Het zorgschandaal 2

Columns

De haren rijzen je te berge. Heeft u de reacties gelezen bij de columns “Het zorgschandaal” en “Is er voor een transitie in de zorg een transitie in de overheid nodig?" Zorgwerkers komen om in administratieve rompslomp en bureaucratische willekeur.

Zo schrijft Edwin Leutscher: “Abrona is voor miljoenen gekort op het budget. Ze kan weer beschikken over dit geld wanneer zij per patiënt een dossier aanlevert met 10 documenten. Dit zijn ondermeer het indicatiebesluit, een urenregistratie, een behandelplan, een intakedocument en meer van dergelijke documenten. Wanneer bijvoorbeeld in de urenregistratie 15 minuten zorg niet wordt verantwoord, wordt het dossier als niet volledig beschouwd en niet in behandeling genomen.

Zorgprofessionals ervaren dit als een kolossale belasting. Dient die belasting nog ergens voor? De Volkskrant dd 5-3-09 meldt met een grote kop. “Wel registratiedrift, geen overzicht”. Wijngaards, directeur van een thuiszorginstelling: “Elke euro moet zes keer worden verantwoord. Tussen zorgkantoren en zorginstellingen gaan maandelijks duizenden formulieren en gegevens heen en weer. Alles drie dubbel verantwoord en gecontroleerd. Althans dat lijkt zo. Want die formulier gaan verder nergens heen; ook niet naar het CIZ of het ministerie.” ?Edwin Leutscher stelt: “22 miljard AWBZ gelden niet te traceren. Alle registraties op minuutniveau, geregistreerd door hard werkende zorgprofessionals zijn waardeloos en voor niets geregistreerd. De Kaderregeling, de geïmplementeerde urenregistratie softwarepakketten, de vele uren administratieve handelingen uitgevoerd door de handen die op dat moment niet aan het bed stonden; ALLEMAAL VOOR NIETS GEWEEST.

Dat is nog lang niet het hele verhaal want met name de grote zorginstellingen voegen er een manier van managen en organiseren aan toe die de zorgwerkers nog verder onder druk zet. "Het Zorgschandaal 1" beschrijft de ellende bij Meavita en Philadelphia: Aan de rand van een faillissement, torenhoge schulden en maar beknibbelen op de uitgaven van locatiemanagers en de noden van clienten en personeel. De gehoopte schaalvoordelen blijven uit, de efficiency maatregelen hebben de coordinatie lasten en de communicatie problemen alleen maar vergroot. Tot verbetering van de zorg heeft het niet geleid, integendeel. In plaats van beter spreadsheet management zou men het alternatief van kleinschalige buurtzorg veel serieuzer moeten oppakken: Decentraliseren, klein binnen groot!

Het ergste is nog dat het bovenstaande bekend is bij alle betrokkenen. Er wordt ook veel over gepraat maar er is geen enkele verbetering te zien. Laat staan dat het voortvarend wordt aangepakt. Het lijkt erop dat het management van veel grote zorginstellingen gevangen is geraakt in de geniepige mix van poen/prestige en systeemdwang, zoals beschreven in “Beter bestuur of verhuftering”.

Zal de overheid ingrijpen? Staatssecretaris Jet Bussemaker zei geïrriteerd te zijn dat allerlei bureaucratische regeltjes aan haar ministerie worden toegewezen. Ze heeft toegezegd dat verpleeg- en verzorgingshuizen niet meer elke vijf minuten zorg hoeven vast te leggen. “Toegezegd”? En wat doen we met de rest? “Hier wordt beleid op gezet.” Ik hou mijn hart vast. Dat wordt onderzoek, nota’s en nader onderzoek. Ondertussen draait de mallemolen van regelgeving en systeemdwang gewoon door.

Ik denk dat de verzekeraars en de verenigingen van clienten een aanklacht moeten deponeren bij justitie. De betrokken instellingen en overheidsorganen kan het volgende ten laste worden gelegd:
- Verspilling van publieke middelen
- Mishandeling van medewerkers met zinloze regelgeving, systeemdwang en bureaucratische willekeur.
- Toebrengen van maatschappelijke ellende door het asociaal inrichten van de clientenzorg.
- Gebrek aan daadkracht om de gesignaleerde negatieve effecten aan te pakken.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Lex van Haarlem
Willem,

Het beeld dat jij in deze column schetst, liegt er wederom niet om.

Dat is ook nodig, omdat er een onvoorstelbaar hardnekkige neiging is in de betreffende culturen van bestuur en management – niet alleen in de zorgsector, trouwens – om de kop in het zand te steken en te volharden in disfunctioneel gewoontegedrag.
Daarnaast is het goede van zo’n column, dat hij een opsteker kan zijn voor de mensen die zwaar te lijden hebben onder de geschetste omstandigheden. Het wordt gezien, en er wordt met hen meegeleefd.

De kern van het probleem is dat de plannen en maatregelen die uit de kokers van de bewuste culturen van bestuur en management voortvloeien, niet de oplossing zijn, maar de kwaal, en daarom de problemen alleen maar erger maken.
Wat nog maar steeds niet in die hardleerse culturen van bestuur en management (lees: het establishment) wil doordringen, is daarbuiten gelukkig nu wel duidelijk. Zo kan het niet langer!!!

Een aanvullend en nieuw element in de boodschap aan de mensen buiten het zittende establishment (het establishment luistert niet) moet daarom zijn, niet opnieuw hoe zorgelijk de situatie is, maar dat de zorgelijkheid van de situatie het nú nodig maakt, dat er wisselingen in de wacht komen. Zonder wisselingen in de wacht kan het immers alleen maar van kwaad nog erger worden!

Bovendien moet worden gezegd dat deze wisselingen in de wacht er niet komen als het aan het establishment ligt. En dat die wisselingen in de wacht dus door mensen van buiten het establishment in gang moeten worden gezet.
Uiteraard niet via een populisitische revolutie – we leven niet in een bananenrepubliek – maar in een onomkeerbaar proces van transformatie of evolutie of hoe je het maar wilt noemen.

Het lijkt me niet dat dit middels een aanklacht bij justitie kan worden gerealiseerd. Wel zal zo’n aanklacht een goede duw in de rug van zo’n transformatieproces kunnen zijn. Goed idee, dus.
Maar omdat er meer is, heb ik n.a.v. deze twee ‘schandaal-column’ een eigen ‘schandaal-column’ geschreven met de titel: “Het zorgschandaal: Een droom om uit te ontwaken!!!".
De kern van het probleem en ook de oplossingsrichting zijn inmiddels duidelijk.

Met dank voor deze tweede ‘schandaal-column’.
Neeltje Peters
Ter bemoediging voor onze Q-werkgroep.

Martijn

Meer over Het spel om poen en prestige