Van ‘Professor Penalty’ naar magisch-realistisch auteur

Cover stories · Boeken · Interviews

Begin december verscheen 'Het labyrint van de ziel', een magische coaching roman van Gyuri Vergouw. Een opmerkelijke publicatie, want de schrijver staat tot op heden bekend als auteur van non-fictieboeken op sport- en managementgebied als De Strafschop en Het Dodo-effect. Ook op deze site heeft hij vele artikelen  gepubliceerd en al sinds het prille begin is hij actief als hoofdredacteur. Nu komt hij met een magisch verhaal vol mythische wezens gericht op persoonlijke ontwikkeling. Niet voor het eerst een verrassende keuze van de auteur.

Het riep bij mij allerlei vragen op. Een goed moment voor een interview.

Kan je kort iets vertellen over de inhoud van deze roman?

Hoofdrolspeler Jason Leonard dreigt in Het labyrint van de ziel na een schipbreuk alles in zijn leven kwijt te raken, inclusief zichzelf. Hij belandt op een onbekend eiland waar hij een mysterieuze grot binnentreedt. Zo wordt hij een labyrint vol magische, mythologische personages binnengeleid. Deze personages geven hem raad om persoonlijk te groeien maar hij zal zélf de keuzes moeten maken die hem uit zijn benarde positie zullen bevrijden. Het labyrint van de ziel is een vertelling die de lezer hoop en inspiratie biedt en inzicht geeft in de mogelijkheden om levensvragen zélf te beantwoorden.

Wie of wat zijn je inspiratiebronnen voor dit boek geweest?

De roman is geïnspireerd op mijn boekenkast, mijn ervaringen als consultant, coach en schrijver en mijn vrije creativiteit. Klassieke werken als de Odyssee, Gracians Handorakel, werken van Amos Comenius en Joseph Campbell, maar evenzeer Alice in Wonderland of Ulysses van James Joyce.  En natuurlijk ben ik geïnspireerd door schrijvers uit de hoek waarin ik werkzaam ben, de advies en coaching wereld. Of het nu Tom Peters, Stephen Covey of Simon Sinek is, al die auteurs en invloeden heb ik, soms bewust en soms onbewust, meegenomen. Spirituele auteurs als Paulo Coelho (De alchemist) en James Redfield (De Celestijnse belofte) heb ik bestudeerd omdat ik een magisch element aan de vertelling wilde toevoegen. Ik heb als het ware mijn hele bibliotheek in mijn hoofd gestopt, een staafmixer erop gezet en die enkele maanden op volle toeren laten draaien. Ik heb het laten bezinken en ben toen vrijuit gaan schrijven. Het mythische verhaal sluit daarnaast aan bij stromingen als de positieve psychologie en gedragsverandering.

Waarom heb je deze roman geschreven? Is het een coaching boek of een roman?

Het is als beide te lezen. Juist in deze voor veel mensen moeilijke tijden is een vertelling die hoop en mogelijkheid tot zelfreflectie en groei biedt van belang. De roman valt te lezen als een magisch en spannend verhaal, maar evenzeer als een zelfontwikkelingsboek. Het is mede gebaseerd op vele honderden coaching gesprekken die ik heb gevoerd en de vragen waar mensen in het heden mee worstelen, waaronder onderwerpen als work-life balance, levens- en werkgeluk en relatievragen.

Hoe is jouw roman tot stand gekomen? Hoe kwam het op gang?

Dit boek kent een lange voorgeschiedenis. Rond 2010 begon voor mij een nieuwe fase in mijn carrière. Ik kreeg steeds meer coaching opdrachten, op diverse niveaus in organisaties. Coaching was een onderwerp waar ik eerst nauwelijks naar om keek. Ik dacht: ‘Iedereen is al coach, wat voeg ik dan toe?’ Maar de vragen bleven komen. Dan ontstaat bij mij uiteindelijk vanzelf het idee om een boek over het onderwerp te schrijven, dat zorgt bij mij voor bezinking en verdieping. De eerste aanzetten stammen uit 2013, maar ik was er nog niet klaar voor. Ik wilde er iets bijzonders van maken. Een ‘Handboek Coaching’, ik denk dat er veel auteurs zijn die dat beter kunnen dan ik en er zijn er al veel in de boekhandels te vinden. Dan wil ik als vanzelf iets anders bedenken. Tegelijkertijd zoek ik altijd naar wegen om een boodschap beter bij mensen te laten landen. Dat heeft ook te maken met het onderwerp, ik kan en wil natuurlijk niet schrijven over de door mij gecoachte personen. Ik heb wél de belangrijkste vragen uit praktijk en theorie in het boek verwerkt, zo speels mogelijk. Om dat laatste te bereiken zet ik mythische figuren in. Zo zit er voor alle lezers wel een aantal momenten en lessen tussen waar men iets mee kan, iedereen heeft vragen over de onderwerpen die langs komen.

Je doet erg veel verschillende dingen, dat staat in schril contrast met een begrip als duidelijk focus op een specialisme. Een aanpak waar veel adviseurs juist hun voordeel mee doen. Hoe kan jij dit rijmen met jouw dagelijkse praktijk?

Ik probeer vaak tijd in te ruimen om afstand van mijn dagelijkse werk te nemen, gevoel te houden met de tijdgeest. Zo bedenk ik nieuwe dingen en zo komt die nogal grote diversiteit in mijn activiteiten tot stand. Ik wil niet steeds hetzelfde doen. Ik adviseer tenslotte organisaties dat ook niet te doen. Ik wil mijzelf en mijn adviesklanten blijven vernieuwen. 'Walk your talk', dus. Mijn weg is die van ‘anders denken, anders werken’, niet omdat ik dwars wil liggen, maar omdat het in mijn ogen gewoonweg niet anders kan. ik zou het moeilijk vinden om organisaties, managers en medewerkers te adviseren zichzelf te vernieuwen als ik dat zelf niet als levensvisie zou aanhouden. Anders denken heeft in mijn optiek vooral te maken met het aanvoelen van de tijdgeest, waar gaan de wereld,  de gedachten, interesses en wensen van de mensen, de techniek, naar toe?

Het klinkt tegendraads. Wordt dat je ook wel nagedragen?

Jazeker, het is niet altijd eenvoudig. Maar ik zie het zelf niet als tegendraads. Ik zie het als creatief zoeken naar oplossingen voor een toekomst die onvermijdelijk is. Mijn eerste boek ging over de opkomst van het Internet, De digitale manager (1998), Ik sprak hierover voor zalen, van KvK’s tot ondernemersverenigingen, maar de mensen geloofden niet dat dit hun toekomst zou gaan bepalen. Zo vertelde ik dat platenzaken en reisbureaus het moeilijk zouden krijgen door downloads en het online boeken van reizen, maar men vond het lariekoek: “Mijnheer Vergouw, u vertelt onzin, mensen willen altijd een fysiek product, een CD, in handen hebben, die gaan geen muziek downloaden. Dit is een hype”, of “Mensen hebben de toegevoegde waarde van het advies van een reisbureau hard nodig, reizen boeken kunnen ze gewoon niet zelf”. Vergelijkbare reacties kreeg ik op mijn boek Sabbatsverlof (1999), “We hebben al zoveel vakantie, dit is overbodig” en De Strafschop (2000), “Op strafschoppen kan je niet trainen, mijnheer Vergouw, de druk is te groot.” Leuk is en was anders, maar inmiddels gaan de kinderen van de mensen die dat toen riepen nu, via online geboekte reizen, naar Peru tijdens hun Gap-Year en trainen diezelfde kinderen in de jeugd op strafschoppen. Om over profteams maar te zwijgen. Ik zag De Strafschop toentertijd niet als dwars denken, maar als de toekomst van het voetbal. Big data, dat is enorm hot nu in het profvoetbal. Het onderwerp brak pas door na het boek Moneyball (2003), maar De Strafschop is drie jaar eerder gepubliceerd.

Een Duitse filosoof schreef ooit: Wie iets nieuws, iets anders bedenkt zal eerst veel weerstand ondervinden en belachelijk worden gemaakt. Na verloop van tijd zegt men dat het waarschijnlijk wel klopt, maar niet zo belangrijk is. In de derde en laatste fase, heeft iedereen het zelf bedacht en wist men het allang.

Heeft deze totaal andere benadering je geholpen of heeft het ook tegen je gewerkt?

Ik denk dat iedereen wel vreemde, leuke of gekke dingen doet in het leven, de een verzamelt miniatuurtreintjes, de ander speelt darts, weer een ander is gek van karten of het verzamelen van aardewerk. Het verschil is dat ik er soms een format, product of boek van maak. Bij mij is het: ‘Wat je ziet is wat je krijgt’. Er zullen klanten zijn die dit moeilijk vinden en voor de meer gebruikelijke weg kiezen. Ieder bedrijf krijg de consultant die het verdient of die er bij past. Wil je echt vernieuwen dan vereist dit durf en lef van zowel opdrachtgever als opdrachtnemer. Als je wilt vernieuwen, bel me dan. Wil je eigenlijk niet veranderen, dan heb ik geen functie, bel dan maar niet.

Ik besef dat ik meer had kunnen verdienen als ik het bovenstaande allemaal NIET had gedaan. Geen boeken, geen afwijkende dingen. Maar ben ik daarvoor op aarde? Ik denk van niet. Ik heb niet voor een eenvoudige weg gekozen. Het is wel mijn weg.

Wat zijn de reacties op het boek?

Sinds enkele jaren vaar ik niet meer alleen op mijn eigen kompas, maar test ik ideeën voordat ik ze de wereld in stuur. Ik heb het boek eerst laten lezen aan een aantal proeflezers en die waren erg enthousiast. Vooral op basis van die positieve reacties heb ik besloten het zelf uit te geven. Ik ben, mede door de Covid crisis, voor dit boek vaker door uitgevers geweigerd dan J.K. Rowling met de Harry Potter reeks. Toen wist ik zeker dat ik iets goeds in handen had! Uitgevers durven in deze tijd niet iets nieuws uit te proberen, nemen geen risico, en al helemaal niet met een oudere auteur die als romancier debuteert. Ik heb op dit boek in twee maanden tijd nu al meer reacties gekregen dan op veel van mijn andere boeken in vele jaren. De eerste lezers geven mij aan dat ze het toegankelijk geschreven, inspirerend en herkenbaar vinden en dat ze met het gedachtegoed van het boek aan de gang willen gaan. Kritische geluiden zijn er van enkele lezers die niet zo gecharmeerd zijn van de Griekse oudheid. Die cultuur gebruik ik om het verhaal een speelsheid mee te geven. Dat kan, smaken verschillen nu eenmaal.

Wat is de link met beter organiseren, met het dagelijks functioneren van de professional?

Het verhaal bespreekt enkele universele waarden en normen van beter organiseren. Hoe je terug kan keren naar de essentie, problemen tot de kern kan terugbrengen en voor de keuzes die je dan maakt de verantwoordelijkheid kunnen en durven nemen. Het verhaal is een spiegel voor werkzame mensen, zoekt antwoord op vragen als: Wat is de impact van mijn werk, wat is de waarde van mijn voetafdruk op aarde? Ik krijg reacties van lezers die zeggen op basis van het boek de zaken anders, effectiever en efficiënter aan te willen gaan pakken. Ik hoopte dat managers dit boek écht zouden gaan lezen in plaats van het direct op de boekenplank te zetten. En dat ze op basis daarvan tot nieuwe inzichten en wellicht tot gedragsaanpassingen zouden kunnen komen. Dat lijkt bij de eerste groep lezers gelukt te zijn.

Wat zijn je verwachtingen van 'Het labyrint van de ziel 'en wat wordt jouw volgende project?

Ik denk dat deze roman stap voor stap zal doordringen in de boekhandels. Nu is 90% van de verkoop nog online in vele tientallen webshops. De roman is niet gebonden aan het heden maar wil de weerbaarheid van het individu in moeilijke (persoonlijke) tijden en situaties versterken. In dat opzicht past de roman uitstekend in de huidige tijdsgeest.

Ik ben nu druk met dit boek. Er komen vertalingen aan in het Engels, Frans en Duits en ik hoop mijn droom te verwezenlijken door ook een Hongaarse vertaling van de grond te krijgen. Ik heb altijd een lijst met zo’n tien ideeën liggen die ik wil uitwerken. Van die tien plannetjes komen er uiteindelijk na verloop van tijd twee of drie bovendrijven. Daar ga ik dan mee aan de gang.

Gyuri Vergouw is econoom (UvA 1988) en studeerde tevens af aan de VU (Post-doctoraal consultancy 1993) Hij wordt in zijn dagelijks werk als coach en adviseur geconfronteerd met levensvragen van cliënten. Zijn oeuvre omvat inmiddels honderden artikelen en elf boekpublicaties, waaronder De Strafschop, die hem (ook internationaal) de geuzennaam ‘Professor Penalty’ opleverde, Sabbatsverlof, Het Dodo effectDe Managementmonologen en Het labyrint van de ziel',. Hij is bijna 25 jaar hoofdredacteur van ManagementSite.nl. Ook organiseerde hij tienmaal het NK Air Guitar. Vergouw is voormalig bestuurslid en penningmeester van Paradiso en huidig voorzitter van de raad van toezicht van poppodium Melkweg, beide in Amsterdam.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Meer over Zingeving in werk en organisatie