Spring over je eigen schaduw!

Al sluipend doet zich in bepaalde terreinen van ons publieke domein een aantal ontwikkelingen voor. Die zich steeds nadrukkelijker beginnen te manifesteren. En waarvan de impact ontegenzeggelijk heftig is. En waar we moeite mee hebben om daar adequaat op te reageren. Op zich ook best begrijpelijk: lang hebben we in de luxe geleefd waarbij we beloond werden voor ons ‘bend over, here it comes again’ gedrag. Waar hebben we het dan over vraagt u zich af?

Vanuit mijn toezichthoudende stoel zie ik het volgende:
• Geld was in feite geen schaars goed. Subsidierelaties werden jaar op jaar verlengd. Redelijk vanzelfsprekend. We hebben onszelf geleidelijk aan laten transformeren tot een ‘subsidiejunk’. Waarmee het ook veel minder noodzakelijk was om te laten zien wat je daadwerkelijk deed met die middelen. En belangrijker: wat het effect was. De output. Of nog beter: de outcome.
• Om die reden zijn ook meerdere taken van vrijwilligers in de loop der jaren overgenomen door eigen professionals. Die we te veel in hun eigen wereld hebben laten opereren. Waarmee vooral de relatie met de omgeving is verwaarloosd. Met stakeholders en ketenpartners. Wat de zichtbaarheid van de publieke waarde uiteraard geen goed heeft gedaan. Nog los van het feit dat het nou net de kunst is om de complementariteit (en dus het multipliereffect) tussen vrijwilligers en professionals te vergroten!
• En er moet nu (hard) gestreden worden om middelen. Subsidierelaties staan onder druk. Worden versneld afgebouwd. Of verdwijnen helemaal. Van het ene jaar op het andere. En werk wordt in toenemende mate gegund door kritisch wordende opdrachtgevers. Maar dan wel via openbare aanbestedingen. Waarbij er opeens sprake is van concurrentie. Met anders aanbieders, vaak uit onverwachte hoek! En je opeens met knappe offertes moet komen. Die een sfeer van partnership uitademen. Maar waarbij de vrager ook scherp wil inkopen. En waarbij je dus inzichtelijk moet maken hoe je kostprijs is opgebouwd! Maximale transparantie dus.

En het ingewikkelde is: we hebben er lang over gesproken en geschreven, maar nu het écht binnenkomt, moeten we slagvaardig handelen. En in een fors tempo. Niet in de sfeer van al pratende komen we wel tot een besluit. Waarbij we ook veel van onze mensen vragen. En dat begint bij het vergroten van de zichtbaarheid van hetgeen we doen. En waar we dagelijks trots op zijn dat we dat ook mogen doen. Maar daar dan ook op een juiste wijze lawaai over maken. Niet in algemeenheden, maar op een gepersonifieerde wijze. Uiteraard te beginnen bij het verantwoordelijke management. Want de tijd dat we ons werk in stilte konden doen ligt écht definitief achter ons!

Maar het betekent ook kiezen voor een heel ander bedrijfsmodel. Waarbij je een regionale romporganisatie hebt met daar omheen een flexibele schil. Met een forse mate van standaardisatie doorgevoerd in de backoffice. Die dan is opgeschaald met andere partijen. Opdat je in die romporganisatie je kunt focussen op datgene waar je van was. En kunt inspelen op snel veranderende wensen van die omgeving. Die je zo goed kent en waarmee je warme relaties onderhoudt. Maar dat betekent ook bestuurlijk loslaten of anders vastpakken. Geen eigen koninkrijk meer willen hebben, maar maximaal samenwerking zoeken met complementaire ketenpartners. Een beetje een Albert Heijn model dus. Waarbij iedere AH winkel met z’n assortiment inspeelt op de behoeftes van die betreffende consumentengroepen. Die rondom die betreffende winkel leven. Maar wel vanuit één concern gedachte. Volgens de filosofie van ‘standaard waar mogelijk, maatwerk waar nodig’. Opdat je je schaarse energie kunt besteden aan je core: het creëren van maximale klantwaarde!

Kort & goed: ik denk dat veel van de huidige ontwikkelingen maken dat we écht wel in staat zijn om over onze eigen schaduw te springen. Als we anders gaan denken. En handelen. Want alleen zo zijn we in staat om de continuïteit te waarborgen. En onze dienstverlening blijvend te kunnen leveren aan onze afnemers. En daar waren we toch van?