Schaarste op de arbeidsmarkt is een sluipmoordenaar

Na economisch barre tijden schijnt er weer licht aan het einde van tunnel: in 2014 wordt door Nederlandse economen een 'voorzichtige' economische groei verwacht. Deze opleving zal op de arbeidsmarkt leiden tot een toename van het aantal vacatures. Na een dieptepunt in de vraag naar arbeidskrachten lijkt de weg naar boven weer ingezet. De crisis heeft echter het chronisch tekort aan talentvolle Nederlandse arbeidskrachten gemaskeerd. Het risico van rem op de economische groei dient zich aan omdat we talenten simpelweg niet opgelijnd hebben staan.

In Nederland is sprake van een 'great talent mismatch'. Dit houdt in dat wij veel hoog opgeleide werknemers hebben, maar - en dat is het probleem - niet voor de specialismes waar de grootste vraag naar is (nu en in de toekomst). Het gaat met name om specialisten in de innovatieve en technische sectoren zoals de IT/ High Tech of Life Sciences sector. Door de zuinige vraag naar deze arbeidskrachten de afgelopen jaren hebben we het tekort aan dit talent niet 'opgemerkt', oftewel de laagconjunctuur maskeerde de problematiek.

Het effect van schaarste aan deze specialisten is dat de groeiambitie van bedrijven niet gerealiseerd kan worden. Zie het als een sluipmoordenaar. De Nederlandse groeisectoren profiteren als de economie aantrekt en krijgen te maken met een toenemende vraag, maar als je de mensen niet hebt, en met name niet beschikt over de juiste specialisten die cruciaal zijn voor de business en de ontwikkeling daarvan, kan je niet voldoen aan deze vraag. En dan ga je de pijn van voelen in de segmenten die van wezenlijk belang zijn voor de Nederlandse economie. De groei ambities binnen de negen topsectoren kan hierdoor in gevaar komen.

The great mismatch 'oplossen' is niet eenvoudig. Hiervoor is grondige herziening van bijvoorbeeld het onderwijssysteem noodzakelijk. Er moeten meer mensen technisch opgeleid worden om op de lange termijn tot een oplossing op de arbeidsmarkt te komen. Om specialisten aan te trekken om de verwachte toenemende vraag aan te kunnen, raad ik bedrijven aan om breder uit te kijken naar talent. Kijk naar wat precies nodig is in plaats van wie. Vaardigheden moeten centraal staan en bijvoorbeeld niet de leeftijd of andere persoonskenmerken die niet altijd wat zeggen over de aanwezige vaardigheden. Ook internationale recruitment is een slimme oplossing voor het oplossen van de acute behoefte aan schaarse specialisten. Gelukkig is Nederland erg aantrekkelijk als vestigingsland voor internationale arbeidskrachten en kunnen we zo de sluipmoordenaar tegenhouden, maar om de groei in onze topsectoren in de toekomst veilig te stellen, hebben we ook Nederlandse talenten nodig.