Moraal als uitvlucht

Wat moet je denken van die adverteerders die er als een haas vandoor gingen toen een platte zwarte-pietgrap van Johan Derksen bij Veronica Inside voor ophef zorgde? Zelf brengen ze hun beslissing als een morele noodzaak, maar ik zeg: stelletje opportunisten!

We pellen de boel even af.

De meeste adverteerders kwamen pas enkele dagen nadat de grap was uitgezonden, in het geweer. Kennelijk heeft de moraal van deze firma’s een opwarmtijd nodig. Of erger, de moraal kwam pas op temperatuur toen in de media gedoe ontstond en de ‘deplatformers’ een advertentiestop eisten. Laat ik nou denken dat we van de adverteerders niets hadden gehoord als er geen storm was opgestoken.

Die adverteerders hebben trouwens een enorme berg boter op het hoofd. Jaar na jaar profiteerden ze van de voetbalkantinetoon van mensen als Derksen en Van der Gijp. Sommigen als sponsor, anderen omdat ze in de kijkersdoelgroep vallen en dus rond de uitzendingen worden geprogrammeerd. Niemand kan zeggen dat ie overvallen is, want het profiel van het programma is zo helder als glas en de hoofdrolspelers zijn al decennia dezelfde.

Komt bij dat Derksen en consorten altijd en zonder enige relativering alle vormen van racisme hebben afgewezen. "Wedstrijd staken, daders de cel in en nooit meer het stadion in." Maar voor de moraalridderende adverteerders telt dat niet. Eén (1) boertige grap en de hellepoort gaat open. Daarbij vergeleken is de ‘wraakzuchtige god’ van het Oude Testament een watje.

Om bij de bijbel te blijven: als een echte Petrus haastte menige firma zich om de band met het televisieprogramma te verloochenen. Dat we vooral niet denken dat ze jarenlang innig verstrengeld waren. Nou boeit die connectie geen mens, maar het gedraai van deze bedrijven is – we blijven in stijl – een teken aan de wand. Hebben ze misschien zelf smetjes op het blazoen? Mij had je er niet over gehoord, maar de wegwerpmesjes van G. belasten het milieu voor de komende eeuwen. Dat de prijzen van grootgrutter A tijdens corona omhoog gingen, is zeker geen boertige grap. En is het telecombedrijf K al gestopt met de sponsoring van het voetbaltoernooi in slavenstaat Qatar? Over racisme heb ik geen van allen ooit gehoord.

Onoprechtheid voert de boventoon en die laat zich niet dempen. De dames en heren voorlichters kunnen zich in alle bochten kronkelen, feit is dat de adverteerders helemaal niets op hebben met de vrijheid van meningsuiting van Derksen en co en dus het luik open trekken zodra ze commercieel of publicitair averij vrezen op te lopen. De vreugde in het kamp van de antiracisten is dan ook potsierlijk: het was geen support, het was een vlucht; het ging niet om racisme, maar om kapitalisme; het was niet principieel, het was opportunistisch.

Zodra het onweer voorbij is, zullen we de adverteerders weer zien opduiken. O ja, ze zullen zeggen goede gesprekken te hebben gevoerd om herhaling te voorkomen, maar ze komen terug. En Qatar gaat gewoon door, die scheermesjes blijven het milieu vervuilen en de prijzen gaan omhoog zodra het kan.

Zo zal de tijd zijn eindeloze tred hernemen.

Paul Verburgt