Hoe krijg ik macht?

Actueel

Macht is nodig om invloed te kunnen uitoefenen, te kunnen sturen en onderhandelingen te voeren. Wanneer u bezig bent anderen te winnen voor uw standpunt of wanneer u een beslissing neemt, bent u bezig met machtsuitoefening. Het loont dan ook de moeite om u bewust te worden van de wijze waarop u met macht omgaat. 

Wat bepaalt uw machtspositie? Deze wordt niet alleen bepaald door de feitelijke functie en de benoemde bevoegdheden en verantwoordelijkheden. De werkelijke machtsverhoudingen kunnen wel eens heel anders liggen. Als het hele bedrijf bijvoorbeeld in staking gaat, dan blijkt de macht ineens bij de werknemers te liggen. Kortom: de macht in een onderneming ligt lang niet altijd daar waar hij lijkt te liggen. Hieronder ziet u de zogenoemde machtspiramide. In dit model zijn de vijf essentiële elementen van macht opgenomen:

  1. Doelbereidheid: waar gaat u voor en hoe ver wilt u ervoor gaan?
  2. Netwerken: wie zijn degenen die u kunnen helpen om uw doel te bereiken en weet u hen te mobiliseren?
  3. Informatie: over welke gegevens en kennis beschikt u en bent u in staat daarmee invloed uit te oefenen?
  4. Besluitvorming: welke procedure zet u in om het muntje uw kant op te laten vallen?
  5. Positie: wat zijn uw formele bevoegdheden en hoe wendt u die aan?

Belangrijk is een helder haalbaar doel voor ogen te hebben, vastberaden te zijn om u daarvoor in te zetten en een sterk netwerk te hebben. Dan zijn namelijk de belangrijkste voorwaarden vervuld om invloed te verkrijgen. Om een goed netwerk te onderhouden zijn uw communicatieve vaardigheden van essentieel belang. Besteed tijd en aandacht aan uw netwerk. Verschans u niet achter uw bureau, maar luister wat er speelt en beheers uw emoties. Bedenk welke concessies u wilt doen ten gunste van het uiteindelijke doel. Zorg dat u uw ideeën op het goede moment naar voren brengt. Niet te vroeg, maar zeker niet te laat.

Hoe krijgt u de touwtjes in handen?

Het vergaren en uitoefenen van macht is een thema waarover managers weinig praten. Het politieke spel in de organisatie wordt officieel eerder als iets slechts gezien: het verdeelt mensen, creëert stress, suggereert dat er met mensen wordt gesold,  is slecht voor het moreel en de betrokkenheid. Kan allemaal zijn, maar macht en politiek zijn realiteiten in organisaties en dus moeten we onze ogen er niet voor sluiten, zegt professor Jeffrey Pfeffer (Stanford University). Bovendien: als je meer macht hebt, krijg je meer voor elkaar - en wat is daarmee mis?

Hoe macht uitoefenen? Elf  machts-technieken

Hier volgen elf technieken om uw machtsbasis te versterken:

  • Maak gebruik van de controle die je hebt over bepaalde middelen (geld, uitrusting, ruimte, informatie, relaties enzovoort). Als je mensen helpt, krijg je daar wat voor terug.
  • Beloon degenen die je helpen, straf degenen die je in de weg staan. Je vergroot je invloed door aan anderen duidelijk te maken dat dit de regel van het spel is.
  • Wees actief op zo veel mogelijk fronten en niveaus (en kanalen).
  • Doe de eerste zet. Daarmee verras je tegenstanders vaak en manoeuvreer je je in een gunstige positie.
  • Probeer tegenstanders voor je te winnen. Bijvoorbeeld door ze in je team op te nemen of ze een aandeel in het systeem of de belangen te geven.
  • Verwijder tegenstanders en rivalen - als het kan op een nette manier. Maak het ze makkelijk om te vertrekken via een offer they can't refuse - bijvoorbeeld door ze elders een betere baan aan te bieden. Ze zullen je er vaak zelfs dankbaar voor zijn. Voorkom te allen tijde gezichtsverlies bij rivalen.
  • Stel prioriteiten in de gevechten die je wilt aangaan en winnen. Voordat je het weet raak je verzeild in zijdelingse strijdjes waar je niets te winnen hebt en waar je alleen maar problemen mee op de hals haalt.
  • Maak ruim gebruik van de personal touch. Wees beleefd en aardig tegen mensen, wees attent, ontmoet mensen zo veel mogelijk persoonlijk, bel ze in plaats van alleen te e-mailen.
  • Wees volhardend: door niet op te geven, vergroot je de kans dat je wint. Door in het spel te blijven, hou je ook de mogelijkheid open dat de omstandigheden in jouw voordeel omslaan.
  • Zorg er bij de kritieke relaties voor dat ze goed zijn. Zet je persoonlijke gevoelens hier opzij, en negeer wat anderen van jou vinden. Zet alles wat de relatie in weg kan staan - rancunes, jaloezie, boosheid, irritatie enzovoort - opzij.
  • Zorg voor een meeslepende visie met een sociaal waardevolle doelstelling. Zet je persoonlijke doelstellingen in een bredere context (zoals: ‘het belang van de aandeelhouders') die voor anderen aantrekkelijk genoeg is om je te steunen.

Doseer uw machtsgebruik!

Wie goed kan invoelen wat mensen beweegt en bezighoudt, zet een belangrijke stap op weg naar managen zonder macht. In plaats van de natuurlijke neiging van veel managers om in elke situatie meteen iets te willen toevoegen'(een idee, een oplossing voor een probleem), is het beter om eerst maar eens in te voegen. Dat betekent: met oprechte interesse naar de ander luisteren, vragen stellen en je verdiepen in wat de ander bezielt. Pas daarna volgt het toevoegen. Ongeveer zoals het in de fruitteelt toegaat als twee planten op elkaar worden geënt om samen een nieuwe plant te vormen. Het nieuwe en het bestaande worden met elkaar verenigd via een aanhechting. Dat is geen pijnloos proces, maar het levert wel een sneller en beter resultaat op dan andere manieren van kweken.

Wie gedoseerd en intelligent met macht omgaat, krijgt veel voor elkaar. Machtsconflicten daarentegen zijn slopend.

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen berichten in andere media. Bron: Mercer en ManagementPro

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Jos Steynebrugh
Jürgen, Sandra,
Ik vind bovenstaand stuk, alsmede het brondocument, onvolledig. Ik zie tussen de regels drang naar controle en willen winnen. Wat ontbreekt is een overweging m.b.t. wat je overhoudt als je krijgt wat je wil.

Onderhandelingen gaan vaak over “schaarste” van iets bij één van de partijen. Dat kan van alles zijn: tijd, geld, ruimte, bevoegdheden, kennis, technologie etc. Het belangrijkste kenmerk van macht is dat één partij iets NIET heeft, dat andere(n) wèl hebben. The missing piece, zogezegd. Kan ook in potentiële vorm bestaan.

Als dat “missing piece” voor een partij van levensbelang is en voor de ander niet, dan kan een scheve of asymmetrische onderhandeling ontstaan, waarbij zelfs de relatie kan worden opgeofferd. Dit soort onderhandelingen kun je wel winnen, maar je moet je afvragen of de andere partij daarna niet zo giftig is dat . . . vul maar in. Tot zover is het hersenwerk.

Maar het resultaat kan ook "from the heart" of met andere brillen bekeken worden: ethisch, fair, empathisch, stijlvol etc. Als deze begrippen óók voorkomen op de succesmaatlat, kan er een ander en wellicht beter resultaat behaald worden.

Ik zeg: de som der delen van elke onderhandeling is altijd nul.

Daarmee bedoel ik dat je ook de wrijvingsverliezen, rook, publiciteit etc. moet mee calculeren in je resultaat. Dus niet alleen een Minimum Setling Point (MSP) maar ook een Maximum Gain (MG) definiëren. Wat er gebeurt als je dat NIET doet kun je dagelijks op televisie zien.

Groet,
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consulent
André Frijters
Lid sinds 2019
Het komt mij voor dat de schijver een zeer beperkte opvatting heeft over macht. Hoe deze te bereiken, te behouden en te vermeerderen. Daar is de zaak "verstandig gebruik maken van macht" naar mijn mening niet mee gediend. Macht neemt toe naarmate de grondslag ertoe met meer medewerkers wordt gedeeld. Heel simpel met 100 medewerkers die je doel ondersteunen heb je meer macht dan in je eentje. Al ben je nog zo beleelfd. Straffen heeft toch meer weg van het onderdrukken van gedrag. Er zijn tal van leiders die hun macht zagen verminderen en zich van de trucs zoals deze worden gegeven hebben bediend. Dit eindigde doorgaans in ongezonde (machts)verhoudingen. Regimes maken gebruik van onderdrukkende geweldsinstrumenten om "macht" af te dwingen. Het moge duidelijk zijn dat dit juist een teken van machteloosheid is. De laaste tip heeft de meeste waarde in zich.
Macht wordt door de auteur, Jos (direct hierboven) besmet met afhankelijheid.Ook een perverse vorm. Kortom het zou verstandig zijn eerst te omschrijven waar je het over hebt alvorens tips te geven hoe het te bereiken. Wat versta je onder het begrip macht. Er zijn voldoende makkelijk toegankelijke boeken geschreven over macht. Lees een Hannah Arendt
De wijze waarop het enten van fruitbomen wordt voorgesteld doet ook al niet vermoeden dat de auteur zich hier werkelijk in heeft verdiept. Ook daar is goed toegankelijke literatuur over. Veel is natuurlijk ook op het internet te vinden.
Succes!
Groet,
André Frijters
Jos Steynebrugh
@André
Macht bestaat bij de gratie van afhankelijkheid. Als de partij waarover mach wordt uitgeoefend zich niet ontvankelijk verklaart, dan valt er niets te "machten". Voorbeeld: "Sta of ik schiet" werkt niet als de geadresseerde denkt daarmee eeuwige roem te verwerven.
Jos

Meer over Sociale vaardigheden