Wanneer is het zinvol om een opstalrecht te vestigen?

Door het opstalrecht wordt het beginsel van natrekking doorbroken. Een kantoorgebouw, gebouwd op een gehuurd terrein, wordt dan niet automatisch eigendom van de verhuurder van de grond, maar de bouwer – of diens opdrachtgever - behoudt het eigendom. Kabels in de grond blijven door een opstalrecht ook eigendom van degene (bijvoorbeeld het electriciteitsbedrijf) die deze heeft gelegd of laten leggen, en worden niet door natrekking eigendom van de eigenaar van de grond.
In tegenstelling tot het recht van erfpacht mag de opstaller, degene die het recht van opstal heeft, zelf de bestemming van de opstal bepalen.