Inzichten en praktijkervaringen betreffende beter onderwijs en het beter doen functioneren van schoolorganisaties: organisatorische rompslomp uitbannen, meer zellforganisatie en beter bestuur
Na internationaal onderzoek werd opnieuw bevestigd dat het slecht gesteld is met de leesvaardigheid van Nederlandse kinderen. Hoewel de resultaten niet verrassend waren, zijn de zorgen onverminderd groot. Hoe kan het tij worden gekeerd? In Ierland is het gelukt.
Daar gebeurde in 2009 wat Nederland nu ook is overkomen: het land duikelde naar beneden op de internationale ranglijst, met een reeks onderwijshervormingen tot gevolg.
Onderwijshervormingen
Van de scholen, tot het ministerie van Onderwijs, de schoolinspectie en de politiek: alle neuzen stonden ineens dezelfde kant op. Iedereen was bereid zich te committeren aan hervormingen op lange termijn.
- De lerarenopleidingen werden met een jaar verlengd en kwam er intensievere begeleiding voor beginnende docenten.
- Ook kreeg de schoolinspectie een aangepaste rol: die bleef nog altijd de prestaties van afzonderlijke scholen controleren, maar hielp nu ook mee met het bedenken van oplossingen.
- Een vrij leesuurtje voor alle leerlingen
En met succes. Ierland hoort tegenwoordig tot de toplanden als het gaat om leesvaardigheid. Het is het best presterende Europese land en op de lijst van geïndustrialiseerde landen staat het op de tweede plaats achter Singapore.
'Hun woordenschat is groter en hun schrijfvaardigheid verbetert. We onderschatten wel eens hoeveel voordelen dat geeft.'
Lorraine McConkey, docent Engels
Hoewel de onderwijshervormingen vruchten hebben afgeworpen, benadrukken de Ieren dat een toverformule voor het verbeteren van leesvaardigheid niet bestaat.
De meeste zogenaamde hervormingen falen. "Nader onderzoek en een nieuwe commissie zijn gewenst" Begin er niet. Een lapmiddel om te veinzen dat men ermee bezig is. Zie
Leidinggeven aan professionals: Doe wat werkt!
Er gaan in Den Haag regelmatig stemmen op om harder te gaan sturen op kwaliteit, bijvoorbeeld via de onderwijsinspectie. Denk maar niet dat daar de oplossing ligt. Zie zelf wat er geworden is van het volgende 'uitstekende rapport': https://www.managementsite.nl/onderwijsraad-slaat-toe De onderwijsraad slaat toe. Hoe wereldvreemd kan je zijn.
De Doomloop van Regelzucht en Bureaucratie verminderen
Voor je het weet gaat sturen op kwaliteit langs de lijn van bedrijfsvoering: nog meer regels en procedures, nog meer controles. FOUT!
Het geheim van geslaagd projectmanagement bij de overheid? Cocreatie! Zie deze casus bij een andere sector. Het beleids- en regelcircuit om de problemen heen is vaak het echte probleem. Ook bij het onderwijs. Geef de leraren het voortouw. Stuur op de verantwoordelijken.
Ga met elkaar aan de gang
- Door met leidinggevenden en docenten te werken aan een gezamenlijke visie op het vak en de inhoudelijke verbetering die je wilt realiseren.
- Door teamleiders te helpen effectiever leiding te geven aan het vernieuwingsproces.
- Door het vernieuwingsproces slimmer te organiseren en structureren, deels in projecten maar vooral als een gezamenlijk leerproces van cocreatie.
- Maak ruimte om daaraan te werken. Reken af met regelzucht en administratieve rompslomp. Dat laatste is lastig, zeker. Maar het is een randvoorwaarde in dit veranderproces.
Zie de voorbeelden op deze pagina. Natuurlijk zijn er nog vele voorbeelden van onderwijsinstellingen waar leidinggevenden en onderwijsteams met passie én succes werken aan vernieuwing en verbetering.
Ook op de opleidingen tot basisschoolleraar wordt erover nagedacht. Op hogeschool IPABO in Amsterdam en Alkmaar bestaat de afstudeerrichting lezen. De studenten verdiepen zich in hun laatste jaar in de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor effectief en motiverend leesonderwijs.
Welke strategie werkt het beste om lerenden te helpen bij het leren, zodat ze meer informatie kunnen opnemen en vasthouden? 5 bewezen strategieën om leren te bevorderen >>
Selectie van inzichten, voorbeelden, trends en tips
Zie de artikelen op deze pagina over organisatorische rompslomp, leidinggeven aan professionals en het managen van schoolorganisaties. Ervaringen met beter organiseren in de onderwijssector. Leidinggeven, besturing en toezicht van schoolorganisaties.
