Integriteit, het kan wel degelijk!

”Ik ben oneerlijk en je kunt er op vertrouwen dat een oneerlijk man altijd oneerlijk is…..echt waar. Je moet juist oppassen voor eerlijke mensen, want je kunt nooit voorspellen wanneer ze iets ongelofelijks stoms zullen doen.”Dit citaat is afkomstig van kapitein Jack Sparrow in de film Pirates of the Caribbean.

Het citaat lezend dacht ik bij mezelf, er zitten wel heel veel Jack Sparrows als bestuurders in onze organisaties. Integriteit lijkt wel iets te zijn dat inmiddels ouderwets, achterhaald en achterlijk is. In ieder geval niet meer van deze tijd omdat integriteit en het snelle geld geen goede combinatie lijken te zijn.

De snelheid van vertrouwen

Stephen M.R. Covey gaat in zijn boek ”De snelheid van vertrouwen” dieper in op de economie van vertrouwen. Covey hanteert in een eenvoudige formule het volgende cruciale inzicht: vertrouwen heeft altijd gevolgen voor twee factoren, namelijk snelheid en kosten. Hij toont duidelijk aan dat wanneer vertrouwen toeneemt, ook de snelheid toeneemt en de kosten dalen. Elk bedrijfsschandaal zorgt er voor dat vertrouwen afneemt, de snelheid daalt en de kosten stijgen. Vertrouwen is daarmee een economische factor van belang.

Geheel in de lijn van zijn vader (Stephen R. Covey, De zeven eigenschappen van effectief leiderschap) stelt hij dat verandering werkt van binnen naar buiten. Via de eerste cirkel, vertrouwen in jezelf, naar, relatievertrouwen, organisatievertrouwen, marktvertrouwen en ten slotte maatschappelijk vertrouwen. Het betekent dat je de kern van je identiteit als vertrekpunt neemt: je paradigma’s, je persoonlijkheid en je motieven. ”Van binnen naar buiten” is een benadering die leert dat je eerst in je privéleven moet slagen voordat je het daarbuiten kunt doen.

Ik ga hier dieper in op wat Covey de eerste cirkel noemt. Deze eerste cirkel van vertrouwen – vertrouwen in jezelf – draait om het principe van geloofwaardigheid.

Geloofwaardigheid kent een viertal kernen

1. Integriteit
Voor de meeste mensen betekent integriteit vooral eerlijkheid. Maar er is meer voor nodig. Het betekent ook dat je congruent, bescheiden en moedig moet zijn. Congruent omdat je handelt in overeenstemming met je diepste waarden en opvattingen. Bescheiden betekent niet dat je zwak, terughouden of zelfopofferend bent. Het betekent dat je achter je principes staat, ook bij tegenslag. Het gaat over persoonlijke bescheidenheid en professionele wilskracht. Integriteit heeft ook betrekking op doen wat juist is, ook als dat moeilijk is. En daarvoor heb je soms ronduit moed nodig.

2. Intenties
Waartoe doe je het allemaal, wat zijn je motieven? Vertrouwen groeit wanneer je motieven duidelijk zijn, als je oprecht begaan bent, niet alleen met jezelf maar ook met de mensen waarmee je omgaat, waar je leiding aan geeft of waar je diensten aan verleent.

3. Capaciteiten
Capabele mensen zijn geloofwaardig, ze wekken vertrouwen. Het is het vermogen dat je hebt om vertrouwen te wekken, je talenten, je instelling, je vaardigheden, je kennis en je stijl. Het zijn de middelen die je gebruikt om resultaten te behalen.

4. Resultaten
Dat gaat over je staat van dienst? Welke belangrijke zaken heb je al voor elkaar gekregen. Resultaten zijn belangrijk voor je geloofwaardigheid en je reputatie. Ze zijn daarmee belangrijk voor je vermogen om vertrouwen te wekken en te behouden.

Integriteit en intenties hebben vooral te maken met je karakter. Capaciteiten en resultaten meer met competenties. En je hebt ze alle vier nodig om vertrouwen in jezelf te ontwikkelen.

Integriteit begint bij ieder van ons persoonlijk

Net als veel andere lezers en schrijvers op dit forum kan ik mij ongelofelijk boos maken over de Jack Sparrow’s die verantwoordelijk zijn voor het dramatisch slechte management en de schaamteloze verrijking die plaatsvindt binnen sommige organisaties.

Hoewel deze gebeurtenissen in mijn cirkel van betrokkenheid liggen moet ik helaas erkennen dat mijn invloed beperkt is.

Integriteit begint bij ieder van ons persoonlijk en ligt binnen onze cirkel van invloed. En daar dien je als pro-actief mens je energie op te richten. Maak een eerlijk mens van jezelf en je kunt er van overtuigd zijn dat er een Jack Sparrow minder is op deze wereld. Persoonlijke integriteit heb je zelf in de hand en van daar uit breidt het zich, van binnen naar buiten, uit naar onze relaties, organisaties, marktrelaties en ten slotte de mondiale samenleving.