Het Nieuwe Samenwerken

Laatst vroeg iemand mij: 'Wat vind jij van het nieuwe beleid van minister Verhagen om 1,5 miljard beschikbaar te stellen aan 9 innovatie speerpunten in onze economie?' Ik antwoordde direct: 'Ik mis het enige dat echt zal werken en hard nodig is: bestuurlijke en organisatorische innovatie.'

Waarom lukt het TomTom om in nog geen tien jaar tijd een leidende positie in de wereld in te nemen? Waarom lukt dat de gaming-industrie in Nederland ook? Aan de kwaliteit van de mensen kan het niet liggen. TomTom kan uit een vergelijkbaar potentieel aan hoogopgeleide, ambitieuze en creatieve jonge mensen putten als elke andere organisatie. Aan het geld kan het ook niet liggen, want noch de gaming industrie, noch TomTom heeft ooit één cent overheidssubsidie ontvangen.

Wat maakt dan toch, dat bij het ene bedrijf de ontwikkelingen wel snel gaan en het succes onmiskenbaar is, terwijl dat in andere bedrijfstakken niet gebeurt?

Het antwoord is simpel: we hebben het hier over moderne, 21e eeuwse organisaties, waar de ruimte om te experimenteren en te leren volop aanwezig is, waar de symbiose tussen onderzoek en ondernemen vanzelfsprekend is, waar de organisaties niet zijn opgedeeld in elkaar bevechtende eilandjes en kokers. Waar medewerkers zich lid van de werkgemeenschap voelen en zich niet als ‘werknemer’ gedragen. Waar managers normale mensen zijn, die zich niet bezig houden met top-down, control-en-beheers spreadsheet management. Waar organisaties op een heel creatieve en duurzame manier hun klanten aan zich weten te binden, waar de grenzen tussen organisatie, organisatieonderdelen en de buitenwereld vloeiend en bewegelijk zijn.

Organisaties, zowel in de private als in de publieke sfeer, die erin slagen om in echte dialoog met hun stakeholders (werknemers, burgers, klanten, belanghebbenden etc.) hun diensten en producten te ontwikkelen, die erin slagen om tot echte co-creatie te komen, zullen in de 21e eeuw het verschil gaan maken.

Dat is geen nieuws. Het is eigenlijk de centrale boodschap, die op verschillende tonen, al jaren klinkt uit elke hoek van de veranderkunde, organisatiekunde en bedrijfskunde. De boodschap dringt steeds dieper door en is door de bezuinigingen actueler dan ooit tevoren. Vanuit dat perspectief is de grote uitdaging waar we in deze eeuw voor staan, het leren samen-werken en leren samen-creëren op manieren die echt taboe doorbrekend is, die echt anders is dan dat we gewend zijn.

Dat dat kan, staat buiten kijf. Op veel plaatsten in de wereld gebeurt het al. En ook in Nederland zijn steeds meer succesvolle voorbeelden te vinden van projecten, waar verschillende autonome partijen met elkaar door op zoek te gaan naar hun gezamenlijke belang, enthousiast, creatief en efficiënt resultaten bereiken die tot voor kort voor onmogelijk werden gehouden. Wij noemen dat Het Nieuwe SamenWerken.

Het Nieuwe SamenWerken slecht barrières, verbindt kokers, maakt ongelooflijk veel energie los en zorgt voor doorbraken op allerlei terrein. En...het kost nauwelijks geld. Het enige dat nodig is, is de moed en bereidheid om iets anders te willen en te durven proberen...

Mijn antwoord op de vraag wat ik van het industriebeleid van Verhagen vond, wordt hiermee verklaard. Het Nieuwe SamenWerken is een vorm van bestuurlijke en organisatorische innovatie, die nauwelijks geld kost en gegarandeerd effect oplevert. Als Verhagen hierop zou inzetten, zou hij zich de 1,5 miljard kunnen besparen, kan alle bureaucratie die hoort bij het toekennen van subsidies opgeheven worden. Dan kunnen we gelijk al het vrijkomende geld steken in onderwijs, het enige dat door de geschiedenis heen altijd aantoonbaar heeft bijgedragen aan de economische ontwikkeling van een land.

Meer info over dit thema in de kennisbank van ManagementSite bij het onderwerp Innovatie.