Macht is niet vies

Columns

Heb je wel eens het gevoel dat je de controle over je medewerkers verliest? Dat ze zaken inefficiënt aanpakken, het niet zelf kunnen of maar doen waar ze zin in hebben in plaats van zich in te zetten? Let dan op, want dit moment biedt je mogelijkheden om jouw macht en die van je mensen te laten samenwerken.

Macht over of tegen

Macht wordt vaak gezien als macht over of tegen anderen. Je dwing anderen zich te gedragen op een manier die jij voor ogen hebt en je controleert hen. Daarbij gebruik je boosheid, straf, dreiging of het onthouden van steun om het gewenste effect te verkrijgen. Of je manipuleert hen om het gewenste gedrag te laten zien. Je zorgt ervoor dat iemand zich schaamt, zich schuldig voelt, of je bent juist 'aardig' tegen hem of haar en geeft complimenten (dat is het omgekeerde van straf, maar net zo ineffectief). Het is echter onwaarschijnlijk dat mensen hun gedrag veranderen om tegemoet te komen aan jouw wensen. Ze zullen het doen om straf te ontlopen of complimenten te krijgen, dus vanuit een extrinsieke motivatie.

Macht met

Macht kun je echter ook gebruiken om krachten te bundelen. Je zet macht dan niet in tegen de ander, maar samen met de ander. In plaats van je mensen te verantwoording roepen, iemand op zijn plek te zetten of te dreigen sta je stil bij wat jij belangrijk vindt waardoor je je gefrustreerd, geïrriteerd of boos voelt. Wil je voortgang maken met het project? Zou je willen dat je team doelmatiger werkt? Zou je meer samenwerking willen? Meer effectiviteit, creativiteit? Wil je erop kunnen vertrouwen dat je mensen het alleen kunnen? Dat je niet steeds over hun schouder hoeft mee te kijken?

Andere kijk

Als je op deze manier even stilstaat bij je eigen behoeften, krijg je een heel andere kijk op je medewerkers. Zie je ook wat zij nodig hebben om hun werk goed te kunnen doen. Misschien hebben ze behoefte aan vertrouwen of waardering, of ruimte om hun werkzaamheden op hun eigen manier aan te pakken. Willen ze leren en groeien in hun werk, successen vieren of begrip voor hun situatie.

Ander gesprek

Zo ga je heel anders het gesprek met je mensen aan en krijg je een ander contact met ze. En als je medewerkers het idee hebben dat hun behoeften worden gehoord, zullen ze die van jou ook sneller willen horen. Zo vorm je een bondgenootschap dat voor genoeg energie zorgt om tegemoet te komen aan wat iedereen nodig heeft om zijn werk goed te kunnen doen. Op deze manier werk je elkaar niet tegen, maar bundel je je kracht en doe je werkzaamheden in afstemming met elkaar, waardoor iedereen met meer plezier werkt.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Roderick Gottgens
Interessant stuk. Het leunt sterk op de principes van het Greenleaf Center, dat zij 'Servant Leadership' noemen. SL gaat niet uit van de traditionele op macht gebaseerde hierarchieën, maar veel meer vanuit een gelijkwaardigheid, waarbij iedereen zijn / haar rol vervult. Door je medemens (of je teamleden) te dienen, kun je je eigen doelen ook behalen. Dat is in feite ook wat jij zegt in deze column. Door te luisteren naar de gevoelens van anderen, door te weten wat er bij hun speelt, kun je de krachten versterken en de zwakheden neutraliseren. Ik ben een groot voorstander van een dergelijk soort aansturing!

Meer over Leidinggeven