De 'battle of visions' binnen AJAX

De commentaren op de zinderende strijd die momenteel binnen het voetbalbedrijf Ajax woedt, richtten zich voornamelijk op de machtsstrijd die momenteel binnen Ajax woedt. Aan de ene kant staat het kamp met Cruijff en zijn kornuiten. Het andere kamp wordt gevormd door  directie en bestuur oftewel Van den Boog cum suis.
Cruijff, die schijnbaar bevangen is door clubliefde, infiltreerde enige tijd geleden in de ledenraad door een paar makkers in het gremium te parachuteren. Vervolgens nam hij zitting in een klankbordgroep. Vanuit deze groep ontwikkelde hij een aantal adviezen die hij afgelopen week presenteerde. Hoewel Ajax-directeur Rik van den Boog naar eigen zeggen pal achter de hervormingsplannen stond, was hij niet gediend van de wijze waarop een en ander aan hem werd gedicteerd. Met name de vergaande ideeën die Cruijff en de zijnen hadden over de personele invulling schoten bij hem in het verkeerde keelgat. Het lukraak ontslaan van gewaardeerde – maar door Cruijff als incompetent beschouwde werknemers – was volgens de directie toch een brug te ver. Hierop ontstond een felle woordenstrijd tussen beide partijen die hoofdzakelijk in de media werd uitgevochten en die blijkens de meeste commentatoren – maar gezien de uitlatingen die ik afgelopen zaterdag rond de voetbalvelden hoorde – slechts door één man gewonnen kan worden, te weten ‘verlosser’ Johan Cruijff.

Hoewel het vanwege het tot de verbeelding sprekende karakter van zo’n titanenstrijd begrijpelijk is dat de media zich hierop hebben gestort, is de essentie van de strijd buiten beeld geraakt. Het gaat namelijk niet om Cruijff versus Van den Boog, maar om de vraag welke koers Ajax de komende jaren gaat volgen. Het gaat dus om een strijd tussen botsende visies en niet om een titanenstrijd tussen personen.

In de visie van de huidige directie is Ajax in de eerste plaats een bedrijf, dat winstgevende cijfers dient te schrijven. Wanneer dat gebeurt met goed voetbal is dat meegenomen, maar het is geen absolute noodzaak. Hoofdzaak is dat het product Ajax rendeert. En dat kan op heel andere manieren gebeuren. Bijvoorbeeld door jonge spelers op te leiden of goedkoop in huis te halen om ze vervolgens voor veel meer geld door te verkopen. Ajax is in deze visie een goed renderende kweekvijver van talent.

Voor Cruijff gaat het daarentegen uitsluitend om het voetbal zelf. Ajax is in zijn optiek in de eerste plaats een voetbalclub en geen bedrijf. Door aantrekkelijk spel op de mat te leggen en door weer internationaal aansprekende resultaten te boeken, neemt de aantrekkingskracht van de voetbalclub toe. Dat hiermee op termijn veel meer geld gegenereerd kan worden dan wanneer men zich primair op het kopen en verkopen van talenten richt, is in de optiek van Cruijff mooi meegenomen, maar is beslist  niet de kern van de zaak.

De strijd die momenteel binnen Ajax woedt draait om de verschillende betekenissen die aan een voetbalclub gegeven kunnen worden. Als zodanig heeft de huidige ‘battle of visions’ veel weg van de strijd die enige jaren geleden binnen Disney woedde. Daar stonden ‘moneymaker’ Michael Eisner en Roy Disney als bewaker van het Disney-erfgoed lijnrecht tegenover elkaar. In een dramatische aandeelhoudersvergadering trok Roy Disney uiteindelijk aan het langste eind. Dat gebeurde overigens nadat beide partijen maandenlang modder naar elkaar hadden gegooid. Er staat ons uit Amsterdams nog veel moois te wachten.