Amsterdam scherpt per 1 januari 2026 het ontheffingenbeleid voor de zero-emissiezone voor bedrijfs- en vrachtauto’s aan. Tegelijk stelt de gemeenteraad een aparte legesverordening vast die de afhandeling van ontheffingen juridisch en administratief verduidelijkt. De maatregelen zorgen voor een uniforme aanpak in heel Nederland en dragen bij aan een gezonde, schone stad.

De zero-emissiezone voor bedrijfs- en vrachtauto’s ging op 1 januari 2025 van kracht. Het doel is om de luchtkwaliteit te verbeteren en de CO₂-uitstoot te verminderen, zoals vastgelegd in het Actieplan Schone Lucht en de Uitvoeringsagenda Uitstootvrije Mobiliteit 2023-2026.

Vanaf 2026 gelden in alle deelnemende gemeenten dezelfde regels voor ontheffingen. Nieuwe mogelijkheden zijn onder meer: een ontheffing bij netcongestie (wanneer laadcapaciteit tijdelijk ontbreekt), een ontheffing voor dierenambulances en de mogelijkheid om bestaande ontheffingen wegens lange levertijden of netproblemen kosteloos te verlengen.

Ontheffing bij netcongestie

Een ondernemer kan een ontheffing krijgen als zijn bedrijfs- of vrachtauto door onvoldoende netcapaciteit niet op de eigen bedrijfslocatie kan worden opgeladen, en er ook geen realistische laadmogelijkheden in de buurt zijn. Het college verleent deze ontheffing op kenteken, mits de ondernemer dit aantoonbaar kan maken.

Bij de aanvraag moeten verschillende documenten worden overlegd. Het gaat om een bewijs van eigendom of tenaamstelling van het voertuig, en correspondentie met de regionale netbeheerder waaruit blijkt dat het uitbreiden van de aansluiting op de bedrijfslocatie niet mogelijk is. Als de capaciteitskaart van de netbeheerder op postcode-6 al rood kleurt, volstaat dat als bewijs. Daarnaast moet de ondernemer een recent uittreksel van de Kamer van Koophandel aanleveren waaruit blijkt dat de betreffende bedrijfslocatie op zijn naam staat, en een energierekening waarop het huidige verbruik en het gecontracteerde vermogen vermeld staan.

Verder moet de aanvrager een formulier van het Centraal Loket invullen met informatie over de bedrijfsvoering. Hierin staat onder meer welke voertuigen op de locatie actief zijn in nul-emissiezones, hoeveel daarvan elektrisch zijn en worden opgeladen, en hoe de vervangingsstrategie eruitziet – met per voertuigtype en periode de verwachte laadbehoefte. Ook moet worden aangegeven hoeveel voertuigen binnen de bestaande netcapaciteit kunnen worden geladen, rekening houdend met slim laden, en welke alternatieve laadmogelijkheden in de omgeving zijn onderzocht, met een toelichting waarom die geen oplossing bieden.

De ontheffing wordt per voertuig verleend voor een periode van twee jaar en kan daarna steeds met twee jaar worden verlengd, totdat de verzwaarde netaansluiting op de bedrijfslocatie daadwerkelijk is gerealiseerd. Voor verlenging van ontheffingen wegens levertijd of netcongestie worden geen leges gere­kend.

Leges: kosten voor de ondernemers

De uitvoering en inning van leges gebeurt namens alle gemeenten door de RDW, die hiervoor is gemandateerd. De aparte Legesverordening ontheffingen nul-emissiezone Amsterdam 2026 voorkomt juridische overlap met de reguliere Legesverordening Amsterdam 2026 en maakt bezwaarprocedures eenvoudiger. De aanpassingen hebben geen financiële gevolgen voor de gemeente. De leges blijven kostendekkend voor de behandeling van aanvragen.

Met dit besluit sluit Amsterdam zich aan bij de landelijke harmonisatie van het ontheffingenbeleid. Zo ontstaat een duidelijk, eerlijk en uitvoerbaar systeem dat ondernemers helpt zich voor te bereiden op een volledig uitstootvrije stadslogistiek in 2030. Of de uitbreiding van de zero-emissie zone vanaf 2028 definitief plaats vindt staat niet in de stukken.

Lees ook: Zero-emissie zones: meer of minder?

Lees ook: Amsterdam maakt bouwplaatsen schoner en stiller