Steeds meer en intenser is de maatschappij onderhevig aan elkaar snel opvolgende veranderin­gen. Technologische doorbra­ken, politieke veranderingen en strengere regelgeving zorgen voor nieuwe kansen maar zeker ook voor nieuwe risico's. Veeleisende, verwende opdrachtgevers eisen een steeds hogere kwaliteit, servicegraad en betrouw­baarheid en kortere levertijden. Voortdurend wordt er van organisaties (management en medewerkers) verwacht dat zij adequaat reageren op omgevingsveranderingen. Ondernemingen, die in dit decennium en in de toekomst zullen domine­ren, zien de veranderingen niet alleen aankomen, maar weten ze op waarde in te schatten, te beheersen en te gebruiken in hun voordeel om een hoger prestatieni­veau te bereiken.

Een goede onderneming heeft doorgaans een leider met visie, een heldere strategie, een sterke structuur en cultuur en een team met getalen­teerde medewerkers.

Formuleer een heldere, dwingende visie

Het nemen van een beslissing over de richting is net als het instellen van een strategisch kompas met als doel de bemanning op hun reis in de juiste richting te sturen. Waarschijnlijk zijn er meerdere routes, maar de bestemming moet duidelijk zijn en blijven. Succesvolle leiders zijn zich bewust van het feit dat werkelijke motivatie om te veranderen voortkomt uit een gewenst ideaal, een visie over wat haalbaar is als resultaat van de veranderingen. Ze zijn, door de visie uiteen te zetten en de wil en vastberaden­heid om de uitgestippelde koers te volgen duidelijk te laten zijn, in staat om de bemanning te enthousi­as­meren en te betrekken.

Als eenmaal de visie is geformuleerd, wordt het een norm waartegen beslissingen kunnen worden afgewogen en de voortgang kan worden getoetst. Een visie houdt de organisatie scherp en kritisch en maakt het mogelijk om het plannen van activiteiten, het werven van medewerkers, het aanschaffen van middelen en het nemen van dagelijkse beslissin­gen eenvoudiger te rationalise­ren, te communiceren en te begrijpen.

Een visie behoort optimistisch te zijn

Ondernemingen en hun managers dienen de noodzaak tot veranderen, door het verzamelen van relevante managementinformatie, te herkennen en de juiste vaardigheden te ontwikkelen, die hen in staat stelt om hiermee om te gaan. Want nogmaals, veranderingen kunnen dynamisch, onvoorspelbaar, snel en dramatisch zijn. U bepaalt de toekomst of uw toekomst wordt bepaald! U leidt de veranderin­gen of de veranderingen leiden u! U kunt u verzetten tegen veranderingen en proberen te overleven of u anticipeert op veranderin­gen en neemt de leiding!

Het nemen van juiste beslissingen, is alleen mogelijk op basis van juiste managementinformatie.  Succesvolle ondernemingen moeten over een integraal managementinformatiesysteem beschikken.

Strategische spelletjes

Het topmanagement van organisaties staat soms te  ver van de kernactiviteiten af. Die top heeft niet zoveel te doen als het goed gaat met een bedrijf. De top gaat in haar kleine kringetje strategische spelletjes spelen. De schijnbaar visionaire leiders krijgen alle kansen.

Een bekend verschijnsel in (grote) organisaties is dat het (top)management neigt tot het werven van gelijkgezinden en dat het mensen zoekt die bereid zijn uit te voeren wat de top vraagt. Zo ontstaat een inner circle van ja-knikkers. De top krijgt geen weerwoord meer, maar altijd gelijk. De top voelt zich groots en ongenaakbaar. Onfeilbaar ook. In een dergelijk klimaat kunnen zeer onverstandige ideeën blijmoedig worden doorgevoerd.

Het is fijn als leiders visie hebben. Het is minder fijn wanneer die visie van realiteit gespeend is. Visie is mooi, maar kan ook heel gevaarlijk zijn.

Als een bedrijf geen visie heeft dan is die organisatie stuurloos. De losse activiteiten krijgen geen richting. Allerlei organisatieonderdelen doen maar wat. Allen naar eer en geweten. De resultaten kunnen nog heel lang heel redelijk zijn, maar de meerwaarde van een gedeelde visie, de samenbundeling van krachten waardoor de som der delen meer wordt dan een optelling van die delen ontbreekt. Een organisatie heeft richting nodig. Maar pas op wanneer de organisatie plotseling fors van koers wisselt of wanneer de zeevaarder opeens op een rivier moet gaan opereren. Averij is het gevolg. Na slagzij kan de ondergang volgen.

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen berichten in andere media. Bron: Markensteijn en Sturen op doelen! door Drs R.B. Schouten