Cocreatie als route naar publieke waarde!

In het private domein zijn er verschillende tastbare voorbeelden van co-creatie. Waarin samen met partners én natuurlijk de eindgebruiker een nieuw product wordt ontwikkeld.

Prachtig voorbeeld vind ik Procter & Gamble.Zo’n tien jaar geleden begon men met het programma ‘Connect + Develop’ en inmiddels komt de helft van Procter’s vernieuwingen van buiten de bedrijfsmuren! En dit initiatief heeft geleid tot zo’n duizend overeenkomsten met externe partners. Uit die co-creatiekokers van P&G hebben ondermeer de producten Swifter Wet Jet, Olay Daily Facials en het schoonmaakmiddel Mr. Clean Autodry een toonaangevend marktaandeel verworven in de bekende schappen. En het mooie is dat als je je als fabrikant kwetsbaar durft op te stellen en de mensen laat weten dat je hun inspanningen waardeert, dat ze dan ook actief én trouw blijven. Want dan voelen ze zich namelijk écht betrokken. Is dat nederigheid? Helemaal niet. Maar wel een goed gevoel voor gelijkwaardigheid met je klant. Om in te spelen op hun behoeftes. En last but not least: de R&D kosten van deze multinational zijn maar liefst met meer dan twintig procent geslonken!

Een tweede sprekend voorbeeld van online ondernemen en cocreatie is Lego dat jaren geleden op dood spoor zat. Het Deense bedrijf besloot zijn klanten om input te gaan vragen. En die dragen sindsdien zelf nieuwe thema’s aan voor de bekende speelgoedblokjes. Vandaag de dag gaat dat om indrukwekkende getallen: wekelijks komen er duizenden ontwerpen binnen. De beste worden in productie genomen en de gelukkige cocreators ontvangen daar royalties voor. En dat levert de nodige positieve bijeffecten op. Zo is de binding met de Lego fans alleen maar sterker geworden. En dat bleek ook uit de cocreatie sessies met Lego klanten. Want die hebben namelijk in toenemende mate behoefte aan contact én merkbeleving. En dat bracht Lego tot het uitbrengen van een eigen magazine dat massaal wordt gedownload. Zo is het bijna omgevallen Lego-bouwwerk getransformeerd van een productiebedrijf met nog geen duizend productnummers naar een cocreatiemodel met een diversiteit van wel tienduizend onderdeeltjes. En met een vaste schare fans van een paar miljoen trouwe volgers met wie het bedrijf dagelijks een innige band onderhoudt. En dat zijn zeker niet alleen kinderen!

Maar hoe zit het met het publieke domein? Waarom wordt daar ook niet en masse mét stakeholders beleid geoperationaliseerd? Waarom is daar nog steeds sprake van beleidsmakers die in splendid isolation gezellig met zichzelf beleid aan het maken zijn? Zonder dat bijvoorbeeld de uitvoering daarbij betrokken is? In een mooie kamer met de lamellen lekker dicht opdat het zonlicht blijft waar het hoort: buiten. En waarom wordt er sleschts op zeer beperkte schaal ervaring opgedaan met interactieve beleidsvorming waarbij alle verantwoordelijke partijen uit de keten worden betrokken?

Het antwoord is simpel: het komt gewoon doordat in veel publieke organisaties nog steeds sprake is van een binnen- en een buitenwereld. Waarbij de binnenwereld veelal wordt gedomineerd door de politieke agenda. En waarbij angst regeert om gelijkwaardig aan de slag te gaan met andere belanghebbenden. Uit die buitenwereld. Die op hun beurt ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen om ervoor te zorgen dat het beleid werkelijk effectief is. Hamvraag is hoe we dit kunnen oplossen. En wat we daarbij kunnen leren van die succesvolle voorbeelden van P&G of Lego. Cruciaal daarbij is dat we beseffen dat we in een virtuele keten werken, waarbij iedere speler zijn eigen rol en verantwoordelijkheid moet vervullen. Waarbij we elkaar moeten versterken en aanvullen. Gericht op dat eindproduct. Complementair dus. Maar dan wél zonder al die Chinese muren! En dan hebben we het heus niet alleen over beleidsmakers. Nee, ook de dames en heren politici en uitvoerders (waaronder ook marktpartijen) moeten  hun verantwoordelijkheid pakken. Want alleen zo kunnen we maximale publieke waarde creëren!