TNO heeft 18 juli jl. een rapport uitgebracht onder de titel "Agressie op het werk". Daaruit blijkt dat agressie door collega’s en leidinggevenden een veelvoorkomend verschijnsel is. Medewerkers die het doelwit zijn van interne intimidatie en psychische terreur ondervinden veel gezondheidsschade en verliezen op den duur bijna allemaal hun baan. In extreme situaties leidt het zelfs tot zelfdoding.
Intimidatie en terreur
Er zijn leidinggevenden die intimidatie en psychische terreur als managementinstrument gebruiken om goed functionerende medewerkers weg te pesten zonder dat daar een reden voor is. Agressie van buitenaf is erg, maar als je door je eigen leidinggevenden wordt geïntimideerd, is dat zeker zo ernstig. Vooral omdat verticale intimidatie zo in het geniep gebeurt, het zo lang duurt en de collega's die het zien, niets durven zeggen omdat ze bang zijn voor hun eigen baan.
Als je wordt geconfronteerd met externe agressie, krijg je nagenoeg altijd steun van je collega’s en leidinggevenden, omstanders, pers, bevolking enzovoort. Wanneer je door je eigen leidinggevenden wordt geïntimideerd, dan sta je er helemaal alleen voor. Zelfs je vakbond laat je vaak in de steek om van interne vertrouwenspersonen maar te zwijgen. In de wandelgangen keurt men het misschien wel af, maar openlijk durft niemand iets te zeggen. Vaak wordt het doelwit zelfs tot zondebok gemaakt.
Schadelijk rattengedrag
TNO heeft vastgesteld dat intimidatie en psychische terreur door leidinggevenden nog steeds een ernstig en veel voorkomend probleem is. Het is nu aan de bedrijven en organisaties zelf om schoon schip te maken en intimidatie als managementinstrument uit te bannen. Alleen al uit kostenoverwegingen zou het verstandig zijn een eind te maken aan dit schadelijke rattengedrag. Want uiteindelijk kost iedere weggepeste werknemer een bedrijf of overheidsorganisatie minimaal € 50.000,--. En de sfeer binnen het bedrijf of organisatie wordt er ook niet beter op, waardoor er veel leegloop ontstaat.
Welke organisatie durft het aan de de door TNO aangedragen handschoen op te pakken en definitief een eind te maken aan intimidatie en psychische terreur op het werk als managementinstrument van slecht functionerende leidinggevenden. Het zou al een hele vooruitgang zijn als aan de angst- en afrekencultuur binnen het bedrijfsleven en overheidsorganisaties een eind komt.
Zou dat mogelijk zijn? Hoe?
Meer informatie, zie Leiding ontvangen. Omgaan met je baas.
CyberSale, 50% korting op een Pro-abonnement
Verbeter je persoonlijke effectiviteit en managementvaardigheden. Begin het jaar goed en krijg toegang tot toepassingsgerichte kennis.
Upgrade uw gratis lidmaatschap, word een Pro
Hoe?
Als het een kwaaltje is van "de meerdere" zijn er vast wel meer die gepest / geintimideerd worden. Hop-hop-hop met een delegatie naar Personeelszaken en een 360 graden feedback aanvragen. Deelnemers blijven annoniem. Resultaten worden met de betreffende boosdoener besproken door een PZ functionaris, al dan niet in bijzijn van het clubje dat het heeft aangevraagd. Simpel toch?
Groet,
Jos Steynebrugh
Marketing en Innovatie Consulent
Goed dat je dit onderwerp op de agenda van deze site zet. De initimiderende manager is namelijk een taboe, een wegkijkonderwerp.
Iedereen heeft zelf ervaring met dit slag managers of kent er een of meer in zijn omgeving. Het is ook niet een randverschijnsel, maar een veel voorkomend fenomeen. Het rapport van TNO bevestigt dat.
En, voeg ik eraan toe, het is ook nooit een geheim: iedereen weet dat Jantje of Pietje een klier van een baas is die mensen graag vernedert, bij voorkeur in het openbaar. De agressie richt zich nooit op één bepaalde medewerker waardoor je met enige toegeeflijkheid nog zou kunnen spreken van 'het ontbreken van chemie'. Iedereen is target met hooguit één of twee uitzonderingen, de medewerker/handlanger of de mooie blonde poes van de afdeling, ik noem maar een paar voorbeelden.
Het is natuurlijk al verbazingwekkend dat deze nare mensen manager kunnen worden. Iemand moet ze hebben geselecteerd en ervan overtuigd zijn geweest dat ze leidinggevende capaciteiten hebben. Het zegt iets over de Franse slag waarmee menige organisatie haar management kiest. Jantje of Pietje zal wel aan de beurt zijn geweest...
Het is ook denkbaar dat tijdens de rit de negatieve eigenschappen van de manager naar buiten treden. Jantje of Pietje blijkt gewoon bang voor zijn medewerkers, leeft in angst voor de hoogste baas of blijkt - nu hij macht heeft - een ontzettende sadist te zijn.
Nu komt het: we gaan toch niet doen alsof dit in de organisatie onopgemerkt blijft? Dat de hoogste bazen of de afdeling HR niet weten wat voor streken deze managers uithalen? Kennen deze hooggeplaatste persoonlijkheden 'hun' direct reports en naaste collega's zo slecht? Nooit naar het verzuim gekeken? Nooit op de afdeling rondgelopen? Nooit met de OR gesproken? Nooit in de kantine geweest? Houd toch op!
Het is dus volkomen ongepast om de bal bij de medewerkers te leggen en hen op te roepen om 'hop hop hop' naar Personeelszaken te gaan en de misdragingen aan de kaak te stellen. Zo kan ik ook een bedrijf runnen!
Nee, hier is maar één route: de hoogste bazen, bijgestaan voor mijn part door de afdeling Personeelszaken, houden zelf oog op de morele hygiëne in de organisatie. Op intimidatie staat maar één maatregel: ontslag. Niks geen mediation, coaching, 360- graden gesprekken of weet ik wat voor ontwijkmanoeuvres. Weg ermee.
Let op, dit is niet de stoere praat van de zoveelste adviseur of zzp-er die een column op deze site becommentarieert: ik heb als baas altijd zonder plichtplegingen een einde gemaakt aan managers die zich misdroegen. Ook als er zogenaamd 'geen dossier' was...
In grotere organisaties laat het probleem van de bullebak-manager zich nog wel oplossen. Maar wat doen we met de tirannetjes die de kleine bedrijfjes, stichtingen en kantoortjes onveilig maken? Juist daar wordt de ongelijke strijd gestreden. Daar is geen 'hoogste baas' en geen afdeling Personeelszaken. Daar is het buigen of barsten, hopen dat 'ie weggaat of zelf in de problemen komt. Vakbonden zijn uiteraard niet geïnteresseerd in dit kleine grut.
Ik ben benieuwd wat andere lezers van je column hierover te melden hebben, het liefst zo concreet mogelijk!
Paul Verburgt
Interne vertrouwenspersonen zijn vaak onderdeel van een cultuur waarin bewust intimidatie en agressie van hogerhand wordt toegestaan, als onderdeel van een strategisch beleid om kritische medewerkers effectief te kunnen bestrijden en buiten de deur te kunnen houden.Er zijn talloze voorbeelden van organisaties in de praktijk aan te wijzen waar "op papier" kritische medewerkers allerlei tools krijgen aangereikt om misstanden en intimidatie en agressie te melden en hulp te krijgen waaronder het inschakelen van interne vertrouwenspersonen. Feitelijk zijn dat window dressing tools om extern en intern de indruk te wekken dat agressie en intimidatie niet wordt geduld en serieus wordt aangepakt. Men investeert derhalve bewust in het ogenschijnlijk doen bestrijden van dergelijke misstanden maar feitelijk "draait " er binnen de organisatie een heel ander "script" van agressie en intimidatie met als enig doel de uiteindelijke verwijdering van de kritische medewerker. De oorzaak en verklaring voor dit bewuste beleid?Incompetente bestuurders die zich bij voorkeur laten omringen door ja-knikkers en meelopers en die hun leidinggevende zwaktes en incompetenties vaak door autoritair gedrag en veel repressie proberen te camoufleren.
In alle sectoren komt dit verschijnsel voor maar bij overheidsorganisaties en organisaties die mede afhankelijk zijn van overheidsfinancieringen naar mijn oordeel het meest. Dat is niet zo verwonderlijk want marktorganisaties hebben bij een incompetente topleiding altijd nog het toetsinstrument van winst en rendementsbeoordelingen voorhanden.En dat ontbreekt bij de andere soort organisaties.
Het wachten is nu op de nieuwe wet en regelgeving van klokkenluiders. Als klokkenluiders verzekerd zijn van een goede en effectieve rechtsbescherming en organisaties waar ernstige misstanden voorkomen, deze misstanden niet meer onbeperkt onder het vloerkleed kunnen houden, dan kan er wellicht een verandering plaatsvinden.
Meer dan 30 jaar praktijkervaring als interne toezichthouder en crisismanager van organisaties die soms door incompetente bestuurders in zwaar weer terecht waren gekomen leert mij dat ik niet al te optimistisch kan zijn over het doen uitbannen van deze uiterst verwerpelijke praktijken.
Overigens staat Nederland wat dit fenomeen betreft, boven aan de lijst van Europese landen.
Maar is met het wegsturen van deze mensen, de slecht functionerende en pestende managers, het probleem opgelost?
Het is vaak de (angst) cultuur van de organisatie die dit pesten mogelijk maakt. Er zal dus iets met de organisatiecultuur moeten gebeuren. Ik ben daarom een groot pleitbezorger van het implementeren van Compassie in de organisatiecultuur. Het transformeren van een angstcultuur naar een cultuur van Compassie. En alleen van hoog tot laag, dus van ceo tot aan de schoonmaker, anders heeft het geen zin.
Paul Kemperman, ik pak graag de handschoen op.
Anand Swami Persaud oprichter/eigenaar van The Blooming Human
Ik heb mijn column o.a. geschreven vanuit mijn ervaring als ambtenaar bij een kleine gemeente in de buurt van Arnhem.
Binnen overheidsorganisaties wordt intimidatie heel veel als management-instrument gebruikt, hoewel het in theorie zo is dat intimidatie en andere vormen van interne agressie binnen de overheid als niet acceptabele integriteitschendingen worden beschouwd en eigenlijk niet mogen worden getolereerd, zelfs niet een klein beetje.
Binnen de overheid is integriteit immers een kernwaarde. Het vormt de basis van haar legitimiteit. Het verwijst naar de moraal. Het stelsel van waarden en normen van de mensen die wij hebben gekozen om ons te besturen.
Burgers en bedrijven hoeven het niet altijd eens te zijn met een overheidsinstantie, maar zij moeten er wel op kunnen vertrouwen dat ze eerlijk en open worden behandeld door een integere, transparante en professioneel opererende overheid. En niet door een overheid die interne agressie en andere vormen van ongewenste omgangsvormen en onprofessioneel gedrag toelaat of met de mantel der liefde bedekt. En dat laatste gebeurt maar al te vaak.
Daarom ben ik met Antonie van mening dat een goede klokkenluidersregeling onlosmakelijk is verbonden met een overheid die haar integriteit serieus neemt en dat zo'n regeling niet kan worden gemist wanneer we intimidatie als management-instrument willen bestrijden.
In de "simpele" oplossing van Jos heb ik weinig vertrouwen. Mijn ervaring heeft mij geleerd dat die aanpak bij de overheid niet werkt. De intimiderende "psychopaten-in-pak" hebben vooraf al op subtiele wijze gezorgd voor rugdekking van de kant van de politiek verantwoordelijke bestuurders.
Ik heb het geprobeerd via linkedin maar dan moet ik een mailadres invullen.
Verder gebruik ik linkedin niet zo vaak maar wellicht dat hij een mailtje naar mij kan sturen?
Hartelijk dank.
Ik heb net jouw verhaal gezien op het programma Een Vandaag.
Jouw verhaal is het verhaal van mijn echtgenoot.
14 Jaar heeft hij naar volle tevredenheid van zowel chef als naaste medewerkers gewerkt bij de TU Delft.
Reorganisaties binnen het bedrijf en een nieuwe leidinggevende (speciaal aangetrokken voor de reorganisatie) zorgde ervoor dat hij binnen 3 jaar onder zware druk zijn ontslag heeft gekregen.
De intimidaties en machtspelletjes hebben zijn uitwerking op mijn man gehad.
Hij is psychisch beschadigd geraakt.
Hij is pas 54 jaar en moet 4x per maand solliciteren.
Hij kan het niet. Hij moet er niet aan denken om nog voor iemand te gaan werken.
Natuurlijk heeft het ook doorgewerkt in het gezin. Mijn man begint nu, 1 jaar na zijn ontslag, weer een beetje tot rust te komen.
Hij doet nu vrijwilligerswerk waar hij (gelukkig) gewaardeerd wordt, en dit geeft hem weer wat zelfvertrouwen.
Jij hebt de gemeente Zevenaar een proces aangedaan. Ik denk er ook steeds aan om de TU aansprakelijk te stellen voor geleden psychische schade.
Kan jij ons vertellen of dit haalbaar is?
Met vriendelijke groeten,
Diana de Quaasteniet
De aansprakelijkheidstelling heb ik opgenomen op mijn weblog "Intimidatie en psychische terreur op het werk; bij de gemeente Zevenaar gaat dat zo."
zie: http://wijdoendatzo.wordpress.com/g-bunt/aansprakelijkheid/
Bij toeval zag ik gisterenavond op tv jouw verhaal. Het zou zo maar mijn verhaal kunnen zijn alleen zit ik nu nog midden in deze nachtmerrie. Ik weet niet wat ik doen moet. Op een slinkse manier tracht men mij nu met vervroegd pensioen te laten gaan. Het idee om geen deel meer uit te maken van deze clan spreekt mij zeer aan maar financieel ga ik er maandelijks bijna 50% netto aan inkomen op achteruit. (Pensioengat) Jammergenoeg kan ik mij dit niet permitteren. Zou jij mij raad kunnen / willen geven wat te doen. Bij voorbaat mijn hartelijke dank. Cordeli Tit.
Mijn mailadres is: pkemperman@hotmail.com
Ik heb aan de uitzending meegewerkt. Het team van EenVandaag heeft er een integere en respectvolle uitzending van gemaakt. Deze is op zaterdag 29 september jl. uitgezonden.
Klik hier voor uitzending van EenVandaag over het toenemend probleem van (weg)pesten op het werk: http://www.eenvandaag.nl/economie/41447/meer_pesten_door_crisis
Wat erg toch dat dit gebeurt en wat u is overkomen!
Ik zit momenteel in een dergelijke situatie, vandaar dat ik mijn naam niet hier herkenbaar neer kan zetten. Mijn werkgever pest elke werknemer weg op het moment dat de werknemer hem niet meer aanstaat. Het personeelsverloop is dan ook heel hoog (300%).
Ik heb aan den lijve ondervonden wat het met je doet als je gepest wordt, terwijl je jaren 'de beste werknemer' was die vele uren overwerkte en wat de gevolgen zijn op de lange termijn. Je zelfvertrouwen wordt er niet beter op helaas.
Het probleem is dat werkgevers veel macht hebben en helaas ook een heel aantal zijn die deze macht ook misbruiken. Als werknemer heb je één keus en dat is dan weggaan wil het niet tenkoste gaan van je gezondheid. De werkgever verander je namelijk niet en ook niet de organisatie.
Veel succes met de rechtzaak en ik duim voor u dat u gelijk krijgt! Ook al maakt dat niet goed wat er gebeurt is.
Ook wij zitten momenteel in een situatie van intimidatie van de Gemeente.Misschien
wilt u contact met mij opnemen,wij zitten dringend om hulp verlegen!!!Ik zou u erg dankbaar zijn.
Werk je bij de emeente Zevenaar?
Wat is je adres, telefoonnummer of mailadres?
Mijn gegevens staan op mijn weblog: http://wijdoendatzo.wordpress.com
http://www.wijdoendatzo.wordpress.com/2013/09/25/sta-op-tegen-bossing-op-het-werk/
Stel je hebt getuigen, en een rechtzaak, kan je die getuigen ook anoniem oproepen? Dit zodat je hun rechten en plichten niet schend omdat ze misschien wel bij dezelfde werkgever werken?
Zie: http://cleerdin-hamer.nl/wp-content/uploads/2012/11/Strafblad.pdf
Bij civiele of bestuursrechtelijke procedures lijkt mij dit niet haalbaar, maar dat is een antwoord op gevoel. Misschien kan een andere lezer je verder helpen.