Herken je wel eens:
• Dat je het moeilijk vindt om op je intuïtie te vertrouwen en je het liefst een verklaring vindt voor het ‘weten’ van binnen?
• Dat je te snel in negatieve emoties belandt en daardoor dingen zegt of doet waar je later spijt van hebt?
• Dat je het moeilijk vindt om te voelen wat dingen nu echt met je doen?Emotie, gevoel en intuïtie; drie begrippen die vaak met elkaar verward worden. Maar ze zijn wel degelijk verschillend.
Gevoel; van het hart
Bij alles wat je denkt en doet heb je een bepaald gevoel (blijdschap, vreugde, verdriet etc.) dat zich fysiek uit; warm, koud, spanning op de borst, droge lippen, gespannen schouders, buikpuin, rillingen etc. Het kan een positief en een negatief gevoel zijn. De hele dag door stroomt je gevoel; het komt op, golft door je heen en ebt vroeg of laat weer weg.
De kunst is om je bewust te zijn van die gevoelens en te accepteren dat ze er zijn. Voor positieve gevoelens is dat vaak makkelijker. De uitdaging is om ook de negatieve gevoelens te accepteren. Waarom hebben we daar zoveel moeite mee?
In de westerse wereld vinden wij het moeilijk om dingen te accepteren zoals ze zijn. We willen alles naar onze hand zetten, controleren en analyseren. Negatieve gevoelens worden meestal direct omgezet in negatieve gedachten en dat is het begin van de ellende. Een voorbeeld; je bent teleurgesteld omdat je manager niet naar je luisterde. Je kunt ‘gewoon’ accepteren dat dit gevoel er is. Wat er vaak gebeurt is dat je dan gedachten krijgt als; “hij/zij zou meer moeten luisteren” of “had ik dit gesprek maar nooit gepland”. Je verzet je tegen je gevoel van teleurstelling en drukt het weg. Gevoelens stollen zo tot emoties.
Emotie; van het verstand
Bij emotie ga je in de analyse. Emoties zijn daarom niets anders dan een uitvloeisel van gedachten. Ik zeg vaak: “emoties zijn van het hoofd en gevoel is van het hart.” Emoties ontstaan uit gedachten die tegen de realiteit in creëren. Het zijn vaak zinsnedes als: “het zou beter zijn als......”,of hij/zij zou.......moeten doen. Je wilt mensen of zaken om je heen veranderen.
Emoties (irritatie, frustratie, boosheid, teleurstelling, onmacht, woede, schuld e.d.) zijn bijna allemaal negatief. Zijn er ook positieve emoties? Ja, bijvoorbeeld blijdschap. Toch is blijdschap in de vorm van een emotie niet positief. Een voorbeeld hiervan is: Mensen die te blij en euforisch zijn en waarbij je voelt dat dit niet echt is. Echte blijdschap is een gevoel en geen emotie.
Mijn veronderstelling is dat we een groot deel van onze tijd in onze emoties zitten (in ons hoofd) en veel te weinig voelen wat het echte gevoel achter de emotie is. Terwijl het belangrijk is om dit te ontdekken.
Emoties zijn dus het onderzoeken waard. Als je namelijk niet oplet blijf je hangen in je emotie en reageert dat af op anderen door bijvoorbeeld een geïrriteerde opmerking te maken.
Hoe achterhaal je het gevoel achter de emotie?
Kijk waar je boosheid of andere emotie vandaan komt. Achter een emotie zit altijd angst voor pijn. Zodra je in de emotie zit hoef je de pijn niet te voelen. En daar zijn we goed in! Als je boos bent probeer je de wereld zo te regelen dat er geen pijn bij jou ontstaat. Je wilt de mensen om je heen naar jouw hand zetten.
De uitdaging is om bij je oorspronkelijke gevoel (pijn) te komen en te accepteren dat dit er is. Als je dingen accepteert zul je merken dat je rust en ontspanning voelt. Zo ontstaat er ruimte voor nieuwe mogelijkheden.
Intuïtie; van je onderbuik
Intuïtie is het ‘innerlijk weten’ (onderbuikgevoel) of iets wel of niet goed voor je is. Een voorbeeld; je bent manager en wilt iemand in je team aannemen. Je hebt een gesprek met een kandidaat en alles klopt; goed verhaal, mooi profiel en perfecte ervaring voor de functie. Toch voelt het niet goed. Je weet niet precies waarom, maar je intuïtie geeft aan dat je hem of haar niet moet aannemen.
Intuïtie gaat vaak over zaken die niet te verklaren zijn. De kunst is om op je intuïtie te vertrouwen. Jouw intuïtie geeft namelijk het antwoord op al je beslissingen in je leven zonder tussenkomst van beperkende gedachten. Het is je kompas van waaruit je ‘weet’ of dingen goed voor je zijn of niet.
Hoe effectief zijn emoties, gevoelens en intuïtie? Emoties zijn nooit effectief, gevoel en intuïtie wel.
Samenvattend: vier stappen naar effectiviteit
Stap 1: Voel wat dingen met je doen. Zowel positief als negatief. Herken, accepteer en uit dit gevoel. Druk vooral een negatief gevoel niet weg door belemmerende gedachten te ontwikkelen die tegen de realiteit in creëren. Want dan beland je in emoties. En die leiden tot ineffectief gedrag (ongeduld, drammerigheid, perfectionisme, controledrang, pleasen, slachtofferen etc.). Vaak is het effectief je gevoel te uiten naar anderen. Dan begrijpen ze je tenminste ☺.
Stap 2: Creëer minder emoties. Bedenk dat je emoties van je verstand zijn en niet van jou. Je bent niet wat je denkt! In je emotie wil je dingen veranderen die niet te veranderen zijn.
Stap 3: Het gevoel achter je emotie achterhalen en accepteren. Mocht je toch in je emoties belanden, wat uiteraard menselijk is, achterhaal dan de angst achter de emotie. De angst gaat vaak over gebrek aan zelfvertrouwen, faalangst, niet gewaardeerd of erkend worden. Voel en accepteer deze angst. Ook hier is het uiten van het gevoel vaak heel effectief.
Stap 4: Intuïtie is jouw waarheid; leer erop te vertrouwen. Kinderen leven vanuit intuïtie en handelen daarna. Volwassenen zijn dit vaak kwijt geraakt. Leer te vertrouwen op jezelf en ga niet alles verklaren. Heb het lef om vanuit je ‘innerlijk weten’ te leven en niet te rationaliseren!
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Ik heb een foute waarde gegeven, mijn excuses, het moest 10 zijn.
Goed stuk. Toch wil ik een paar kanttekeningen maken.
Stap 3
Je emoties laten zien maakt je aangeschoten wild bij de jagers, bij bijtertjes, bij criminelen en jaloerse collegae of machtswellustelingen. Kijk wie of wat je tegenover je hebt.
Stap 4
Deze stap kan juist dàt veroorzaken waar je zo bang voor bent. Er zijn talloze voorbeelden van.
Als je alleen naar je gevoel luistert ga je naar de berg toe leunen als het te hard gaat met skiën. Dat betekent onderuit. Remmen in een bocht levert slippen. Verder insturen als je een bocht dreigt niet te gaan halen idem, waar tegenstuur vereist is. Of gas geven als je in een slip raakt. Te snel naar boven als je diep onder water bent kan caisson ziekte opleveren. Neem de vluchtweg die iedereen neemt en je wordt onder de voet gelopen. Onnadenkend accepteren van een cadeautje en je staat in het krijt bij iemand. Enzovoort. Handelen tegen je gevoel in moet geoefend en constant herhaald worden om het een automatisme te laten worden. Voorbeeld: 10 dagen na een slipcursus in de herhalingsles gaat de eerste keer heel vaak fout. Als je je realiseert dat je in "het echie" geen tweede kans krijgt . . . .
Fight, flight of de kool en de geit?
Met vechten loop je het risico te verliezen. Met vluchten kan je rechtstreeks in de fuik lopen die de ander voor je heeft uitgezet. Niets doen is een óók een actie. Dat geeft tijd voor ratio, afwegen, risico inventarisatie etc. Dit is een optie die slechts één vaardigheid vereist: jezelf niet gek maken. Deze optie wordt in de emotie maar al te vaak vergeten of genegeerd.
Samenvattend
Ja, natuurlijk, onderzoeken die emoties en niet zomaar negeren. Maar wèl je koppie d’r bij houden.
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consulent
Het gevoel wat je krijgt bij de gedachten die je hebt, komen voort uit je eigen aangemaakte databank van alle gebeurtenissen uit je verleden tot Nu.
Steeds als je emotioneel, gevoelig, of intuitief een gebeurtenis meemaakt, dan zoeken je hersenen vanuit je databank naar soortgelijke situatie en vermengen dan de gebeurtenis met een gebeurtenis uit je verleden.
De moeilijkheid (lees bewustwording) is, om de gebeurtenis als een situatie op zich te zien, los van welke gebeurtenis dan ook. Besef dat wat gebeurt Nu gebeurt en dus nieuw is, een nieuwe ervaring die op zichzelf staat. Zoal iedere gebeurtenis op zichzelf staat.
Dingen gebeuren bewust of onbewust aanwezig te zijn als mens in je eigen leven. In balans of onbalans. Weten/beseffen wat je doet. Voelen-Denken-Doen.
Het bewustzijn, het beseffen van wie je werkelijk als èèn geheel (de mens) bent, en het in balans zijn (weten wat je doet, wat je creëert) Is de sleutel tot een ongecompliseerd leven.
Je dient het leven te doorleven, te voelen wat er gebeurt in jou en om jou. Beseffen wat de uitkomsten zijn van je eigen creaties.
Zodoende wordt je bewuster, en meer mens in zijn totaliteit.
Dan is er geen telleurstelling, dan is het een leermoment.
tegenslagen zijn de uitkomsten van het handelen (creëeren) vanuit het onbewuste en door niet in balans te zijn.
Druk niet de uitkomsten weg van je eigen creaties,maar doorleef ze wordt je er bewust van.
Je leert en groeit hiervan als mens.
Velen durven deze stap niet aan, en hebben angst(en) gecreëerd (hun ego) om maar vooral hard te blijven voor de buitenwereld.
Als je voor de buitenwereld leeft, hoe belangrijk vind je, jezelf dan.
We zijn bang om "afgeschoten" te worden door een ander, maar je schiet als het ware je zelf af, door niet je-zelf, maar een ander te willen zijn.
Jij bent van binnen degene die je altijd zult zijn, ook al verander je daar aan de buitenkant nog zoveel aan.
Het kost zoveel moeite om steeds maar een leugen te blijven leven.
Wil je respect van een medemens, wees dan gewoon jezelf.
Interessant onderwerp. Ik denk dat de methodiek van geweldloze communicatie (Non Violent Communication) hierop een bruikbare aanvulling kan zijn.
Daarin worden positieve en negatieve gevoelens gekoppeld aan vervulde en onvervulde behoeften. Is het je duidelijk welke behoeften achter je gevoelens zitten dan kan je bij onvervulde behoeften bewust gaan bepalen welke strategie je gaat gebruiken om die behoeften wel vervuld te krijgen.
Het gaat dan om algemeen menselijke behoeften (Maslov). Met gevoelens uiten loop je het risico veroordeeld te worden omdat anderen die gevoelens niet begrijpen of accepteren. Wanneer je je behoeften kenbaar maakt dan ben je voorbij de oordelen want iedereen h/erkent zulke behoeften ook bij zichzelf.