Beste Artikel ManagementSite

De prijs voor het beste artikel is ingesteld door Holland Consulting Group ter gelegenheid van het afscheid van hun collega Willem Mastenbroek van de Universiteit. De prijs staat bekend als de Prof. Mastenbroek Prijs en is voor de derde keer uitgereikt op 3 februari jl over de artikelen in de periode 1 juli 2009 – 30 juni 2010. Door agendaproblemen was het niet mogelijk de prijs eerder uit te reiken.

Omdat ManagementSite een interactief internetmagazine is hebben wij als jury gebruik gemaakt van de reacties van de lezers, in kwaliteit en kwantiteit, bij de beoordeling van de artikelen. Op basis hiervan ontstond een longlist van 20 artikelen, waaruit vervolgens door de jury een top drie is samengesteld. ManagementSite wil houvast verschaffen in het doolhof van indrukwekkende modellen en geleerd geleuter. De jury is te werk gegaan met de volgende vier criteria:

• Beschrijven herkenbare, concrete problemen en ontwikkelingen. Liefst met veel voorbeelden. Geen lijsten met theoretische punten.
• Actueel/kritisch, dwars op de ontwikkelingen.
• Constructief, ook aangeven ‘hoe dan wel’; wat werkt wél?
• Altijd herkenbaar voor managers/professionals

De genomineerde artikelen

Goed Projectmanagement Anno Nu
Projectmanagement moet anders,
Nicoline Mulder, 13 april 2011.

De belangrijkste garantie voor projectsucces is niet het contract maar het contact.” De auteur citeert hier een projectleider in de bouw. In de meeste organisaties wordt niet gesproken over wat men onder projectsucces verstaat of hoe men het gaat meten. Terwijl uit onderzoek blijkt dat in organisaties waar dat wel gebeurt projecten succesvol worden afgerond.

Het continu benadrukken van projectsucces op organisatieniveau vergroot de waarde van het project als een strategisch voordeel.

Het samenspel tussen elf factoren bepaalt, samen met de context waarin je dat spel gaat toepassen, of de Project’s Eleven leiden tot projectsucces.

De Project’s Eleven

1. Projectdoel: het ontwikkelproces om te komen tot een gezamenlijk en concreet beeld van het te behalen doel in lijn met de rganisatiestrategie.
2. Projectvisie: Het perspectief van waaruit je kijkt naar het projectdoel.
3. Topmanagementsupport: De ondersteuning van de projectvisie door het lijn- en topmanagement.
4. Kennis en (technische) middelen: De beschikbaarheid van vereiste expertise en technologie.
5. Gebruikersacceptatie: De waardering van het project door de eindgebruikers.
6. Stakeholdermanagement: Het omgaan met interacties en invloeden van belanghebbenden.
7. Projectecologie: De wisselwerking tussen het project en actoren en ontwikkelingen in de omgeving.
8. Sociale vaardigheden van de projectleider: het adaptief en sensitief vermogen van de projectleider.
9. Projectvolwassenheid van de projectleider: De ervaring van de projectleider in het omgaan met complexe vraagstukken.
10. Projectteam: Het nastreven van de collectieve ambitie van het team.
11. Projectmanagement: Het maken en monitoren van plannen om het projectdoel te behalen.

De auteur stelt verbindend perspectief tegenover analyserend perspectief en zegt dat verreweg de belangrijkste factor van deze elf gevormd worden door de sociale vaardigheden van de projectleider. De omgeving van hedendaagse projecten is niet meer te analyseren: alles hangt met alles samen. Stakeholdersanalyses, krachtenvelden, invloedsschema’s: ze zijn gedateerd zodra de inkt droog is. Ook hier biedt het klassieke perspectief geen soelaas.

Gelegd naast bovengenoemde kriteria:

• Beschrijft heel herkenbaar concrete problemen
• Het is constructief en geeft duidelijk aan wat wél werkt
• Zeer herkenbaar voor in- of boven projecten werkzame managers en professionals

De jury heeft dit artikel bekroond met de DERDE prijs.

Het volgende artikel is:
Innovatie in logistieke planning en besturing
Sense en respond ........
Walther Ploos van Amstel, Hein van Rijswijck en Gerwin Zomer, 1 december 2009.

Een heel ander artikel dan het vorige. De auteurs stellen dat het nieuwe buzzword in slimme logistiek is: ‘Sense and Respond Logistics’; voelen en reageren. Er zijn belangrijke logistieke innovaties zoals, tracking en tracing, Radio frequency identification (RFID), sensoren, Network Enabled Capabilities (NEC), S&R-logistiek en intelligente agenten, die nieuwe mogelijkheden scheppen voor planning en besturing. Bij Network Enabled Capabilities wordt alle informatie die nodig is op alle niveaus in de organisatie ter beschikking gesteld met computers en draadloze netwerkverbindingen.

De bedoeling is de Situational Awareness (SA) te vergroten. Dit houdt in dat elke medewerker informatie heeft om een situatie beter te kunnen beoordelen en zo beter kan beslissen en sturen. Intelligent Agents (IA) zijn software-programmaatjes die zelfstandig opdrachten uitvoeren, én die daarbij beslissingen nemen door te onderhandelen met andere agents.

Door integratie van RFID en Intelligent Agents-technologie is het in de toekomst mogelijk dat pallets, bakken en dozen zelf hun weg door het magazijn zoeken. Op Schiphol gebeurt dat al met bagage. Dat maakt de weg vrij voor magazijnen waar geen mensenhand meer aan te pas komt; een revolutie in opslag en distributie.

Het nieuwe credo is ‘Sense and Respond Logistics’ (S&R).

Als voorbeeld: een vrachtauto is onderweg en rijdt in de buurt van een van de magazijnen. Een pakket in het magazijn vraagt of het mee mag. De vrachtauto bekijkt vervolgens of de reeds ingeladen pakketten door deze ophaalactie niet te laat arriveren. Ander voorbeeld is Sense and Respond in de sierteelt: Flowerwatch is actief in de kwaliteitsbeheersing van bloemen in binnen- en buitenland. Het bedrijf wil grip krijgen op de keten, met extra aandacht voor het optimaliseren van koelketens en uiteindelijk voor de kwaliteit van bloemen. Iedere schakel in de keten, van teler tot bloemenstal, profiteert financieel van betere bloemen.

Dit kan anders dan met dure vliegtuigen en wegtransport. Als je bij de eerste schakel meteen al de temperatuur rond de bloem laat dalen tot 1-2 graden Celsius, breng je de bloem in een biologische rustfase die lang mag duren; een soort winterslaap. Met aangepaste dozen in speciale koelcontainers is vervolgens het vervoer per schip een haalbare, economische oplossing. Dat mag allemaal langer duren, mits je de temperatuur constant laag houdt.

Toepassingen ven Sense and Respond in andere sectoren laten de auteurs zien bij de opkomst van ‘locatiegebonden diensten’ voor de mobiele telefoon, zoals Buienradar, Grindr, de Trein-app voor iPhone, daten met je mobieltje en Taxirating. Bij Taxirating.com heeft Taxibedrijf TCA in Amsterdam 1.300 taxi’s aangesloten om op deze wijze de kwaliteit en veiligheid in de taxi te verhogen.

De auteurs concluderen dat nog veel innovatie zal volgen. De innovatie in logistieke planning en besturing combineert innovaties uit serious gaming, augmented reality, robotica, human interfaces, ergonomie, agent-based software, spraaktechnologie en natuurlijk een naadloze ICT-snelweg voor al die data.

Bij dit artikel, gelegd tegen bovengenoemde kriteria, zien we dat het:

• zeer actueel en kritisch is
• constructief en duidelijk aangeeft wat de enorme mogelijkheden zijn van up to date technologie in de logistieke praktijk
• interessante reisgids biedt door nieuwe toepassingsgebieden.

De jury heeft dit artikel bekroond met de TWEEDE prijs

Het volgende artikel is getiteld:
Echte leiders vertellen een goed verhaal
Het verhaal maakt het verschil: halfbakken of overtuigend?
Astrid Schutte, 13 oktober 2009.

De auteur stelt dat een leider het verhaal moet kunnen vertellen over waar zijn organisatie staat en waar het naar toegaat. Juist in turbulente tijden is dat nodig. Zij bouwt haar betoog op aan de hand van twee voorbeelden: in 1992 kreeg Humanitas – destijds een groep van twaalf Rotterdamse verzorgings- en verpleeghuizen – een econoom aan het roer. Hans Becker die er voor pleitte dat zijn organisatie zich zou gaan richten op het menselijk geluk van de bewoners.

Aanvankelijk stuitte het nieuwe verhaal op veel weerstand van professionals. Het meest in het oog springende is een ja-cultuur – in principe zeg je ‘ja’ tegen een wens van een cliënt – en de levensloopbestendige woningen, zodat zorgbehoevenden kunnen wonen op een plek die ‘meegroeit’ met hun toenemende zorgbehoefte. Nu - ruim zestien jaar later – is het concept van de ja-cultuur in de sector wijd verspreid. (Lees in dit verband ook het interview met Hans Becker in ManagementSite.)

Het gaat in de voorbeelden die de auteur geeft om een nieuwe visie over te dragen Als tweede noemt zij Jos Elbers – de toenmalige bestuursvoorzitter van Hogeschool InHolland. Hij verkondigde kort na zijn komst in 2002 ook een nieuwe visie. Voortaan zou de missie van de Hogeschool zijn studenten zó op te leiden dat ze op de arbeidsmarkt kunnen opereren als zelfstandige, creatieve, kritische individuen. Daartoe introduceerde hij het begrip van de ondernemende student en het onderwijsconcept van competentiegericht leren.

De gelijkenis met het Humanitas-verhaal vindt de auteur treffend. Ook hier een concept dat zelfredzaamheid van de ‘klant’ als uitgangspunt heeft en een op de achtergrond treden van de professional, in dit geval de docent. Ook hier weerstanden bij professionals, deels tegen het nieuwe onderwijsconcept maar met name tegen de manier waarop en de snelheid waarmee het werd ingevoerd. Het vertrouwen in de leiding kelderde en slechts een minderheid zag wat in het nieuwe beleid.

Samenvattend zegt de auteur: Het verhaal van de ondernemende student faalde, terwijl het verhaal van het levensgeluk harten veroverde. Bij de weerstand van docenten voegden zich de protesten van studenten. Geert Dales zette kort na zijn komst in 2007 een streep door Elbers’ credo van de zelfredzame student en schroefde het aantal contact- en begeleidinguren fors op. Inmiddels zitten de studentenaantallen van InHolland weer in de lift.

Als we kijken naar de verhalen van Becker en Elbers, dan zien we dat de eerste een zeer narratieve stijl hanteert, terwijl Elbers dat nauwelijks doet. De Humanitas-directeur springt voortdurend heen en weer van abstract naar concreet om eerst een algemener idee te benoemen en het vervolgens te illustreren. Becker raakt niet gevangen in abstract managersjargon. Elbers laat zich zien als een solistisch opererende manager met een toekomstvisioen dat hij vergeten is met zijn collega’s te delen én – erger nog – te toetsen aan hun inzichten en ervaringen.

Het artikel sluit af met de zeven kenmerken van een goed verhaal:

1. Vertelt waar de organisatie naartoe gaat
2. Vertelt waaróm de organisatie daar naartoe gaat
3. Kan abstracte doelen concreet maken
4. Kan concrete voorbeelden koppelen aan abstracte doelen
5. Heeft een antwoord op waarom er dingen mis gaan
6. Ontkent de werkelijkheid niet
7. Is waar-achtig en daarom krachtig

De jury heeft dit artikel 'Echte leiders vertellen een goed verhaal' bekroond met de EERSTE prijs om een aantal redenen: het heeft een pakkende titel, het is heel vlot geschreven, het geeft praktische voorbeelden, het heeft prima subkopjes met pakkende beelden en termen zoals 'de Leider is Chief Story Teller'. De inhoud en vorm van het artikel zijn congruent met elkaar: het gaat over het belang van het verhaal en het artikel benut zelf ook de vorm van het verhaal, het thema is actueel, ook in de wetenschap bestaat hernieuwde belangstelling voor de narratieve benadering.

NOOT
De Jury was als volgt samengesteld: Loek Wijchers (partner HCG), Coert Visser (oprichter van Trainings- en adviesbureau Oplossingsgericht Veranderen en hoofdredacteur van ManagementSite), Gyuri Vergouw (partner HCG en sinds 1998 hoofdredacteur van Managementsite) alsmede Lisa van de Bunt, emeritus hoogleraar bedrijfskunde VU Amsterdam, voorzitter van de jury. De prijswinnaar van de Prof. Dr Willem F.G. Mastenbroek publicatieprijs 2010 ontvangt niet alleen de 1^e prijs maar daarnaast een cheque ter waarde van € 1.500,--, beschikbaar gesteld door Holland Consulting Group.