Al jaren fulmineer ik tegen middenveldorganisaties, vaak met publieke taken, die quasi zijn geprivatiseerd, maar tegelijkertijd dienen als banencarrousel voor (ex) politici van middenpartijen, te weten in volgorde van belangrijkheid: CDA, PvdA, VVD en D66. In deze ‘ons kent ons’ polderkringen is de ene dienst de ander waard, zoiets van: ‘als ik hier toezichthouder ben, kom dan bij mij als collega, dan kan ik het worden bij jou. En zo ontstaan ‘PvdA’ organisaties als Vestia, een ‘Philadelphia CDA club’ en een ‘VVD- COA’. Het zijn slechts enkele voorbeelden, maar het gaat om honderden organisaties, in de zorg, woningcorporaties, ziekenhuizen en andere publieke-instanties.

Natuurlijk zijn die niet allemaal verrot, maar als er voornamelijk toezichthouders uit EEN bloedgroep zijn is de kans op cliëntelisme groot. Bovendien loert incompetentie om de hoek, want ex politici zijn niet per se goed in zakelijk toezicht en al helemaal niet als ze ook nog banenstapelaar zijn met 20 tot 30 ‘neventaken’. De kans op misbruik van macht, door cliëntelisme uit een bestand van nog geen 1 % van de bevolking (namelijk leden van polder-partijen) is dus aanwezig, maar die wordt nog groter als banken gaan meedoen, zoals nu het geval lijkt bij Vestia. Als we de pers mogen geloven werd aan een tussenpersoon tot tienmaal de normale provisie betaald, zonder dat bij de betreffende afdelingen compliance van onze financiële dienstverleners een lichtje ging branden.

Daarmee werd de CFO van Vestia omgekocht, om veel te veel zinloze financiële producten te kopen. Het toezicht sliep (zoals gewoonlijk) en de CEO werd met een veel te grote beloning in de watten gelegd, evenals de toenmalige vriendin van de CFO.

Het verlies bedraagt - afhankelijk van de uiteindelijke afrekening - tussen de vele honderden of zelfs enkele miljarden Euro’s. Als de banken niet aansprakelijk kunnen worden gesteld zullen wij - de belastingbetalers - de rekening gaan betalen, want de bestaande waarborgfondsen kunnen die bedragen onmogelijk ophoesten. Gevolg minder geld voor huizenbouw of kredieten aan bedrijven, benevens verdere aantasting van de koopkracht van de burgers.

Compliance bij ons is als een net met kleine en weke mazen. Kleine (vis)dieven raken verstrikt, maar grote zwemmen er dwars doorheen. Nederland bureaucratiseert verder met veel te hoge kosten voor de burger, terwijl de echte dieven ongemoeid blijven, of ze nou bij Fortis zitten of bij Vestia. Of bij een organisatie als CDA Rochdale, waar de directeur in een Maserati reed en een villa in Spanje had op kosten van zijn corporatie......

Wat zijn de lessen?
1) Er mag nooit meer dan EEN ex-politicus dan wel partijlid in een Raad van Toezicht zitten
2) Niemand mag meer dan 5 toezichthoudende banen hebben (kleine organisaties tellen mee), de voorzittersrol telt dubbel, net als de governance code voor beursfondsen van Tabaksblat
3) De accountant moet (mede) verantwoordelijk zijn als aantoonbare frauduleuze handelingen hebben plaatsgevonden, hetzelfde geldt voor banken. Gevangenisstraf is dan onvermijdelijk, na de eerste veroordeling moet een eventueel hoger beroep in de nor worden afgewacht. (noodzakelijke afschrikking)
4) Het allerbelangrijkste is echter dat de overheid ophoudt met halve privatisering. Of de organisatie moet voldoen aan alle professionele standaarden of het moet terug naar de overheid. Zonder echte concurrentie kan van privatisering geen sprake zijn, vergelijk NS/ Prorail.

Resumerend een vraag: wanneer richt zich de volkswoede op de witte boorden criminaliteit, die op grote schaal kosten voor de burgers meebrengt, zonder dat de schuldigen keihard en op korte termijn worden gestraft; die daarnaast ook nog eens veel te hoge belastingen met zich meebrengt in geldsmijtend Den Haag?

Overgenomen uit Pluspost