De populairste artikelen van 2011

Welke ontwikkelingen worden zichtbaar in de artikelen? Pragmatisme, resultaatgerichtheid, barbarisering, civilisering, de evolutie van organisaties en toenemende complexiteit. Onze kennisbank en de doelstellingen van het ManagementSite Netwerk.

 De Top-5

Hoe managers onbewust verandering blokkeren
Doorbreek de cirkel!
Arend Ardon

Projectmanagement en Het Nieuwe Werken
De Projectmanager Nieuwe Stijl
Tjerk Potma, Steef Peters

Zoeken naar zingeving
Meer reflecteren en minder organiseren
Adriaan Bekman

De crisis en de kunst van het loslaten (2)
Hoe kijkt generatie Einstein er naar?
Leo Kerklaan, Floor Slagter, Joost van Rantwijk

Buurtzorg Nederland: ‘back to basics’
Interview met directeur Buurtzorg Nederland, Jos de Blok
Cris Zomerdijk

Twee typen aanbevelingen voor beter managen en organiseren

Alle vijf artikelen bevatten een combinatie van reflectie en praktijkervaring. Ze gaan over verschillende onderwerpen maar telkens is de vraag: Wat is er hier aan de hand; waarom is het zo lastig om verbetering te realiseren? Alle vijf komen ook met aanbevelingen en voorbeelden. Ik constateer twee typen aanbevelingen.

1. Ken jezelf! Denk na over eigen houding en gedrag.

• Manager, laat je niet vangen in de vicieuze crkel van actie vs reactie.
• De rol van de projectmanager is aan het veranderen. Wees gespitst op de kwaliteit van het samenwerkingsproces.
• Raak niet gevangen in de mallemolen van het dagelijkes werk.
• Er komt een nieuwe generatie aan, je redt het niet meer met de oude routines.

2. Beter managen en organiseren! Wat betekent dat praktisch en concreet.

• Richt de organisatie anders in. Herstel het contact tussen de top en de werkvloer. Creër een plattere organisatie opgebouwd uit eenheden die zicht hebben op eigen klant, produkt en resultaat.
• Zoek het eenvoudige gesprek met collega, medewerker of baas over de dingen die er toe doen. Spreek jezelf en anderen aan op de eigen verantwoordelijkheid. Durf feedback te geven en te incasseren. Weg met de vrijblijvendheid.

Dit klinkt simpel maar doe het maar eens. Gelukkig zijn in de vijf artikelen goede voorbeelden te vinden van het soort gesprekken dat je dan met elkaar moet voeren en van de veranderingen die organisaties moeten ondergaan. De combinatie van reflectie en voorbeelden doet het goed. De trend in de artikelen is: We evolueren naar een ander type organisaties en dat vereist ander gedrag.

Toenemende verwevenheid en afhankelijkheid

Deze trend zien we ook terug in veel andere bijdragen, telkens vanuit een andere hoek. Is daar een verklaring voor?  Ik zoek de verklaring in het volgende: Het is de toenemende onderlinge afhankelijkheden binnen en tussen organisaties tot en met de klanten. Vrijblijvendheid en instructies van bovenaf uitvoeren zijn niet meer voldoende. Betrokkenheid en verantwoordelijkheid zijn nodig om de onvoorspelbare en onvermijdelijke verstoringen in de afhankelijkheidsketens op te vangen. Ook het vlot inspelen op nieuwe ontwikkelingen vraagt ander gedrag dan afwachten tot hogerhand reageert. In allerlei variaties zien we veel andere artikelen op deze ontwikkeling inspelen. Drie ‘runner-up’ voorbeelden: Wendbaarheid, We hebben er zin in! en Consumentgestuurde Cocreatie.

Verwevenheid en complexiteit

De toenemende onderlinge verwevenheid over steeds langere afhankelijkheidsketens als achterliggende factor zien we ook terug in de toenemende hinder van‘complexiteit’. Het wordt steeds ingewikkelder en daarmee onvoorspelbaarder.  Het artikel dat het afgelopen jaar op de 6e plaats scoorde was:  De eenvoud van complexiteit. Daarin komt aan de orde dat ons antwoord op complexiteit vaak het vergroten van complexiteit is door meer regels en bureaucratisch gedoe. Foute boel! In sommige bijdragen in ManagementSite komt dan ook de vraag aan de orde: ‘Wie zijn er gebaat bij complexiteit. In wiens belang is het om complexiteit in stand te houden?’  Of is complexiteit een gegeven en 'eenvoud' een wensdroom. Moet we ermee leren werken onder de noemer van ‘taaie vraagstukken’.

De verwarring en onmacht op dit terrein waren voor ons aanleiding om dit jaar met het Dossier Complexiteit - Eenvoud te beginnen.

Verhuftering versus dienend leiderschap

Auteurs hebben soms de neiging te overdrijven. Dat gebeurt op twee manieren:

1. Bijdragen die doorslaan naar de optimistische kant: Organisaties moet bezield zijn met openheid empowerment, authentiek gedrag, inspiratie, loyaliteit, MVO, diversiteit, dienend leiderschap, zingeving, spiritualiteit en duurzaamheid. De reactie van de redactie is ‘kom met voorbeelden van waar dat werkt en hoe dat gerealiseerd wordt’. Te vaak blijft het dan nog stil.
2. Behalve de optimistische visie is er ook de pessimistische visie dat recessie, crisis, organisatierot, verloedering, verhuftering, het spel om macht, poen en prestige in organisaties de boventoon voeren. En maar al te vaak met rake voorbeelden!

Enige overdrijving om duidelijkheid te creëren vinden we geen probleem maar we zoeken bij de artikelen altijd naar een fundament van ervaring dat verder gaat dan een optimistische of zwartgallige visie. Overigens wordt met deze overdrijving wel de onderstroom in veel organisaties zichtbaar: De emotionele lading van de onderlinge verhoudingen, de beelden die men van elkaar heeft en de wensdromen die men koestert. Daar moet wel degelijk aandacht voor zijn.

Barbarisering én civilisering

De visie van de redactie is dat hebzucht, onverschilligheid en de arrogantie van de macht gegevens zijn van de menselijke conditie net zoals fatsoen, respect en er met elkaar iets moois van proberen te maken. Beide krachten zien we terug in de dagelijkse praktijk van  organiseren en managen. Als redactie rekenen we het tot onze verantwoordelijkheid beide krachten te belichten. Daarbij hebben we het idee dat organisaties die aan de spiraal van poen, prestige en verhuftering ontsnappen efficiënter en klantgerichter functioneren. We willen weten hoe ze in elkaar steken, hoe ze gemanaged worden en wat de aanpak is om ze in vorm te brengen en te houden. We verzamelen de kennis hierover in onze kennisbank onder Innovatief Organiseren en Sturen op Verantwoordelijkheid. Dat doen we overigens ook met het andere deel van de realiteit onder de noemers:  Het spel om Poen en Prestige en Verwaarlozing en Organisatierot.

Pragmatisch en resultaatgericht

Een kenmerk van bijna alle artikelen is de resultaatgerichtheid. Het betreft bijdragen waar vakmensen aan het woord zijn, die, pragmatisch en resultaatgericht,  de dagelijkse problemen in organisaties aanpakken. Het betreft auteurs die de boel op een goede manier willen laten draaien. Professionals met hart voor de zaak, die hun ervaringen willen delen over actuele onderwerpen. Populaire onderwerpen zijn: interne communicatie, ICT-projectmanagement, ondernemerschap, verandermanagement, organisatiecultuur, het nieuwe  werken, leiderschap, kpi’s, performance management, supply chain management, klantgerichtheid, strategie, overheidsmanagement, shared service centers en de social media. Hulde voor de auteurs!

De gepubliceerde kennis en ervaring is inmiddels zo omvangrijk dat we drie jaar geleden begonnen zijn deze kennis te consolideren. We kwamen uit op 100 verschillende onderwerpen en deelgebieden.

Kennisbank beter managen en organiseren

Een selectie van de vergaarde kennis en ervaring is vervolgens toegankelijk gemaakt via onze kennisbank. Criteria hierbij zijn: praktisch, vernieuwend en gefundeerd. De kennisbank zien we als een co-produktie van de bijna 1000 auteurs en de 50 redactieleden van het ManagementSite Netwerk. Ook het komende jaar willen we hier veel aandacht aan geven. We streven daarmee niet alleen naar de verspreiding van goede inzichten en ervaringen maar we willen ook de ontwikkeling van trefzekere, goed bruikbare kennis een impuls geven.

We zijn begonnen met het uitgeven van E-books, gebaseerd op deze kennisbank. Het eerste E-book van het ManagementSite Netwerk is 2 weken geleden verschenen: “Persoonlijke Effectiviteit In Zaken”. Het boek is gratis te downloaden. Het is niet zomaar dat we in ons eerste boek voor het thema Persoonlijke Effectiviteit in zaken hebben gekozen. Beter managen en organiseren is mensenwerk. Gedreven professionals op alle niveaus van de organisatie maken het verschil. Ondersteuning bij de dagelijkse besognes van managen en organiseren vraagt aandacht voor het zaken doen, intern met collega’s, bazen en medewerkers, extern met klanten en leveranciers.

 Het ManagementSite Netwerk

We bestaan nu bijna 14 jaar en zijn gegroeid tot een netwerk van 16 websites. Het netwerk heeft een bereik van 140.000 unieke bezoekers en 400.000 pageviews per maand. Bovendien zijn er 73.000 vaste abonnees die twee maal per week een nieuwsbrief ontvangen. Toegang tot de content is gratis en dat willen we zo houden. Geïnteresseerde  adverteerders, sponsors en partners bieden voor professionals relevante producten aan zoals: opleidingen, evenementen, vacatures en boeken. De leden die toestemming hebben gegeven voor het ontvangen van commerciële berichten helpen ons om uit de kosten te komen. Onze dank aan adverteerders en leden is hier zeker op zijn plaats.

Ons credo, zoals ik het jaren geleden formuleerde, is: “De sites zijn gericht op actuele ontwikkelingen op het terrein van beter managen en organiseren. Doelstelling is met interessante content en een levendige interactie professionals en managers te informeren: interactief, grensverkennend, kritisch en altijd op zoek naar wat wél werkt”.

We vinden dat dit aardig begint te lukken maar het kan nog beter. Zo zijn het afgelopen jaar Twitter, LinkedIn en Facebook in het ManagementSite Netwerk geïntegreerd om de interactie te ondersteunen.

 Altijd op zoek naar wat wél werkt

Door de omvang die we bereikt hebben en de veelheid van gepubliceerde ervaringen en cases willen we het ‘altijd op zoek naar wat wél werkt’ meer kracht geven: Ervaringen en cases laten patronen zien. Vandaar dat we bij auteurs altijd aandringen op cases en voorbeelden. Patronen laten zien wat kennelijk werkt en wat niet. Als deze ‘lessons learned’ herkend worden en overeind blijven in het praktische gebruik en in de onderlinge uitwisselingen tussen professionals, dan beginnen we steeds betere inzichten en handvatten in handen te krijgen. Een goed samenspel tussen praktijkmensen en wetenschappers draagt daar aan bij. Veel van onze auteurs en redactieleden hebben banden met universiteiten en hogescholen. Dat zullen we blijven koesteren en het liefst nog versterken. Wetenschappers zijn gebaat met de dialoog met gebruikers. Niet alleen om ze te informeren maar ook om vondsten te valideren en de opgedane kennis verder te ontwikkelen. Immers, zelfs de beste ervaringen en inzichten verpieteren in sociaal isolement. Waar men niet over leest of praat, wordt ook niet toegepast! Kennis over beter managen en organiseren komt pas tot wasdom in een sociaal en collectief leerproces.

De nieuwe media spelen hierbij een belangrijke rol. Ervaringen uitwisselen, op een tot voor kort ongekende schaalgrootte, is een belangrijke impuls voor de verspreiding en verdere ontwikkeling van onze kennis. Immers, is de toets of kennis herkend wordt door ‘communities of practitioners’ en of het werkt in de praktijk, nou net niet de toets waarom het gaat?

Ik doe graag een beroep op elke lezer om dit collectieve leerproces betreffende beter organiseren en managen in 2012 te voeden met een artikel. Onze Informatie voor Auteurs verschaft hierbij enig houvast.

Vragen, opmerkingen en suggesties zijn welkom. Gaarne in de ruimte voor reacties plaatsen of als tweet. E-mailen naar de redactie kan ook.

Willem Mastenbroek
Hoofdredactie ManagementSite,  red@managementsite.nl