Gezonde Leefstijl: Mens Sana In Corpore Sano

Columns

We hebben allemaal belang bij een gezonde leefstijl. Zorgkosten rijzen de pan uit terwijl we fantastische langetermijninvesteringen in onszelf en onze werknemers kunnen doen. Verminder het ziekteverzuim en geef invulling aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) door je werknemers te inspireren.

Voor sommigen is de ziekte kanker nog steeds de onverklaarbare ziekte die je hopelijk nooit ontdekt wanneer je met vage klachten bij de dokter komt. Dat geldt misschien ook wel voor ander typische westerse ziektebeelden zoals hart- en vaatziekten en stress. Toch hebben we bijzonder veel invloed op onze eigen gezonde leefduur.

Dan Buettner deelt in zijn fantastische verhaal op TEDx dat om en nabij de 10% van onze verwachte levensduur vastgelegd is in onze genen. Die andere 90% is vastgelegd in de, veelal onbewuste, keuzes die we dagelijks maken. Pak ik de fiets of neem ik de auto? Neem ik toch die kroket? Laat ik stress mijn leven te veel beheersen of kies ik voor voldoende momenten van ontspanning?

Buettner onderzocht die populaties waar de gemiddelde gezonde leefduur significant afwijkt van andere populaties: hij vond vijf plekken die zijn aangemerkt als de Blue Zones. Wat ik zelf nog het meest interessant vind is het relatief grote deel dat zonder ziekte dood gaat maar op honderdjarige leeftijd naar bed gaat en niet meer wakker wordt. Eigenlijk zoals het biologisch bedoeld is: het oude hart houdt er gewoon mee op. In plaats van veel voorkomende Westerse ziektes als alzheimer, kanker en hart- en vaatziekten lijkt mij dat, als ik er invloed op heb, een heerlijk alternatief.

Het blijft natuurlijk een zaak van de statistieken. Dat maakt het moeilijk, want zoals we weten kent elke roker wel een rokende opa die 80 is geworden. Toch stap ik liever in het bootje waar 1 van de 100 aan een ziekte overlijdt dan het andere bootje waar misschien wel 20 van de 100 dat doen. Ik kies voor gezond, jij verwacht ik ook, maar kiezen je werknemers daar ook voor?

Met de exploderende zorgkosten, het advies van de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg om (korting op) de zorgpremie afhankelijk te maken van je leefstijl, een groeiend aantal diabeten en (jonge) werknemers met burnout-klachten en een maatschappij die meer werkzame ouderen nodig heeft, is het noodzakelijk als leider meer invulling te geven aan deze rol. De primaire verantwoordelijkheid van leefstijl ligt bij het individu, maar als leider heb je wel degelijk invloed op zijn of haar gedrag.

Trouwens, het stimuleren van een gezonde leefstijl, terugdringen van je ziekteverzuim en daardoor meer productiviteit is een bedrijfseconomisch voordeel. Als leider faciliteer je dan de groei van je human capital. Ik denk dat je het ook kan beschouwen als een stukje MVO: People, Planet en Profit.

Kunnen we dat dan: het conflict oplossen tussen kwantificeerbare kortetermijnwinsten (kwartaalcijfers) en niet kwantificeerbare langetermijnwinsten die leiden tot meer energieke en langer producerende werknemers? Wijlen managementgoeroe Stephen R. Covey heeft ons geleerd: Persoonlijk leiderschap heeft te maken met datgene nu te laten om te doen wat uiteindelijk tot het beste leidt. Nu een ongezonde leefstijl laten om straks op je 90ste je achterkleinkinderen mee te nemen op een boottochtje. Nu je werknemers inspireren gezond te leven zodat zij straks gezonder leven en nog steeds bij kunnen dragen aan de wereld en de economie. Wel lastig, de relatie zien tussen je dagelijkse gedrag en de indirecte output over jaren van nu.

Het lijkt een beetje op het moment dat de je de hypotheekadviseur glazig aankijkt na een lang en moeilijk gesprek en vraagt: dus hoeveel moet ik dan elke maand betalen als ik dit huis koop? Van leiders mag je verwachten dat die een langetermijnvisie hebben en daar hun dagelijkse besluiten mee uitlijnen. De leider begrijpt dat als je nu aflossingsvrij neemt, meer dan 20% overwaarde financiert en lagere maandlasten hebt, je toch een keer je huis ergens van moet betalen, dat kan niet van die rente. Je zorgt er dus voor dat je op een andere manier aan vermogensopbouw doet, anders gaat het mis.

Voor je gezondheid werkt het net zo. Je kunt er op verschillende manier aan werken maar als je het niet doet (aflossingsvrije hypotheek) kom je de klap een keer tegen. Voor jouw volgers kan dat minder makkelijk te zien zijn en ook daarom heb je als leider ook een rol om hen te inspireren en motiveren een gezondere leefstijl na te streven.

Wat zou het economische kapitaal zijn als de zorgkosten verminderen in plaats van vermeerderen en we geen discussies meer hoefden te voeren over pensioenleeftijden omdat iedereen in meer of mindere mate gewoon kan door werken tot zijn kunnen. Stel je voor als 97-jarige chirurg nog hartoperaties uitvoeren of als 100-jarige vis vangen, en dat met plezier! Een wereld waarin iedereen invulling blijft geven aan zijn of haar passie of levensdoel. Of zoals ze op Okinawa zeggen: volg je ikigai.

Misschien een idee om morgen bij de koffie TEDx met je afdeling te kijken?

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Meer over Work-Life Balance