Geweldloos organiseren

Columns

 

Intimidatie, dwang, plicht.... conflict en burn-out.  Organisaties zijn soms gewelddadig . Kunnen we  geweldloos organiseren? Wat zijn de ingrediënten?

Het gedrag van Mathijs Nieuwerkerk deed afgelopen periode de nodig stof doen opwaaien. Hij zou zijn medewerkers jarenlang te hebben geïntimideerd. Het gedrag van Mathijs staat niet op zichzelf. Geweld is een onderdeel van hoe de wereld zich organiseert. Geweld is geïnstitutionaliseerd en wordt niet meer gezien als geweld.
De maatschappij vindt dwang, plicht, sancties, censuur, etc. normale zaken. Dat steeds meer mensen kampen met psychische problemen, 1.3 miljoen werkenden met burn-out klachten en jeugdzorg op grote schaal kinderen bij hun moeders vandaan haalt, zijn telkens signalen van een gewelddadige wijze van organiseren
.

Ook ongevraagd helpen is een vorm van geweld

De normalisatie van gewelddadig  organiseren

Signalen, voorbeelden en tegenkrachten

Doordrukken eID

Het overrulen van het parlement voor het nemen van een besluit over de Europese digitale identiteit is een uiting van geweld. Het is niet verwonderlijk dat mensen zich steeds minder thuis voelen in deze vorm van organiseren en keren zich er van af. 

Onnatuurlijke wijze van organiseren

We zijn ver afgedreven van een natuurlijke wijze van organiseren. Gelukkig zijn er nog inheemse samenlevingen die een natuurlijke staat van het leven organiseren hebben kunnen behouden. Hun manier van organiseren kan ons inspireren hoe we geweldloos kunnen organiseren. Inheemse samenlevingen hebben hun kennis kunnen behouden d.m.v. 'wisdomkeepers'. Wisdomkeepers kregen de opdracht om de kennis, hoe een samenleving een natuurlijke staat van organiseren kan behouden door te geven aan opvolgende generaties. De kennis van wisdomkeepers gaat millennia terug. Ze vertellen ons dat er een ritme zit over de tijd in bewustzijnsverruiming en vernauwing. Vergelijkbaar als de zomer en winter en dan over langere perioden.

Tijdperk van bewustzijnsverruiming

Volgens de wisdomkeepers betreden we nu het tijdperk van bewustzijnsverruiming. Dat betekent dat we steeds bewuster worden van ons gedrag, het effect daarvan op anderen en de natuur. Daardoor zien we dat steeds meer mensen hun hart willen volgen, een zinvol leven wil leiden en beter met de natuur willen omgaan. Deze mensen willen niet meer in gewelddadige organisaties werken en verlaten deze organisatie. Dat steeds meer organisaties met personeelstekort kampen is daar een symptoom van. 

War on talent 

In de kreet “war on talent” herken je het gewelddadige karakter van organisaties. Alles lijkt geoorloofd om talent binnen te halen. Ze vergeten dat talentontwikkeling niet gedijt in gewelddadige organisaties waar productiviteit boven ontwikkeling gaat. Willen organisatie talentontwikkeling serieus nemen dan dienen ze zich naar een ondersteunende organisatie te transformeren waar mensen zich veilig voelen om zichzelf te mogen zijn en ontdekken. Daar is geen ruimte door deadlines en lineaire groeipaden, want die remmen talentontwikkeling. Talentontwikkeling is een spiraalvormig proces, oneindig en non lineair die gedijt in een geweldloze ondersteunende omgeving.

Productiviteit volgt talentontwikkeling en niet andersom

Leiderschap en geweld

De zoektocht naar het ideale leiderschapsmodel bezit nog steeds een geweldscomponent. Hoe mooi diverse leiderschapsstijlen ook klinken, zolang een leider een hogere rangorde heeft dan zijn medewerkers, verantwoordelijk blijft voor het resultaat van zijn team of afdeling zal een vorm van geweld een onderdeel van organiseren zijn. 

Doen waarvoor je bedoeld bent

Het is tijd om geweldloos te organiseren te gaan verkennen. De tijd is er rijp voor. Niet dat dit eenvoudig is, maar wel nodig om een duurzame maatschappij te creëren. Aan de basis van geweldloos organiseren ligt de kwaliteit van relaties. De relatie die we met onszelf hebben, wat de basis vormt voor de relaties die we met anderen hebben. De kwaliteit van alle relaties zijn een manifestatie van de innerlijke wereld. ls daar een conflict, dan zal dit zichtbaar worden via onze relaties met anderen. Dat betekent dat de innerlijke wereld in lijn dient te worden gebracht met de uiterlijke wereld en vertaald zich in; doen waarvoor je bedoeld bent. Want dan zal het geweld in organisaties afnemen. 

Niemand heeft een probleem met zich goed voelen

Geweldloos organiseren zal alles opnieuw contextualiseren. Van relaties tot gezondheid, van financiën tot economie, van gezinnen tot samenlevingen. We gaan dan steeds meer in overeenstemming leven met hoe we willen leven en dat versterkt het gevoel van onder onderlinge verbondenheid wat zorgt voor een goed gevoel. Niemand heeft een probleem met zich goed voelen waardoor verschillen niet meer als verschillen aanvoelen.

Ingrediënten voor geweldloos organiseren

  • Organiseren op basis van co-creatie
  • Stimuleren van persoonlijk leiderschap
  • Zingeving en talentontwikkeling als basis en productiviteit als gevolg
  • Gedeelde verantwoordelijkheid voor het resultaat
  • Gedeeld leiderschap (De persoon leidt op het moment dat zijn expertise van belang is en de rest ondersteunt)
  • Communicatieve vermogens om te de-escaleren
  • In psychologisch opzicht ‘evenwichtigheid’ en inlevingsvermogen tonen
  • Het vermogen om zich niet in details te verliezen
    (een gedeeld perspectief zoeken vereist zicht op de grote lijnen)
  • Het vermogen tot perspectiefwisseling 
  • Het vermogen om te verbinden en verzoenen
  • Dialectisch en reflectief kunnen denken
  • Emotioneel volwassen
  • Epistemische nederigheid (besef dat er altijd onvolledige kennis is)

 Het lijstje zal vast langer worden. Een deel van de mensheid is er al klaar voor, experimenteert er al mee zodat geweldloos organiseren de norm zal worden.

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Meer over Interne communicatie en samenwerking