewerkers in gelijke aantallen in moeten delen in de groepen ‘slecht’, ‘onvoldoende’, ‘goed’, ‘boven gemiddeld’ en ‘excellent’. Als een directeur zo weinig vertrouwen heeft in zijn managers dat die de helft van zijn mensen het predicaat ‘beneden gemiddeld’ moet geven, eist hij wel erg weinig van zijn managementteam. Deze manier van beoordelen werkt middelmatigheid in de hand. Stel daarentegen hoge eisen aan iedere werknemer en verhoog die eisen ieder jaar. De directie mag er best op vertrouwen dat de manager in staat is een eerlijke beoordeling van zijn mensen te geven. Zo niet, waarom hebben ze u dan aangesteld als leidinggevende?
5. Een prikklok ophangen
   Als u leiding geeft aan zogenaamde kenniswerkers, behandel ze dan niet als lopende band personeel.  Stel doelen en laat uw getalenteerde medewerkers vervolgens zoveel mogelijk zelf bepalen hoe en wanneer ze die halen.

Welke managementtheorie gaat er bij u wel in?

1. Kennismanagement
   Het borduurt voort op het door Peter Senge ontwikkelde model van de lerende organisatie. In de lerende organisatie is de leider de leermeester die de medewerkers in staat stelt om voortdurend hun vermogen te vergroten om visies te ontwikkelen en kennis op te doen. Kennismanagement sluit hier naadloos op aan.
2. Coachend leiderschap
   Deze theorie gaat ervan uit dat leidinggevenden betere resultaten boeken als zij voorwaarden scheppen waaronder hun medewerkers gedijen in plaats van dat zij hun mensen vertellen wat zij moeten doen. Dit managementmodel staat haaks op de hiërarchische bedrijfsstructuur. De leider staat op afstand en delegeert aan de medewerkers. Grotere bevoegdheden nodigen uit tot het nemen van meer verantwoordelijkheden en uiteindelijk tot betere prestaties. De taak van de coachende leider is om de doelstellingen van de organisatie in de gaten te houden en over te brengen op de medewerkers. De zwakke schakel in dit model is de leider. Als die zijn taken niet goed uitvoert, komt er niets zinnigs uit de handen van de medewerkers.
3. Change management
   Is niet meer weg te denken uit complexe organisaties. Verandermanagement haakt in op de trend waarbij omstandigheden zo snel wijzigen dat bedrijven zich voortdurend moeten aanpassen. De hele organisatie wordt regelmatig bijgesteld, met alle personele gevolgen van dien. Op individueel niveau spreekt men zelfs van personal change management. Verandermanagement borduurt voor op BPR (business process redesign), een uitvinding van de Amerikaanse goeroe Michael Hammer, een model voor het herinrichten van bedrijfsprocessen dat vaak hand in hand gaat met reorganisaties. Verandermanagement is een praktische managementtheorie, die stelt dat aanpassing van organisatiestructuren leidt tot snelle en permanente veranderingen in de organisatie.
4. Zelfsturing
   Zelfsturing is al een wat ouder managementmodel. De eerste kritische geluiden klinken reeds door. Toch is het model nog onverminderd van kracht. Logisch, want een alternatief is lastig. Zelfsturing leunt op het delegeren van bevoegdheden aan teams van medewerkers, die zelf de vrijheid krijgen een bedrijfsvoering ter hand te nemen, tot inkoop en zelfs verkoop toe. De wetenschappelijke onderbouwing voor zelfsturing is terug te vinden in de socio-techniek, een stroming die ervan uitgaat dat door gebruik van bedrijfskundige en sociale uitgangspunten mensen heel goed autonoom in teamverband kunnen werken.
5. Customer relation management
   Van alle managementconcepten is customer relation management (crm) momenteel het meest in trek. Het borduurt voort op de grote belangstelling voor e-business. Crm is het actief gebruiken van alle informatie die bekend is over de klant. Eigenlijk is het één van de beste voorbeelden van internetmanagement. Vooral grote bedrijven zitten te springen om het creatief inzetten van klanteninformatie. Zij kampen nogal eens met het euvel dat zij de klanten niet meer op hun wenken kunnen bedienen. Tegelijkertijd blijkt er dankzij de informatietechnologie een schat aan informatie aanwezig over de meeste klanten, van koopgedrag tot persoonlijke voorkeuren. Informatie- en internettechnologie maakt het mogelijk om deze informatie te integreren met de bedrijfsvoering. Een belangrijke voorwaarde is dat de interne organisatie wordt afgestemd op deze vorm van marketing, die uiteindelijk tot een hogere omzet en winst zal leiden.

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen berichten in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. (Bron: Door Henk Vlaming uit ManagementTeam en ManagersOnline)