Gig economy: geen vaste banen, maar losse klusjes

Cover stories

Met de aanhoudende groei van het aantal zzp’ers ontvouwt zich een gig economy, waarin tijdelijke inhuur de norm is. Banen maken plaats voor projecten: zelfstandige ondernemers vervangen vaste medewerkers. Digitale platforms versnellen dit proces door vraag en aanbod te matchen tegen lage transactiekosten. Individuele competenties worden gekoppeld aan specifieke eisen voor een project. Dit heeft niet alleen betrekking op commodities, zoals een taxirit via Uber. Het gaat ook verder dan de relatief eenvoudige klus voor de loodgieter via Werkspot. Met kwalitatief goede data van opdrachtgever en opdrachtnemer, gecombineerd met slimme algoritmes, zijn straks ook de organisatieadviseur, accountant en advocaat aan de beurt.

Wat betekent deze ontwikkeling voor de verhouding tussen mens, werk en organisatie in onze maatschappij? Hebben hedendaagse organisaties nog wel toegevoegde waarde in de gig economy? En hoe ziet een samenleving eruit waarin het ieder voor zich is?

‘The gig economy is the biggest change in the American workforce in over a century’. 
(Robert Reich, voormalig secretary of labor van de VS)

Gig economy in een notendop

Een fulltime-dienstverband is verleden tijd in de gig economy. Mensen vergaren vanuit een zelfstandige positie inkomsten uit verschillende bronnen. Deze bronnen zijn te categoriseren naar arbeid en bezit. Denk bij 'bezit' aan het verhuren van een leegstaande kamer in je huis via Airbnb, het uitlenen van je auto als je deze even niet nodig hebt (Elon Musk gelooft hier heilig in met zijn Tesla Network) en het verkopen van tweedehands boeken via Bol.com. Bij arbeid gaat het bijvoorbeeld om het bezorgen van maaltijden via Deliveroo, het ontwerpen van een logo via UpWork of het uitlaten van de honden uit de wijk. Kortom, de gig worker vergaart zijn inkomen met het combineren van verschillende activiteiten, veelal ondersteund door capital platforms (zoals Airbnb en Marktplaats) en labour platforms (zoals Uber en UpWork).

Niet alleen taxiritjes

Tot zover de bekende voorbeelden. De gig economy beperkt zich echter niet tot commodities. Er is meer aan de hand.

Met de komst van slimme platforms, wordt de vraag welke waarde hedendaagse organisaties nog toevoegen

Ook in de professionele dienstverlening is online matching aan een opmars bezig. Internationaal is Catalant een grote speler: meer dan 40.000 business experts (o.a. op het gebied van strategie, marketing, finance en sales) zijn on demand beschikbaar voor grote opdrachtgevers als P&G, GE en Staples. In Nederland koppelt COMATCH hulpbehoevende managers aan consultants en kunnen bedrijven via LegalDutch direct zaken doen met individuele advocaten.

Steeds meer zzp’ers

Uit grootschalig onderzoek van McKinsey blijkt dat in de VS en Europa 20 tot 30 procent van de beroepsbevolking zelfstandig werkt. Onderzoeksbureau Intuit voorspelt dat in 2020 ongeveer 40 procent van de Amerikaanse werkzame beroepsbevolking actief is als freelancer. Het Financieele Dagblad meldt dat de gig economy ook in Nederland steeds populairder wordt: 37% van de jongeren van 16 tot 25 jaar denkt na over freelancen of zzp'er worden en in de leeftijdscategorie van 25 tot 34 jaar is dat 36%. Momenteel (eind 2017) zijn er in Nederland meer dan een miljoen zzp’ers actief. Dat is ruim 12 procent van de werkzame beroepsbevolking. Ter vergelijking: in 2003 waren dit er 650.000.

De toename van het aantal zelfstandigen is een voorbode voor de opkomende gig economy, waar betaling uitsluitend plaatsvindt per gerealiseerd resultaat.

Drijfveren van gig workers

Het onderzoek van McKinsey laat zien dat mensen die er bewust voor kiezen om door het leven te gaan als gig worker gemiddeld genomen gelukkiger zijn dan de mensen die kiezen voor een 9-tot-5-baan. Op het MIT Sloan symposium over de gig economy worden de volgende redenen genoemd om te kiezen voor on-demand werken: meer inkomen (72%), leuker werk (69%) en flexibeler werktijden (60%). Maar er is ook een schaduwzijde aan de gig economy; freelancen is namelijk niet voor iedereen een bewuste keuze. McKinsey geeft aan dat 14% van de gig workers (de reluctants) liever een vaste baan verkiest, maar deze niet kan vinden. En het blijkt dat zo’n 16% van de gig workers klusjes doet, naast hun reguliere baan, uit pure noodzaak om rond te komen (de financially strapped).

Het einde van de organisatie?

In de gig economy is personal branding cruciaal. Het moet voor potentiële opdrachtgevers (al of niet op digitale platforms) helder zijn over welke competenties je beschikt en onder welke voorwaarden je levert.

 De  gig economy betekent het einde van 'another middle man': de organisatie.

Omdat de mens direct gekoppeld wordt aan de klus, is het de vraag welke waarde hedendaagse organisaties toevoegen in deze nieuwe wereld.

Met de komst van slimme platforms, verliest de organisatie haar klassieke taken van arbeidsverdeling en coördinatie. Algoritmes vervullen deze functies, op een veel efficiëntere wijze. Banen zijn niet langer de meest logische vorm om werk te organiseren. In veel banen gaat immers kostbare tijd verloren aan plannenmakerij, vergaderingen of het simpelweg wachten op de volgende klus. Bovendien zijn de (vaste) kosten van meeste organisaties vele malen hoger dan de transactiekosten van de platforms. De zich ontvouwende gig economy kan het einde inluiden van another middle man: de organisatie.

Right man for the job

Het is niet ondenkbaar dat het in de nabije toekomst geen keuze meer is of je wilt freelancen. In de absolute gig economy is namelijk iedereen zelfstandig ondernemer, of je nu wil of niet! In theorie kan in deze economie iedereen zijn talenten tot wasdom laten komen met maximale autonomie en flexibiliteit. Zonder tussenkomst van organisaties en managers.

Waar nodig verenigen zzp’ers zich in teams, om samen mee te dingen voor een aanbesteding of om met elkaar een complex project uit te voeren. Men vindt elkaar bijvoorbeeld via Part-up of in nog te vormen communities. Aan de vraagzijde vinden opdrachtgevers gemakkelijker the right (wo)man for the job door het grotere aanbod en de betere matching, waarschijnlijk ondersteund door reviews van voorgaande klanten.

Efficiënt en kil?

In de praktijk kent de gig economy nogal wat sociaal-economische uitdagingen, zeker voor een verzorgingsstaat als Nederland. Kan iedereen in onze maatschappij een rendabele positie verwerven in de gig economy? Wat doet het algoritme met die twee slechte klantreviews (terecht of onterecht)? Kun je als gig worker nog een hypotheek krijgen? Hoe zit het eigenlijk als je arbeidsongeschikt bent? En wie neemt nog de moeite om jou als schoolverlater een vak te leren? Het risico van de gig economy is dat het een extreem efficiënte maar ook heel kille samenleving creëert. Een samenleving waarin we voortdurend op onze hoede zijn en we weinig oog hebben voor elkaar. En dat terwijl we allemaal de menselijke behoefte hebben om bij een groep te horen.

Geleidelijk veranderproces

Zo ver is het nog niet. En zover hoeven we het ook niet te laten komen. De transitie naar een gig economy vindt niet van de ene op de andere dag plaats. Het aantal zzp’ers groeit, maar velen van hen hebben daarnaast nog een klassiek dienstverband of zitten in een flexibele pool van een traditionele organisatie. Vooralsnog domineren slechts enkele grote online platforms de gig economy, met Uber als onbetwiste koploper. En het wordt deze platforms niet bepaald makkelijk gemaakt: Uber moet voldoen aan de Europese vervoersregels, in Amsterdam wordt voor Airbnb-verhuur een maximumtermijn van 30 dagen ingevoerd (nu nog de handhaving, maar dat is een ander verhaal) en het meest recente tegengeluid komt van de bezorgers van Deliveroo die op 1 januari 2018 in Haarlem staakten tegen het zzp-plan van hun ‘werkgever’. Natuurlijk, de groei en impact van deze platforms zijn enorm en leiden tot de nodige onrust bij politici, werkgevers en werknemers. Maar het solidariteitsbeginsel, waar lang voor is gestreden en die de basis vormt voor onze verzorgingsstaat, wordt niet zomaar afgebroken.

Menselijke maat

Misschien loopt het allemaal zo’n vaart niet. Maar ondanks de vertragende factoren ontvouwt de gig economy zich wel degelijk, langzaam maar zeker. Een ontwikkeling waar organisaties, platforms en overheden rekening mee moeten houden. De mens zal zich anders gaan verhouden tot werk, organisatie en maatschappij. Dat moeten we slim inrichten met elkaar. Laten we bij het vormgeven van de opkomende gig economy profiteren van de optimale inzet van ieders talenten, de verbetering van kwaliteit en de verhoging van efficiëntie, maar ook oog houden voor de menselijke maat. Laten we elkaar niet uit het oog verliezen. Uiteindelijk zijn we allemaal gebaat bij een rechtvaardige, vredige en liefdevolle samenleving.

Auteur: Leonard Millenaar.

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Sietse Rauwerdink
Wat ik het grootste probleem vind van deze Gig economy is het vrijblijvende en vluchtige karakter er van. Het voedt opportunisme in plaats van groots denken. Er worden al heel lang geen kathedralen meer gebouwd (in de metaforische zin). Wie gaat dan nog onze grote vraagstukken écht helpen oplossen?
Meindert Flikkema
(Sommige) organisaties hebben ook voordelen t.o.v. platforms qua transactiekosten: routines vertegenwoordigen die voordelen. Niettemin is de Gig economy een onvermijdelijk product van de kapitalistische samenleving.
Patrick van Beukering
(sommige) organisatie groeien naar deze vorm van werkverdeling via een geleidelijk proces. Onder andere de Provincie Gelderland is - naar horen - zo'n organisatie die werkt met een match- & werkverdelingsplatform en opdrachten.

Een platform waar het beschikbare werk wordt aangeboden en wordt verdeeld. Het vergoot de wendbaarheid en duurzame inzetbaarheid van medewerkers en je verlaat daarmee het formatie en vacature denken. Een prachtige tussenvorm waarbij medewerkers ook nog passende sociale bescherming houden voor het geval de zzp-stap te groot is voor hen.
Jan Postema
De vraag is of efficiëntie het "Leitmotiv" moet zijn bij het inrichten van de samenleving. Met daaraan gekoppeld verregaand individualisme. Het risico is, dat er een scherpe tweedeling ontstaat - die zie je nu al in de VS - tussen hen die "niets" en hen die "alles" hebben. Je kunt het vergelijken met de situatie in Engeland in de 19e eeuw met scherpe klassetegenstellingen. Het gevolg is sociale onrust die destructief uitpakt voor de economie en voor de samenleving als geheel. De vraag is ook, of je Europa en de VS zomaar op één lijn kunt stellen. In de VS moeten veel mensen meerdere inkomensbronnen hebben, omdat één niet genoeg is, wat op zich weer ongewenste sociale bij-effecten heeft. De middenklasse is daar goeddeels verdwenen, in de jaren 50 en 60 nog gezien als de backbone van het Amerikaanse ideaal. De middenklasse is in Europa van niet te onderschatten belang voor de stabiliteit van de samenleving.

En zoals in het artikel al gememoreerd: je kunt vragen stellen bij de vrijwilligheid van het leven als zelfstandige. Overigens krijg ik wel een soort déjà vu gevoel met de New Economy hype zo'n twintig jaar geleden.
L.J. Lekkerkerk
Lid sinds 2019
Zolang het aantal ZZP-ers nog belangrijk veel minder dan de helft van de beroepsbevolking is/blijft kan je niet stellen dat dit de nieuwe norm is/wordt. Daarbij zijn er activiteiten in onze maatschappij die zich door de schaalgrootte en/of de aard van het werk minder lenen voor werken met (uitsluitend) flex-personeel. Ik denk aan politie en justitie, aan spoorwegen en OV.
Jan Postema
Ad. Dhr Flikkema:

Vraag is wat voort kapitalisme je wilt. Het VS-model of een gematigder soort. Daar kunnen we iets aan doen. Vergelijk Bismarck die als conservatief de socialisten de wind uit de zeilen nam door sociale wetgeving door te voeren die de harde kanten van het kapitalisme verzachtte. Dat soort wegen is nog altijd niet afgesloten. Aanvaard je een soort plutocratie? Of neig je meer naar een meritocratie-achtige samenleving?

Ik denk dat we ons niet te snel moeten neerleggen bij de vermeende voldongenheid van "feiten". De illusie van de volledige maakbaarheid van de samenleving is weliswaar lang geleden doorgeprikt, maar dat betekent niet dat we ons nu maar moeten laten meevoeren op de golven van het toeval.
Jan Postema
Ik heb ook nog even gekeken naar het McKinsey rapport dat ten grondslag ligt aan het artikel. Maar tenzij ik er overheen heb gekeken, zie ik alleen dat er zo'n 8000 mensen ondervraagd zijn in de VS, Engeland, Frankrijk, Spanje, Duitsland en Zweden. Maar ik heb niet kunnen vinden wat het percentage VS-deelnemers was, noch die van de andere landen. Daarnaast zijn de cijfers van de vijf Europese landen zo te zien zonder meer geëxtrapoleerd naar nog 10 andere landen, waaronder Nederland.

Ik heb ook nog even gekeken naar de gebruikte definities in het McKinsey rapport. Bij "Independent worker"staat daar:

We consider someone to be an independent worker as long as some portion of their reported income over the past 12 months came from independent activities, whether providing labor, selling goods, or leasing assets. A single independent job in the past 12 months is sufficient for a worker to be part of the independent workforce.

Op grond van "selling goods" zou ongeveer elke volwassen Nederlander onder deze definitie vallen, gezien - nog steeds - de populariteit van Marktplaats.
Karen Walthuis
'Uiteindelijk zijn we allemaal gebaat bij een rechtvaardige, vredige en liefdevolle samenleving.' Dat vind ik een hele mooie zin, mijnheer Millenaar. Zo is het!
Niet iedereen en niet elke klus is geschikt voor de ZZP-vorm. Voor mij - een eigenwijze pionier en rebel - is het echter al 20 jaar de ideale manier van mijn werk creëren.
Frank Slagter
Lid sinds 2019
Een helder artikel met de duidelijke boodschap om ook medeverantwoordelijk te zijn voor de ontwikkeling en inrichting van een verbindende samenleving in plaats van een kasten-samenleving.
Henk Perdok
Het kan zeker een goede vorm zijn om mensen een breder pallet aan kennis en ervaringen laten opdoen op basis van hun vaardigheden. Er zal nog een lange tijd 2 modellen naast elkaar lopen vd vaste vs de flexibele medewerkers. Maar ik zie het ook als een vorm waarin organisaties die met een vastgeroeste pyramide van oud gedienden zitten de nodige innovatie/ verandering binnen brengen. Zowel in overheids (ambtelijke) organisaties als de grote multi nationale organisaties hebben in het verleden mensen aan getrokken die toch een zekerheid zochten en die nu, na jaren dienst, binnen hun organisatie tegen hun plafond aanlopen. Deze mensen hebben vaak ook geen trigger meer om nog actief te vernieuwen/ vaardigheden bij te werken etc.. Noch om naar een andere organisatie te gaan ivm een mogelijke financieel gevolg (salaris verlaging/ pensioen aanspraken). In die zin kan meer flexibilisering bijdragen to hogere eigenwaarde en ook meer innovatief vermogen persoonlijk/ bedrijfsmatig. Maar dat zal nog niet voor iedereen zijn op korte termijn.
Dik Brouwmeester
Ik vind dit nogal een merkwaardig en naïef halleluja-verhaal en dan ben ik zelf nog wel zzp-er, al ruim 18 jaar lang.
Bij een aantal beroepsgroepen, waaronder journalist-redacteuren zoals ik, en ook fotografen, kleine aannemers, rijschoolhouders, is zelfstandig werken zonder personeel al decennia praktijk. Voor maaltijdbezorgdiensten of alfahulpen ligt dat heel anders. Dat zijn eigenlijk beroepen waarbij je netjes in loondienst hoort te werken. De verdiensten laten fatsoenlijk als zelfstandige werken ook nauwelijks toe.

Die platforms waarover wordt gesproken genereren miljarden, alle idealistische praat over delen ten spijt. De schrijver doet net of het Uber of Airbnb moeilijk wordt gemaakt, maar stadsbesturen zitten met de handen in het haar vanwege de uitwassen. Hoe kun je nu strenge eisen aan reguliere taxibedrijven stellen en niet aan Uber-chauffeurs?

Verder hebben we op dit moment economisch de wind mee, maar nog maar twee jaar geleden zag het er heel anders uit.

Uit ervaring kan ik vertellen dat uitbuiting altijd op de loer ligt. Op momenten dat je even niks anders hebt, pak je soms klussen aan waarvan je weet dat het eigenlijk niet kan. 12 euro voor een artikel van een halve pagina in de lokale krant, bijvoorbeeld. Of 60 euro voor een artikel waar eigenlijk dagen werk in zit. Dat je daar je huur of hypotheek niet van kunt betalen, laat staan een arbeidsongeschiktheidsverzekering, is natuurlijk wel duidelijk. Van niks kun je niet leven.

Of je hoopt een volgende keer wel een lucratievere opdracht binnen te halen en gaat daarom maar akkoord met een belachelijk tarief voor de klus die ze nu voor je hebben. Om maar in beeld te blijven bij de redactie. Uiteindelijk komt die grote klus er niet en heb je jezelf te grabbel gegooid. Ik werk ook voor vakmedia en die zijn wel bereid om realistische bedragen te betalen voor degelijke journalistiek werk.
Jan Postema
Bijgaand een link naar een voorbeeld van de - mogelijke - uitwassen van de gig-economy:
https://www.theguardian.com/business/2017/nov/19/gig-economy-ruling-deliveroo-riders-equipment-basic-employment-rights

Niet iets om trots op te zijn als samenleving, dunkt mij.
Dik Brouwmeester
Je kunt je ook afvragen wat de definitie van efficiency is. Uit zich dat in geldelijke winst op de korte termijn voor een kleine groep en ellende voor velen op langere termijn? Of uit het zich in een groter maatschappelijk welbevinden, gezondheid, zorg voor het milieu op de langere termijn?

Een postbezorger die zelf zijn bus en bedrijfskleding moet aanschaffen en slechts voor één klant mag werken en daarmee met een werkweek van 70 uur 1500 euro per maand bij elkaar buffelt, lijkt me niet echt een uithangbord voor de gig economy.
Evenmin de alfahulp die je via een thuiszorgorganisatie voor 12 euro per uur kunt inhuren, waarbij de organisatie 6 euro per uur inhoudt. Oh ja, reiskosten worden niet vergoed. Leuk voor de gemeente, die zo lekker weinig kwijt is aan de thuiszorg, zodat ze dat geld kunnen besteden aan bijvoorbeeld dure consultants of interim-managers.

Waarom kregen Nederland en andere Europese landen sociale wetgeving en betaalbare zorg en huisvesting? Niet omdat de bestuurders hen dat zo graag gunden, maar omdat ze bang waren voor het communisme.
Jan Postema
Door de tweedeling van haves en have-nots in de samenleving krigt Marx toch nog gelijk. Degenen die zich van slecht betaald klusje naar nog slechter betaald klusje worstelt wordt deel van de "Reservearmee" van Marx. En daar zullen steeds meer mensen toe gaan behoren. De VS is een sprekend voorbeeld, daar wordt de middengroep steeds kleiner.

Een ander gevaar dat ik zie opdoemen is, dat dit soort mooie vergezichten worden gezien als noodzakelijk te bereiken eindpunt, waar regelgeving e.d. op wordt aangepast. Daar moeten we immers naartoe. Het wordt een evangelie ... en daar hebben we in de vorige eeuw genoeg voorbeelden van gezien ... helaas.
Leonard Millenaar
Auteur
Bedankt voor alle reacties. Deze interactie geeft verdere verdieping aan het artikel, mooi! Ik ga proberen zoveel mogelijk reacties recht te doen in één bericht:

Ik ben het met Hans Lekkerkerk eens dat niet al het werk zich leent voor tijdelijke projecten of klusjes. Het aantal zzp’ers en flexwerkers verschilt ook nogal per sector. Zo lijkt het mij inderdaad noodzakelijk dat primaire taken van bijvoorbeeld politie en justitie, gezien de aard van het werk, door vaste medewerkers worden verricht. De publieke sector wordt denk ik in brede zin niet of pas veel later geraakt door de beschreven ontwikkeling, omdat de tucht van de markt daar veel minder speelt. De markt dwingt daar niet tot maximale efficiëntie, gelukkig maar! Daar zijn andere leidende principes (of leitmotiven zoals Jan Postema zegt) dominant, zoals rechtvaardigheid, die vele malen zwaarder wegen dan efficiency.

Ik ben het zeer eens met Jan Postema en Peter Urbanus dat we de harde kanten van het kapitalisme kunnen en moeten (blijven) verzachten. Het kapitalisme heeft ons veel goeds gebracht, maar heeft in de ongebreidelde variant ook schadelijke effecten. Als we de gig economy in pure vorm laten bestaan en ontwikkelen, lopen we een serieus risico dat de kloof tussen rijk en arm (nog) groter wordt en de middenklasse verdwijnt. De geschiedenis heeft uitgewezen dat die situatie niet veel goeds brengt.

Mijns inziens moeten we onze samenleving zo inrichten dat we 1) profiteren van de optimale inzet van ieders talenten, de verbetering van kwaliteit en de verhoging van efficiëntie, en 2) zorgdragen voor een zo rechtvaardig en vredig mogelijke samenleving. Je ziet dat de overheid al steeds meer paal en perk stelt. Terecht wat mij betreft: ik heb het solidariteitsbeginsel en de verzorgingsstaat hoog in het vaandel staan.

Mijn artikel is dan ook zeker geen halleluja-verhaal. Integendeel. Ik probeer scherp neer te zetten welke richting het op kan gaan, wat daar mogelijke voordelen van zijn, maar ook wat de mogelijke risico’s zijn. Doel: voordelen benutten, nadelen minimaliseren. Zoals Frank Slagter terecht constateert is mijn boodschap vooral dat u en ik medeverantwoordelijk zijn voor de ontwikkeling en inrichting van een verbindende samenleving. Rechtvaardig, vredig en liefdevol!
Dik Brouwmeester
U en ik zijn medeverantwoordelijk voor de maatschappij, inderdaad, maar we hebben te maken met onbeheersbare krachten die wel heel veel geld willen binnen harken, maar zich niet verantwoordelijk voelen.

Ik ben geen socialist en geloof in de werking van een gezond en evenwichtig 'kapitalistisch' systeem. Menselijke interactie bestaat immers ook deels uit uitruil van goederen en diensten. Communistische staatsvormen hebben grote ellende, persoonsverheerlijking en dictatuur gebracht. Maar als stok achter de deur heeft het wel z'n nut gehad.
Guus Cruts
Maar wat wil de vakbond? De vakbond wil échte banen:

https://www.fnv.nl/over-fnv/ons-werk/acties-campagnes/echtebanen/
Willem Mastenbroek
Pro-lid
Beste Leonard

Interessant interview in NRC, <a href="https://www.nrc.nl/nieuws/2018/01/19/de-banen-zoals-we-die-we-nu-kennen-gaan-verdwijnen-a1589072" target="_blank" rel="nofollow">‘De banen zoals we die nu kennen, gaan verdwijnen’</a>
<em>Google en Amazon maken oude bedrijven overbodig en veranderen de aard van banen en werk, waarschuwt de Oxford-hoogleraar Viktor Mayer-Schönberger. Met grote gevolgen. „We moeten goed zorgen voor de verliezers van dit soort industriële revoluties, anders ontstaan er enorme crises”. </em>Wouter van Noort, NRC, 20/21 januari, 2018.
Volgens mij is dit interview heel aardig in lijn met jouw visie.

Een paar citaten:
“Je ziet dat datarijke marktplaatsen steeds meer sectoren gaan overnemen.Je ziet ze ook ontstaan voor freelancers, taxichauffeurs, programmeurs, logo-ontwerpers, tekstschrijvers." "Bedrijven zullen door de datarevolutie kleiner worden, ze zullen meer uitbesteden en freelancers gaan gebruiken, trends die je nu in veel branches al ziet.
"Traditionele bedrijven zijn plots niet meer de efficiëntste manier om menselijke activiteit af te stemmen. Ze veranderen in lege hulzen die winst onttrekken aan de rest van de markt. Daarmee zullen ze niet overleven.” "Er zullen altijd uitzonderingen zijn, maar de grote trend gaat duidelijk één kant op."

De Oxford-hoogleraar maakt zich zorgen over de uitvallers en zoekt de oplossing in een basisinkomen voor iedereen. Ook vindt hij dat mensen het recht moeten hebben om beslissingen over hun leven NIET over te laten aan machines/algoritmes. Tja… <a href="https://www.managementsite.nl/algoritmisch-management-taylorisme2-0" target="_blank">Algoritmisch management rukt op</a>.
Dwing de Ubers maar eens tot een 'niet-machine' besluitvorming. Dan nog zal het gaan over de obiectieve online scores en worden mensen op basis van een 'open gesprek' alsnog gedeactiveerd of gepromoveerd.
Jan Postema
Het overheersende probleem met besluiten gebaseerd op algoritmen is, dat de illusie van objectiviteit wordt gecreëerd. Zogenaamde objectieve beoordelingen kunnen zijn ingegeven door allerhande vileine bijbedoelingen. Maar ondertussen worden er wel levens door beïnvloed.

Daarnaast kunnen mensen allengs worden gezien als deel van het "systeem" en daarmee van het platform of als deel van het algoritme. Het gevolg is dehumanisering van de werkenden in kwestie. En als het eenmaal zo ver is hoef je ze dus ook niet als mens te behandelen. De oproep van Mayer-Schönberger voor een basisinkomen (€ 500 vindt hij een mooi bedrag omdat dat via belastingen wel weer terug te halen valt bij de Amazon's in deze wereld) oogt dan wel sympathiek, maar het is een soort symptoombestrijding. De basale ethische vragen worden daarmee niet beantwoord.

Helaas komen we met de houding van de vakbonden ook niet veel verder, doordat die vasthouden aan het bestaande. En daarmee staan ze straks volledig buitenspel. Beter ware het dat ze accepteren dat een deel van de arbeidsmarkt gaat veranderen en dat ze nadenken over oplossingen dáárvoor. Ze hebben trouwens weinig geleerd van hun eigen verleden; ik kan me herinneren dat ze enkele decennia geleden te hoop liepen tegen de automatisering. Welnu, die kwam er hunsondanks toch; en zo zullen ook in de arbeidsmarkt veranderingen gaan plaatsvinden ... hunsondanks.
Marjolein Hins
Lid sinds 2019
Goed artikel Leonard!

Ik ben al vanaf 2000 hiermee bezig en de tijd is rijp dat er meer over wordt gesproken. Daar draagt zo'n mooi artikel goed aan bij en ik heb het dan ook graag gedeeld. Er komt steeds meer kennis en ervaring over naar buiten zoals het boek 'Researching Open Innovation in SME's'. Fijn om die gezamenlijke kennis en ervaring te delen, zodat het kan dienen als basis voor dialoog tussen alle betrokkenen.

Ik zie de gig economy als een katalysator voor innovatieve ontwikkeling van werk en onderwijs, zodat we er anders naar gaan kijken en handelen dan we nu nog voor mogelijk houden.

Jouw afsluiting over de menselijke maat ben ik het ook helemaal mee eens. Met elkaar in contact blijvend en ieders talent inzettend gaan wij deze transformatie wel maken. Heb ik alle vertrouwen in!

Groet,
Marjolein Hins

Meer over Personal Branding