Burn-out: wat te doen? In 1 A4je!

Cover stories

De aanpak van stress en burn-out. Oorzaken en oplossingen. Trends en tips. Wat kunt u zelf oplossen. Ga hulp of desnoods 'opstappen' niet uit de weg.

Bron: Kennisbank pagina  Burn-out, stress, werkdruk

Ken uzelf

De behandeling van burn-out  begint met zelfinzicht d.w.z. het herkennen van de symptomen van burn-out en stress. Vervolgens zijn de oorzaken van de klachten aan de beurt. In de derde plaats gaat het om herstellen en tot slot het voorkomen van burn-out.  Bijvoorbeeld door tijdiger op de rem te trappen of de balans werken - leven beter in de gaten te houden. Ken uzelf. U bent zelf in de eerste plaats verantwoordelijk voor uw eigen conditie.

Tips en inzichten

Burn-0ut. Oorzaken, oplossingen, voorbeelden, tips

De relatie met de baas

De relatie met de direct leidinggevende blijkt vaak een oorzaak

Intimidatie, niet weten wat er speelt, de dooddoener van 'Mijn deur staat altijd open', onrealistische eisen stellen, niet luisteren, afblaffen of er gewoon nooit zijn. Geen wonder dat de stress oploopt. Aanspreken op gedrag stuit op onbegrip en felle kritiek. Daar begint je dan niet meer aan.

Tegelijk blijkt keer op keer dat bazen die af en toe op de werkvloer te vinden zijn, interesse tonen en het gesprek aangaan over hoe het beter zou kunnen, weinig problemen met hun mensen krijgen.

Is het niet verbluffend dat 'het eenvoudige gesprek' zoveel kan helpen!

De relatie met collega's

Als de relatie met de collega's niet loopt ontstaat er een groot afbreuk risico. Op de een of andere manier zal dit toch besproken moet worden. Maar dat is meteen het probleem. Het slachtoffer heeft vaak het lef niet om het aan te kaarten. En als je op een gegeven moment uit je vel springt van woede, angst of bitterheid is vaak de reactie 'Zie je wel datie gek is'.

De teambaas, iemand van HR, een vertrouwenspersoon of de bedrijfs-arts moeten dan in het geweer komen. Steekt niemand een vinger uit? Wegwezen en elders solliciteren!

Trends en tips

Weerbaarheid

Waar het op neerkomt is een zeker assertiviteit om jezelf te zijn. Dat betekent je werk doen en tijdig je grenzen aangeven inclusief het gedrag dat je stoort. Dit is niet zo simpel als het lijkt want veel gedrag is verhuld. Zie de informatie over manipuleren.

'Je moet tegen een grapje kunnen'
Je kan ook vastlopen omdat de interactiepatronen vastgeroest zijn op een niveau dat manipuleren, intimideren en bespotten heel normaal zijn. Je moet tegen een grapje kunnen, nietwaar. En als je niet mee doet lig je eruit.

U wilt niet meedoen? Houd de eer aan uzelf en stap op! We moeten onder ogen zien dat sommige organisaties een ziekmakend effect hebben; zie Verwaarlozing en Organisatierot. In zo'n geval 'Don't blame yourself' maar 'Zoek een andere job'.

Andere stress en burn-out factoren

Onbegrip tussen generaties

Vergeet het verschil in insteling tussen generaties niet. Dit kan tot onbegrip leiden tussen generaties en aldus tot stress.

 Lifestyle

Een goede balans tussen spanning en ontspanning helpt burn-out te voorkomen. Lifestyle is sowieso een factor van groot belang. 

Shit happens

Niemand knapt op van gebrek aan slaap, ruzie met de buren en tegenslag in de familie.
We worden af en toe gek gemaakt door gebeurtenissen waar we geen greep op hebben.

Laconiek reageren is niet iedereen gegeven. Doffe berusting en 'Niet Klagen maar Dragen' helpen niet veel. Slachtoffer gedrag maakt het alleen maar erger. Bedenk wel: 'Alles is een keuze'. Pak uw verantwoordelijkheid of zoek hulp.

Wat te doen? Meer tips en ervaringen.

Een scan van deze tekst kan u op ideeën brengen. Het accent ligt op 'Hoe aanpakken?', 'Wat te doen?' Kijk wat u zelf kunt oplossen.

Bedenk wel: 'Alles is een keuze'. Pak uw verantwoordelijkheid of zoek hulp. Dit klinkt gemakkelijk maar is het niet. De volgende bijdrage kan helpen.


Auteur: Prof. dr. Willem Mastenbroek, hoofdredactie ManagementSite.

--------------------------------------------------
Dit A4tje is gebaseerd op de kennisbank-pagina  Burn-out, stress, werkdruk 
Het past in onze serie over de essentie van belangrijke kennisbank-onderwerpen.
Een selectie uit de serie:
Gedragsverandering: de essentie in 2 A4tjes
Leiderschap als civilisatieproces
Beter samenwerken in 1 A4tje

Teams: de bouwstenen van uw organisatie. In 2 A4tjes
Af en toe lukt het niet in 1A4tje, dan maar in 2.
Onderhandelen in 1 A4tje
Missie en Visie in 1 A4tje

 

 

 

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

L.J. Lekkerkerk
Lid sinds 2019
Volgens mij is er één essentiële toevoeging op dit A4-tje hard nodig.
Onderzoek van Karasek leerde dat elke job demands en een mate van control of autonomie heeft. Veel demands hoeven geen probleem te zijn mits er evenredig control is. De demands en control zijn resultaat van het ontwerp van de structuur; die bepaalt wat je moet (als afdeling en als individu daarbinnen) en wat je mag.
Je kan bij het aanvaarden van een job al in beeld brengen of de demands en control in balans zijn. De combinatie hoge demands en eisen veroorzaakt gegarandeerd stress en daar is geen enkel individueel coping mechanisme op den duur tegen opgewassen.
Dat je m.b.v. een herontwerp van de structuur een belangrijke oorzaak voor stress > burn-out kan elimineren is al bekend uit het werrk van De Sitter uit de jaren 1980. Het huidige handboek voor deze aanpak is 'Het nieuwe organiseren: alternatieven voor de bureaucratie"Kuipers e.a., Acco uitgeverij

Meer over Leiding ontvangen