Afgelopen week was er weer het een en ander te doen over het percentage vrouwen in leidende posities. In de culturele sector werd het (door de Tweede Kamer verlangde) minimum van 30% vrouw overtroffen. Het bestuur van culturele instellingen bestaat gemiddeld voor 34,9 procent uit vrouwen. Maar in het Nederlandse bedrijfsleven komen we in de verste verten niet aan dat percentage. De vraag is dan, hoe ze dat dan in Noorwegen hebben gedaan. Na invoering van de quotumwet aldaar, vulden de raden van bestuur zich in hoog tempo tot 38% vrouw.
In de maling nemen
Ik vind het prachtige statistieken. Maar ik wil wel even weten of al dat vrouwelijk talent overwegend ook de Noorse nationaliteit heeft. In de voor Noorwegen zo belangrijke sectoren scheepvaart en oliewinning is Engels de voertaal. Een tekort aan vrouwelijk talent in bestuursfuncties valt goed op te lossen met hooggekwalificeerde vrouwen van elders. Een schatting luidt dat slechts 5% van de topvrouwen de Noorse nationaliteit heeft. Als dat waar is, dan zitten politiek en bedrijfsleven elkaar weer eens flink in de maling te nemen.
Diversiteit scoort
Een ander cijfer dat je veel tegenkomt, is die 48% hogere performance die neergezet wordt door bedrijven waar vrouwen in de top goed vertegenwoordigd zijn. Bij dat cijfer voel ik totaal niet die achterdocht als bij het Noorse halleluja-verhaal. We kunnen allemaal op onze klompen aanvoelen, dat bedrijven waar ruimte is voor diversiteit een economisch evolutionair voordeel hebben. Hun antennes richting maatschappij en markt vangen veel meer signalen op. En de vorming van kokervisie in de boardroom komt door diversiteit minder snel tot stand.
Basis quotum te smal
Toch maar wel invoeren zo’n vrouwenquotum? Ik zit er niet om te springen als ik het volgende cijfer lees: slechts 0,04 procent van de 18 miljoen werkende Duitse vrouwen willen een topbaan van 60 uur in de week of meer. Vanuit zo’n basis valt geen zinnig quotumbeleid te formuleren. Helemaal al niet ten aanzien van sectoren die sterk gerelateerd zijn aan beta-opleidingen. Als aan het opleidingstraject significant weinig vrouwen deelnemen, dan kan je politiek niet eisen dat bij een chemiebedrijf 30% tot 40% van de top vrouw is. Je eist toch ook niet dat 30% van de verplegers man is, als in de opleiding het overgrote deel vrouw is?
Verplicht eigen bedrijf beginnen
Het aantal Nederlandse vrouwelijke ondernemers met een jaaromzet boven de € 1 miljoen bedraagt volgens de meest recente cijfers een kleine 2% (namelijk 32% x 6%). Zo’n percentage roept uiteraard om actie. Daarbij is er ook een rol weggelegd voor overheid en politiek. Met name op het vlak van bewustwording en uitdaging van vrouwelijk potentieel. Maar een quotum staat veel te ver van de praktijk. Als de overheid al een ongerijmde maatregel wil nemen, doe dan dit: van het miskend vrouwelijk toptalent in het bedrijfsleven moet 30% verplicht een eigen bedrijf beginnen, maar dan wel met de ambitie om boven die miljoen jaaromzet te groeien! Er zijn namelijk enorm veel hoogopgeleide vrouwen die een eigen bedrijf beginnen omdat het vooral ‘leuk’ en flexibel moet zijn; de ambitie om er een zakelijk succes van te maken is echter veelal ver te zoeken...
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
waarom in de maling nemen? Hoezo moeten de topvrouwen de Nederlandse nationaliteit hebben? het gaat toch om topvrouwen, niet om *Nederlandse* topvrouwen? Andere nationaliteiten erbij helpt alleen maar meer bij de diversiteit, zou ik denken....
Ik kan me persoonlijk erg goed vinden in de Duitse dames - en zulke resultaten vind je ook voor Nederlandse dames - dat die geen zin hebben in een topbaan van 60 uur in de week of meer. Waarom zou dit nodig moeten zijn? Wie zegt dat een topbaan alleen maar goed kunt doen in 60 uur of meer? Waarom werken we er niet aan dat dit anders kan? Waarom geen duobaan, waarom de banen niet aangepast naar een meer werkbare werkweek? waarom niet de *mannelijke* cultuur veranderen die het maar lastig vindt dat dames zwanger worden, 'dus dan wel partime willen werken', die pleiten voor een 60 urige werkweek, want een gezin managen én (bijna full time) werken is vele malen lastiger en zwaarder - dat hebben ze nl. allang door. Ja, de mannen helpen, maar het aantal mannen dat écht verantwoordelijkheid neemt en écht 50% 'ontzorgt' (oftewel: niet alleen dat uitvoeren wat de vrouw heeft gevraagd, maar proactief in het gezin bezig gaat zodat de gezinsmanagende vrouw er ook écht geen omkijken meer naar heeft) is nog bijzonder laag. En dat weten ze maar al te goed...
Je argument van een te smalle basis voor het quotum gaat ook niet volledig op. Weliswaar is ongetwijfeld het personeel in de zorg, het onderwijs etc. voornamelijk vrouwelijk, maar ja, management en hogere regionen worden desalniettemin bevolkt door mannen - dat kan dus blijkbaar wel, maar niet andersom. Waarom daar dan geen vrouwen? waarom moet management, raad van advies, bestuur e.d. uitsluitend door mensen 'uit het vak' bemenst worden? Een totaal ander perspectief werkt uitermate verfrissend.
Je doet alsof de jaaromzet van boven 1 miljoen van eigen bedrijf een bewijs is van geslaagd zijn en van ambitie. Wederom naar mijn mening geredeneerd vanuit het 'mannelijke perspectief 'van hoe het nu is (60 uur werken en hoge omzetten is de norm). Zou het niet zo kunnen zijn dat vrouwen een veel slimmer keuze maken en zorgen dat werk en gezin in balans zijn? Waarom is dat niet 'geslaagd'?
Is een quotum het antwoord? Ik weet het niet. Eigen initiatief/marktwerking vanuit het bedrijfsleven heeft de afgelopen jaren bijzonder weinig zoden aan de dijk gezet. Vanuit het cultuurveranderende perspectief dat ik voorsta kan dit wel heilzaam werken.
In Nederland is onder vrouwen nog steeds een vrij lage bereidheid om fulltime te werken (<a href="http://www.rtl.nl/(/financien/rtlz/nieuws/)/components/financien/rtlz/2010/weken_2010/09/0304_1330_nederlandse_vrouw_wil_niet_full_time_werken.xml" rel="nofollow">zie voorbeeld</a>). Dit ligt echt niet per se in de de gedachte dat mannen al dan niet bereid zouden zijn minder te werken. De cijfers als 60-urige werkweek en € 1 miljoen omzet zijn inderdaad niet cijfers waar we op blind hoeven te staren, maar het zijn wel begrijpelijke indicatoren. Succes vraagt vaak om hard werken, en dat betekent ook vaak veel uren. zeker in de huidige tijd met alle veranderingen. Practice makes perfect. Als onze Nederlandse norm een 40-urige werkweek is, is 60 uur dus een indicatie voor mensen die nog een tandje verder willen gaan. Hetzelfde geldt voor de omzet, dat is een indicatie van het niet hebben van een hobby bedrijf, maar de vurige wens om de beste, grootste, meest innovatieve te zijn. Een wens om een groot deel van je leven te wijden aan iets waar je met passie voor gaat. En absoluut, dat kan en mag ook het gezin zijn. Dat is dan ook een bewuste keus die natuurlijk 60 uur (en meer) mag kosten. Dit ligt echter vaker wel dan niet aan die bewuste keus. Niet aan een eventueel glazen plafond of gebrek aan mogelijkheden in deze Nederlandse economie en maatschappij om dat te bereiken wat je wil. Ik snap dat je je twijfels houdt of een quotum niet toch goed is, dit omdat eigen initiatief weinig lijkt te hebben gewerkt de laatste jaren. Maar misschien kwam dat wel doordat een groot deel van de vrouwen 'gevangen' wordt gehouden door het concept van het glazen plafond. Als we dat juk afwerpen leggen we het niet bij de ander maar bij onszelf. En dan kom je in actie. Die actie hoeft heus geen 60 uur in beslag te nemen of alleen geslaagd te zijn bij een miljoen.
Waarom in Nederland weinig vrouwen zich in de top van het bedrijfsleven bevinden is (grotendeels) omdat heel veel vrouwen in Nederland niet meer dan 23 uur werken per week, en hiermee maak je gewoon geen promotie. (verder boeit het veel vrouwen ook helemaal niet of ze nu wel of niet de top bereiken! Veel vrouwen willen gewoon een leuke baan en dit dan gecombineerd met een leuk gezinsleven).
Verder vraag ik me af of vrouwen (en mannen) het uberhaupt wel boeit hoeveel vrouwen er in een raad van bestuur ziten. Zolang het bedrijf goede producten / diensten levert, wat maakt het dan uit of het bedrijf geleid word door een man of een vrouw, of hoeveel vrouwelijke bestuursleden er zijn? Nederland is het tweede rijkste land in Europa !! (na Luxemburg), dus blijkbaar doen al die mannen daar in het top van het bedrijfsleven en overheid toch wel degelijk iets goed!
Die studies die genoemd worden waaruit dan zou blijken dat een bedrijf (iets) meer winst maakt wanneer er een divers bestuur aanwezig is, zijn ook niets meer dan politiek correcte studies. Het doel van zo’n studie ligt van te voren al vast (zorgen dat je inderdaad dit verband vind), vervolgs moeten er dan nog wat statistieken bijgehaald worden / gecreeerd worden. Hier word een beetje mee gegoocheld en voila!, het gewenste resultaat! Statistieken zijn heel gemakkelijk te beinvloeden. Krijg je het gewenste resultaat niet met een bepaalde variabele? Dan probeer je gewoon een ander soortgelijke variabele en op den duur vind je altijd wel wat je zoekt. Je krijgt uiteindelijk echt wel het gewenste resultaat.
Ik heb dit zelf ook wel eens toegepast in een bepaalde vak van de universiteit. Gewoon een beetje met variabelen goochelen.
Verder is het absurd dat wanneer er gepraat word over een verplicht quotum, het altijd (!!) gaat om meer vrouwen.
Diversiteit betekent verschillende mensen, met verschillende achtergronden / kenmerken etc. Waarom word er dan nooit een keer gepraat over het verplichten van meer allochtonen, meer homoseksuele mensen, meer verschil in leeftijd, etc. etc. het gaat altijd alleen maar om vrouwen, het is gewoon ontzettend hypokriet.
Bovendien, nu er in een paar landen dan uiteindelijk quota zijn, waarom wachten we dan niet eerst de resultaten af?
Het verplicht instellen van quota is gebaseerd op het principe dat meer vrouwen (de rest van het begrip diversiteit is blijkbaar nooit interessant) beter zou zijn voor de bedrijfsresultaten.
Waarom wachten we dan niet eerst even een paar jaar om te kijken hoe het in die paar landen gaat waar nu wel een quotum is ingesteld?
En als die resultaten dan niet verbeteren dan moet die verplichting dus ook weer weg!!
Maar dat gebeurt natuurlijk niet, want de achterliggende gedachte van quota is helemaal niet dat bedrijven meer winst maken, het gaat gewoon, zoals eerder gezegd, om een mooier politiek correct en sociaal gewenst plaatje!