Hoge werkdruk uiting van narcisme

Columns

Werkdruk is een veelkoppig monster dat lastig te beteugelen is. Recente cijfers tonen aan dat 1 op de 6 werkenden last heeft van burn-out klachten.

Het niet kunnen beteugelen van de werkdruk blijkt niet eenvoudig. Het is een signaal dat hoge werkdruk onvoldoende wordt begrepen in de context van organisaties en gedrag van medewerkers. Want wat is hoge werkdruk nu precies? Hoe ontstaat het? Waarom heeft de een, in vergelijkbare omstandigheden geen last van hoge werkdruk en de ander wel? Omstandigheden blijken een matige invloed te hebben op een hoge werkdruk.

Narcistische Leiders

Er wordt de laatste tijd veel geschreven over narcistische leiders. Zij zouden de oorzaak zijn van een hoge werkdruk. Onlangs kwam Matthijs van Nieuwkerk negatief in het nieuws over misstanden in DWDD en de extreme hoge werkdruk die haar heerste.

De vraagt rijst wat is de reden dat mensen met narcistische trekken boven komen drijven in de top van organisaties? Blijkbaar is narcistisch gedrag lonend om de top te bereiken. Als dat zo is, zal dat voor iedereen binnen de organisatie lonend kunnen zijn. Want dat is het signaal dat narcistische leiders afgeven aan hun medewerkers.

Narcistisch gedrag is gebaseerd op een ongezonde afhankelijkheid van anderen en gebrek aan eigenwaarde

Ongevraagd hulp verlenen

Een uitingsvorm van narcistisch gedrag is ongevraagd hulp verlenen. Ongevraagd hulp verlenen heeft in onze maatschappij een hoge status. De hoeveelheid aan goede doelen is daar een voorbeeld van. Het is ook logisch, omdat aan andere mensen helpen een mooie kant zit. Er zit ook een mindere mooie kant aan.

Ongevraagd hulp verlenen is jezelf boven de ander zetten en een vorm van narcisme

Ongevraagde controle systemen optuigen

Het optuigen van systemen om je medewerkers te controleren is ook een vorm van narcisme. Managers willen zich belangrijk voelen.
Ook het je laten controleren is een uiting van narcisme. Namelijk; willen voldoen aan de eisen van een ander, in de gunst willen vallen en zich daarmee boven anderen verheffen. Op deze wijze verstrengelt narcisme zich in vele gelederen binnen de organisatie in verschillende gedaanten met een hoge werkdruk als een van de symptomen. Want het is hard werken om de illusie van; “beter dan een ander te zijn” in stand te houden.

Pseudo identiteit

Ongevraagde hulp verlenen kost meer energie dan het oplevert.

 Ongevraagd hulp verlenen is niet goed bedoeld. Het doel van de hulp verstrekker is om zijn pseudo identiteit te bevestigen van; 'Ik doe er toe en ben beter dan anderen'. Deze dynamiek doet organisaties geen goed.

Goede hulp is zingevend

De natuur is zelforganiserend, voedend, effectief, alles is logisch op elkaar afgestemd en in balans. De mens is onderdeel van de natuur. Waarom dan niet volgens natuurlijke principes organiseren? 95% van de mensen krijgt energie als ze gevraagd wordt om hulp te verlenen die bijdraagt aan gemeenschappelijke doelen. Het geeft hun leven zin, als hun expertise en talenten daarvoor worden ingezet.

Daarom is het belangrijk om een kader te schetsen wat nu precies goede hulp is.

Hieronder een voorbeeld van een kader. Acht tips.

  • Wat is het doel van iemand die om hulp vraagt?
  • Welke hulp kan die persoon hierbij helpen?
  • Vanuit welke situatie start deze persoon?
  • Waarom wil deze persoon hier hulp bij?
  • Hoeveel helpt het die persoon op korte termijn en op lange termijn?
  • Kan jouw expertise deze persoon hierbij helpen en geeft het je energie?
  • Op welke wijze kan je deze persoon hierbij helpen?
  • Wanneer is deze persoon werkelijk geholpen en tevreden?

Als de hulpvraag aan deze voorwaarden voldoet dan zal de geboden hulp ook daadwerkelijk helpen zonder hoge werkdruk.

Narcisme laten uitsterven

Werken vanuit zingeving legt de regie van hulp geven bij de hulp verstrekker en de regie van juiste hulp ontvangen bij de hulpvrager. Op deze wijze is er een gelijkwaardige,  samenwerking.

Stoppen met ongevraagd hulp verlenen is de eerste stap. Hulp op maat in samenspraak met de ontvanger is een volgende stap. Op deze wijze zal narcisme uitsterven en de natuurlijke wijze van samenwerken terugkeren.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Pip de Lange
Lid sinds 2019
Ben het niet eens met het gebruik van "narcisme" in de tekst. Liever zou ik het woord "ego" gebruiken. Narcisme is volgens mij veel meer dan alleen een groot ego en vooral gekenmerkt door gebrek aan empathie en mededogen. Bovendien laten zij een ander geen keus maar zij bepalen. Er wordt geen rekening houdend met beider belangen maar alleen met hun eigen, al draaien ze het vaak wel zo alsof zij de goedheid zelve zijn. Als iemand iets voor mij wil doen waar ik niet om heb gevraagd kan het ook "please"gedrag zijn waarbij ze zichzelf weggeven wat nadeel heeft voor hunzelf. Iets wat een narcist nooit zal doen.
Het zichzelf boven een ander plaatsen zoals in de tekst weer gegeven kan een heel andere oorzaak hebben dan narcisme en daardoor minder funest.
Een narcist maakt altijd anderen kapot
Ik hoop dat de schrijver zich realiseert dat narcisme een zeer kwaadaardig fenomeen is voor de mensen in de omgeving waarop karaktermoord wordt gepleegd. De narcist voedt zich daarmee. Ook van dit fenomeen vind ik de voorbeelden in de tekst niet getuigen
Lid sinds 2022
Beste Sybren,

Wat een vrome wens... Narcisme laten uitsterven... Maar dit soort vrome wensen komen nooit in vervulling, want hopen op zingeving bij een narcist... onmogelijk. Het zijn lege zielen en die vullen zich enkel door, onder meer, ongevraagde hulp te verlenen. Want daardoor kunnen ze artificieel 'schitteren'. Dus stoppen met ongevraagd hulp geven gaat een narcist nooit doen, want het is een van zijn ingesleten gewoontes.

Kan een narcist überhaupt veranderen? Vergeet het! Het enige wat men kan doen is er ver van weg blijven. Heb je een baas die narcist is, begin dan met de zoekertjes naar werknemers van andere bedrijven te lezen en vooraleer je een contract tekent met een nieuwe baas, dan best navragen bij werknemers of je niet met een narcist te doen hebt (want anders blijf je bezig). Of zap'er worden en dagelijks in de spiegel kijken, dat is ook een optie. Het is die laatste optie waarvoor ik ooit koos, toen ik na vijftien jaar trouwe dienst in een bedrijf een nieuwe narcistische baas kreeg...

Dit is mijn bescheiden ervaring van zo'n halve eeuw.

Creatively,

Johan Roels
Sybren van der Schaar
Auteur
Dankjewel Pip voor je reactie.

Vanuit Jung Heeft het ego een nuttige functie zolang het geïntegreerd is in het geheel als mens. Zodra het ego een identiteit wordt dan noemt met dat Narcisme. Narcisme en codependentie zijn elkaars polariteiten.

Iemand die zichzelf goed heeft ontwikkeld op het vlak van persoonlijk leiderschap heeft niets te duchten van narcisten. Narcisten gaan deze mensen juist uit de weg omdat ze er niet tegen zijn opgewassen.

Codependentie, ook wel negatief narcisme genoemd komt veel voor onder de bevolking en daar zijn Narcisten naar op zoek. Narcisten hebben een neus voor codependenten en omgekeerd trekken codependenten naar narcisten toe.

Als codependentie getransformeerd wordt naar persoonlijk leiderschap dan zullen narcisten hun voeding missen en verschrompelen.
Pip de Lange
Lid sinds 2019
Sybren, in je aanvulling kan ik me volkomen vinden! Dank voor de toelichting!

Meer over Burn-out, stress, werkdruk