Nederlandse gemeenten willen meer grip op bouwlogistiek. Niet alleen vanwege veiligheid en leefbaarheid, maar ook om hinder en uitstoot van bouwverkeer te beperken. Met goede bouwlogistieke maatregelen kunnen 30 tot 50% van de ritten én de bijbehorende emissies worden bespaard. Maar hoe stuur je daar effectief op? Een verkenning door de Topsector Logistiek laat zien hoe vier Europese steden (Berlijn, Wenen, Stockholm en Londen) dit hebben aangepakt, en wat Nederland daarvan kan leren.

Een belangrijke gemene deler: regie begint bij eigendom. In Berlijn, Wenen en Stockholm was (een deel van) de bouwlocatie in handen van de overheid. Hierdoor konden gemeenten eisen stellen aan bouwlogistiek via gronduitgifte of koopovereenkomsten. Zo werd bijvoorbeeld het gebruik van bouwhubs of efficiënte aanvoertijden contractueel vastgelegd. In Londen lag het anders: de grond van King’s Cross was in particuliere handen. Daar werd gestuurd via vergunningverlening, op basis van het landelijke CLOCS-protocol, vergelijkbaar met het Nederlandse BLVC-beleid.

Wat kunnen Nederlandse steden hiermee? De studie doet concrete aanbevelingen:

• Neem bouwlogistiek expliciet op in gemeentelijke gebiedsplannen als ruimtelijk en milieutechnisch knelpunt.

• Stel milieuprogramma’s op die eisen formuleren voor bouwlogistiek in nieuwe ontwikkelingen.

• Veranker eisen in koopcontracten als de gemeente eigenaar is van de grond, en overweeg een centrale logistieke regisseur of bouwhub.

• Gebruik vergunningverlening om te sturen op verkeersveiligheid, emissies en overlast tijdens de bouw.

• Integreer bouwlogistiek in MER’s en planprocessen, zodat het vanaf de start meegenomen wordt.

Bouwlogistiek moet geen sluitpost zijn, maar een integraal onderdeel van stedelijke ontwikkeling. De vier steden laten zien dat duidelijke afspraken, regie en samenwerking tussen publieke en private partijen essentieel zijn om bouwverkeer slimmer, veiliger en schoner te organiseren. Een kans die Nederlandse gemeenten niet moeten laten liggen.

Lees ook: Zero emissie bouwlogistiek