Consultancy en advieswerk op de schop?

Wat zijn de veranderingen in het adviesvak. Wat gebeurt er inhoudelijk? Waar liggen nieuwe accenten. Op welke ontwikkelingen in het economisch leven wil men inspelen. Werkt men op andere en nieuwe manieren? Wat zijn de uitdagingen voor de toekomst?

Velen pleiten voor een frisse wind. Zie:

- Een nieuwe generatie rukt op in de adviesbranche - Met totaal andere manieren van werken. Wat betekent dat?
- Het einde van de adviseur. Het adviesvak op de schop - De adviesbranche is ontworpen voor een wereld die aan het verdwijnen is.

Hier volgt mijn overzicht van de belangrijkste onderwerpen en ontwikkelingen.

Meer aandacht voor het Organisatieontwerp

Organisatie-vernieuwing zet door. De logge piramide met strakke top-down sturing verandert steeds vaker in een netwerk-organisatie. Lees bijvoorbeeld:

- Is nieuw organiseren in grote organisaties eindelijk aanstaande? Het Global Peter Drucker Forum 2018. Bedrijven als ecosystemen van honderden mini-ondernemingen

De organisatie blijf transparant en bestuurbaar door de eenheden te voorzien van een beperkt aantal resultaats-indicatoren. Zie het voorbeeld van VDL onder het kopje ‘Laat de eenvoud regeren’ in Performance management.

Ook organisatiecultuur, systemen en strategie maken deel uit van het organisatieontwerp. Onder labels als ‘nieuw organiseren’, ‘de menselijke maat’, ‘klein binnen groot’, ‘zelfsturing’, ‘autonomie’ en ‘eigenaarschap’ streeft men naar soepel werkende relatie-patronen, zowel horizontaal als verticaal, andere manieren van leidinggeven en een bedrijfscultuur gericht op resultaatverbetering. Wendbaarheid en agile werken liggen eveneens in het verschiet. Meer info in Sturen op verantwoordelijkheid.

Het platform ontwerp komt op

Ondertussen rukt een nieuw type organisatie op: De platform organisatie. Zie: Gig economy: geen vaste banen, maar losse klusjes - Uitsluitend zzp’ers in de nieuwe economie. Het einde van de organisatie?

Een platform organisatie is in de kern een netwerk-organisatie maar de units zijn vaak nog kleiner. Variërend van een compact team tot één individu. On demand Apps maken het gemakkelijk om de organisatie verder te ontwikkelen en doelmatig in te richten. De staven van organisaties, inclusief HRM, lopen kans buiten de organisatie geplaatst te worden.

Ook gevestigde organisaties moeten zich afvragen of de platform formule niet te verkiezen is. De zakelijke dienstverlening zou wel eens zeer gebaat kunnen zijn met dit organisatieontwerp; de advies-branche voorop.

- On demand organiseren en algoritmisch managen - De organisatie van de toekomst kondigt zich al aan. Wat doen traditionele organisaties?

Organisaties vernetwerken en platformiseren

 Het bekendste voorbeeld van een groot concern als platform organisatie is Amazon.

Dit type organisatie rukt onmiskenbaar op. Weten de advies-bedrijven wat hier speelt? En hoe een gevestigde onderneming van deze ontwikkeling kan profiteren en misschien wel een platform organisatie moet worden?

Jammer genoeg weet ik niet in welke mate ons bedrijfsleven in de weer is met platformiseren. Hoe dan ook de platform organisatie zal zich steeds vaker als geduchte concurrent manifesteren. De reden: de transactiekosten van afstemming en besturing gaan drastisch omlaag. Zo drastisch dat dit organisatieontwerp praktisch onverslaanbaar wordt. We zullen in ManagementSite op korte termijn hierover nog diverse berichten publiceren.

 De digitale transformatie

 Met de platform bedrijven en de On demand Apps zitten we midden in de digitale transformatie. De aanpak van deze transformatie kent verschillende varianten. Zie bijvoorbeeld: Hoe digitaliseer je jouw bedrijf? In 3 stappen.

Zie ook de Checklist digitale transformatie. Wat en hoe? Een aanpak gebaseerd op maximale inzet en betrokkenheid van de lijnorganisatie.

Het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) is bijna onvermijdelijk een volgende stap: Artificial Intelligence faalt zonder de mens - Zes succesfactoren met voorbeelden.

Hier ligt ongetwijfeld een omvangrijk werkveld voor consultants.

Andere relatief nieuwe onderwerpen zijn diversiteit, zingeving en Duurzaamheid/MVO. Vooral 'Duurzaamheid/MVO' krijgt steeds meer aandacht.

Verandermanagement

Goed verandermanagement wordt de grootste uitdaging voor managers en consultants. In de nieuwe economie is verandermanagement stevig aan het veranderen. Het kan niet anders of de rol van consultants verandert mee.

Wat is het nieuwe verandermanagement?

De legacy van opeengestapelde inzichten, hypes, schema’s, theorieën, stappenplannen, modellen, figuren, concepten en dikke boeken wordt overboord gezet.

De lijnorganisatie moet met de aanpak uit de voeten kunnen. Voor adviseurs betekent dat een heel andere rol.

De motto’s worden: ‘Reductie van complexiteit’, ‘Pak de essentie’. En ‘Laat eenvoud regeren’. Wat blijft dan overeind? Zie: Verandermanagement op 1 A4’tje. En hoe gaat het dan met cultuurverandering? Zie Cultuurverandering in 1 A4’tje.

En zo gaat het ook met Businessplanning, Innoveren, Projectmanagement, Kernwaarden, Missie & visie en Strategie-ontwikkeling. Sneller en eenvoudiger met uitgangspunten als: samen met klant en leverancier, trial & error, elke oplossing is een Beta-versie. Incrementeel verder gaan. Gebruik je gezond verstand. Blijf bovenal resultaatgericht. Denk in weken, hooguit in maanden om tastbare resultaatverbetering te bereiken.

Bij overheid en publieke organisaties zijn er andere accenten. Zie de betreffende kennisbankpagina.

Hoe ver is de de adviesbranche

Uiteraard zijn er grote verschillen tussen kantoren.

Verandert de manier van werken?

De oude businessmodellen van uitgebreid onderzoek, indrukwekkende stappenplannen en doortimmerde analyse-kaders met stuur- en projectgroepen zijn taai. ‘De oude business modellen taai’? Ja zeker, want om veranderprojecten te bemensen en uit te voeren leveren de advieskantoren de nodige mensen. En dat is omzet!

Veel adviesprodukten outdated

Daarbij komt dat veel gerenommeerde advies-produkten outdated raken. Zoals kernwaarden, organisatiecultuur, de lerende organisatie, de balanced scorecard, performance-management systemen,  communicatie verbetering, tevredenheids-onderzoek, cultuurverandering, total quality, de lerende organisatie, kennismanagement. Het zijn middelen en met middelen is de kans te groot dat het middel afleidt van concrete resultaatverbetering. Ondertussen wacht de klant. Het worden regendansen rond systemen, instrumenten, protocollen, onderzoekingen, stappenplannen, instrumenten, dashboards en programma’s. En bovenal leidt het tot ‘gedoe’. Het kan en moet anders; zie bijvoorbeeld Missie, visie, kernwaarden: de trend.

Lang geleden is dit al betoogd door Schaffer en Thomson - Successful Change Programs Begin with Results . Hoe dan wel? Een citaat: ‘Results-driven programs bypass lengthy preparations and aim for quick, measurable gains within a few months.’

Deze visie circuleert al dertig jaar in de vakbladen en is nog steeds actueel. Zie ook onze pagina over Managementmodellen.

Daar gaat je verdienmodel

Geen wonder dat veel adviesbureaus niet gemakkelijk afstand doen van de hierboven genoemde activiteiten en producten. Daar gaat je verdienmodel!

Het zal nog wel even duren voordat sector-breed hier afstand van wordt genomen. Menig kantoor wordt aangevoerd door geharde zakenlui die niet gauw de bewezen verdienmodellen loslaten.

Lak aan ingewikkeld gedoe

Hoe dan ook, de meest dynamische sectoren van onze economie zijn al lang door deze fase heen. De nieuwe economie van start-ups en het innovatieve grootbedrijf heeft lak aan ingewikkeld gedoe. Nader onderzoek, eindeloos vergaderen, analyseren en rapporteren leiden tot niets. Alles is een betaversie. We moeten verder. Eenvoud boven alles. Aanpakken dat probleem. Willen de consultants eerst een uitgebreid onderzoek? Vindt men het zo complex? ‘Tja… u hoort nog van ons.’

Willem Mastenbroek, hoofdredacteur ManagementSite

Dit artikel is een korte versie van een concept dat gepubliceerd zal worden als inleiding voor de kennisbankpagina Consultancy & Advisering.