Voor managers zijn goede sociale vaardigheden van levensbelang. Luistervaardig, integer handelen, kwetsbaar opstellen, goed kunnen samenwerken zijn een aantal vaardigheden om duurzaam en succesvol te kunnen opereren. Dit blijkt vaak heel lastig.
Managers met asociale vaardigheden
Managers die arrogant, te direct, ongeduldig en koppig zijn leveren minder goede resultaten en scoren lager op zakelijk/technisch inzicht, inspirerend vermogen en leidinggevende capaciteiten. Vooral zogenaamde ‘alfatypes’ zien de waarde van sociale vaardigheden niet of nauwelijks.
Gedragskenmerken Alfatype
- werknemers commanderen;
- boos worden over onbelangrijke details;
- medewerkers openlijk bekritiseren;
- zichzelf tegen spreken;
- altijd willen winnen;
- een kort lontje hebben/ongeduldig te zijn.
Dergelijke intimiderende trekjes kunnen er toe leiden dat mensen harder gaan lopen. Er is echter steeds meer intimidatie nodig om dezelfde resultaten te behalen. Een breekpunt is onvermijdelijk – ofwel bij de manager, ofwel bij het team. Leidinggevenden die zich bewust zijn van hun eigen sterke en zwakke kanten scoren over het algemeen het best. Een van de verklaringen hiervoor is dat managers die hun zwakke kanten kennen, eerder mensen in dienst nemen die juist goed zijn op die gebieden waar zij tekort schieten. Dit gegeven wordt echter maar al te vaak over het hoofd gezien als organisaties potentiële leiders evalueren.
Sociale Vaardigheden Verbeteren
Iemand kan zijn sociale vaardigheden maar tot een bepaalde hoogte verbeteren met behulp van trainingen. Alleen al daarom is het van belang dit aspect mee te laten wegen bij de selectie van nieuwe managers. Het probleem is echter dat die vaardigheden vaak niet aangetoond kunnen worden met behulp van standaard testen en gesprekstechnieken. En daarom moet men niet alleen kijken naar wat potentiële leidinggevenden kunnen, maar vooral naar de manier waarop ze dingen doen. Welke kenmerken zijn dan belangrijk? Hierbij een checklist waarmee je als manager meteen je voordeel kan doen:
- Wees je bewust van je gedrag
Wanneer je met mensen praat, wees je dan bewust van je eigen gedrag en gevoelens. Merk op wanneer je je ongemakkelijk voelt, en ga later bij jezelf na waarom je je zo voelde. Bedenk manieren om deze gevoelens in de toekomst om te draaien naar positieve gevoelens. - Vraag mensen om feedback
Vraag om eerlijke feedback van mensen die je vertrouwt. Wat vinden anderen van jouw sociale vaardigheden, en waar zien zij verbeterpunten? Voel je niet aangevallen door de kritiek. Benader de opmerkingen zakelijk en schrijf ze op. Dit zijn namelijk directe leerpunten waaraan jij kunt werken.Schrijf ook alle positieve punten op die mensen in jou zien. Als je weet wat mensen echt in jou waarderen, kun je deze positieve kanten van jezelf nog sterker benadrukken en ontwikkelen. - Denk aan je lichaamshouding
Lichaamstaal is goed voor zo’n 50% van de communicatie die jij overbrengt naar anderen. Zorg voor een open, zelfzekere lichaamshouding. Kijk mensen in de ogen als je tegen ze praat, maar zorg dat je niet overkomt als een freak. Praat met je handen, glimlach en probeer je houding aan te passen aan je gesprekspartner.Wanneer je werkt aan een open lichaamshouding, zul je merken dat mensen je sneller aanspreken en dat je veel makkelijker contact zult leggen. Mensen stappen eerder af op iemand die benaderbaar en vrolijk overkomt, dan op iemand die onzeker overkomt. - Luister echt naar wat de ander vertelt
Ben jij wel écht oprecht geïnteresseerd in wat mensen tegen je zeggen? Dwing jezelf om echt te luisteren, zelfs als het verhaal je niet zoveel interesseert. Als je merkt dat je gedachten afdwalen naar een ander onderwerp, grijp jezelf dan in je nekvel en blijf bij de les. - Wees geduldig
Niet iedereen communiceert even effectief, en niet iedereen is zo snel als jij misschien zou willen. Wees geduldig. Geduld is een mooie eigenschap in sociale relaties, en mensen zullen deze eigenschap zeker in je waarderen. - Werk aan je eigen zelfvertrouwen
Met een gezonde dosis zelfvertrouwen kun je meer betekenen voor de mensen om je heen. Wie van zichzelf houdt, en in balans is, kan meer gelukdelen met de mensen om zich heen. Werk actief aan het vergroten van je zelfvertrouwen en merk hoe je sociale vaardigheden automatisch mee groeien. - Besef dat mensen niet zijn wat ze zeggen
Je kunt nog zoveel zeggen in je leven, jij bent niet wat je zegt. Leer om mensen in essentie te respecteren voor wie ze zijn, wat ze ook doen of zeggen. Heb respect voor de mens die schuilgaat onder alle uitspraken en acties. Van binnen zijn we hetzelfde. Het is aan jou om dat mooie innerlijk zo snel mogelijk te bereiken bij andere mensen. Ga altijd van het goede uit in de mens. - Zoek oplossingen als eerst in jezelf
Wanneer je problemen met iemand ervaart, ga dan eerst op zoek in jezelf voordat je de schuld bij de ander legt. Wat kun jij doen om dit probleem op te lossen? Wat gebeurt er als jij de verantwoordelijkheid naar je toe trekt? - Wees eerlijk
Eerlijkheid is een gouden eigenschap. Wie eerlijk door het leven gaat houdt een schoon geweten en bovendien een zuivere vriendenkring. Wanneer je iets dwars zit, communiceer dit dan zo snel en zo eerlijk mogelijk. Zeg wat je echt vindt zonder mensen onnodig te kwetsen. - Wees liefdevol
Verspreid liefde onder de mensen die je ontmoet. Straal warmte uit. Glimlach, wees vriendelijk en behandel mensen met respect. Liefdevolle mensen krijgen enorm veel liefde terug. Door er te zijn voor mensen, zullen andere mensen er zijn voor jou. Investeer in sociale contacten en zie hoe je leven verrijkt wordt met liefde.
Het nut van autoritair leiderschap
Autoritair leiderschap is in sommige situaties nog steeds nuttig. Uit onderzoek van Keith Hmieleski en Michael Ensley bleek dat dit vooral het geval is in snelgroeiende ondernemingen met heterogene teams. Dat komt omdat teams die bestaan uit mensen met totaal andere achtergronden en gedrag er anders veel te lang over doen om consensus te bereiken. Dat is niet handig in een zakelijke omgeving waarin snelle actie vereist is. Een autoritaire leider kan in die situaties snel vaststellen wat er gedaan moet worden en door wie. Het is dus eveneens van belang om na te gaan om wat voor soort onderneming het gaat voor er een manager aangewezen wordt. Alles is echter terug te herleiden naar effectieve communicatie.
De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen berichten in andere media. In elk bericht vermelden wij de oorspronkelijke bronnen. Bron: Infoworld
Zie ook in de kennisbank van ManagementSite het onderwerp Sociale vaardigheden met 'Welke managementvaardigheden zijn in opkomst?' en 'Checklists Management Vaardigheden'.
Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen?
Probeer het Pro-abonnement een maand gratis
En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.
Word een PRO
Het blijft een intrigerende paradox. Degene die het meest heeft te leren van de concrete tips in dit artikel, is tegelijkertijd degene die het minst geneigd is het stuk goed op zich in te laten werken. Nee hoor, die heeft het na 5 regels wel gezien. Bladert snel door naar een volgend artikel. Op zoek naar meer bevestiging dat ie al op de goede weg zat.
En dus gaat het inderdaad niet alleen maar om het aanleren van sociale vaardigheden, zoals de titel aanvankelijk doet vermoeden. Want het zijn niet alleen die vaardigheden die het verschil maken, meer nog is het de attitude, de set van overtuigingen die erachter schuil gaat. Hoe de manager kijkt naar zichzelf, de wereld, de ander. En het zijn juist de belangrijkste aspecten van deze attitude die hier zo treffend worden beschreven. Wat dat betreft een slimme poging om deze belangrijke boodschap te camoufleren met de ietwat misleidende titel.
Want dat blijft wat mij toch de grootste uitdaging. Hoe brengen we deze attitude, en bijbehorende investering en verdieping in sociale vaardigheden aan de man? En in het bijzonder aan dat alfatypje? Want erg 'sexy' klinkt dit allemaal niet. En dat is helaas tegenwoordig te vaak waar naar wordt gekeken, zoals ik zelf ooit op deze site betoogde in het artikel "Comptetentie-ontwaarding".
Dus hoe krijg je de kern van deze boodschap verkocht, als de ontvanger er niet direct op zit te wachten? Wie denkt met me mee? Alle suggesties zijn welkom, rijp en groen door elkaar. Want wat zou het al kunnen betekenen voor leiderschap in Nederland, als managers (en zeker de alfatypen) 1 procent zouden veranderen? Slechts 1 procent meer de beschreven attitude zouden internaliseren? Spectaculaire resultaten voorspel ik! Waar ik graag aan zou bijdragen. U ook?
Arjan Lautenbach
www.inspiratievoorcoachen.nl
www.partnerinontwikkeling.nl
Corine Adams, www.corineadams.nl; info@corineadams.nl