Design Thinking: innovatie door empathie en creativiteit

Innovatie een sleutel tot succes. Bedrijven en organisaties moeten voortdurend nieuwe manieren vinden om hun producten en diensten te verbeteren om te voldoen aan de steeds evoluerende behoeften van de consument. Een benadering die de afgelopen decennia aan populariteit heeft gewonnen en zijn sporen heeft verdiend als een krachtige innovatiemethode is 'Design Thinking'.

 De geboorte van Design Thinking

Om te begrijpen wat Design Thinking is, moeten we teruggaan naar de bron. De term 'Design Thinking' werd voor het eerst genoemd door Don Nelson, een academicus, in de jaren 80. Het was bedoeld om de manier waarop ontwerpers problemen benaderen te beschrijven.
In plaats van problemen te zien als starre entiteiten, zien ontwerpers ze als flexibele uitdagingen. Dit betekent dat de initiële verklaring van een probleem door een klant of gebruiker wordt beschouwd als een suggestie, niet als een definitieve uitspraak. Designers begrijpen dat wat mensen aanvankelijk zeggen vaak niet overeenkomt met wat ze echt nodig hebben. Dit inzicht leidt tot een cruciale stap in het Design Thinking-proces: empathie.

 Empathie: het begin van alles

Het hart van Design Thinking is empathie. Dit betekent begrijpen wat mensen beweegt, wat hun behoeften, zorgen en verlangens zijn. Het draait allemaal om het vermogen om jezelf in de  ander(en) te verplaatsen. Het klinkt eenvoudig, maar het is een diepgaand proces. Empathie houdt in dat je met mensen praat, hen observeert en hun verhalen begrijpt. Voor een organisatie betekent dit vaak het verlaten van de vertrouwde vergaderzaal en de echte wereld in te gaan om de mensen voor wie je ontwerpt te begrijpen. Dit proces is de sleutel tot het identificeren van de echte problemen die moeten worden opgelost.

Waar wordt Design Thinking gebruikt

Design Thinking heeft zijn weg gevonden naar een breed scala van industrieën en toepassingsgebieden. Enkele voorbeelden zijn:

• Productontwikkeling: Bedrijven gebruiken het om innovatieve en gebruiksvriendelijke producten te creëren die de markt veroveren.
• Dienstverlening: Servicegerichte organisaties passen Design Thinking toe om de klantervaring te verbeteren, van banken tot gezondheidszorginstellingen.
• Onderwijs: Leerkrachten gebruiken deze methode om lesplannen en educatieve hulpmiddelen te ontwikkelen die beter aansluiten op de behoeften van studenten.
• Gezondheidszorg: Artsen en zorgverleners passen het toe om patiëntgerichte zorg te bieden en processen in ziekenhuizen te verbeteren.
• Non-profitorganisaties: Organisaties zonder winstoogmerk gebruiken Design Thinking om effectievere oplossingen te vinden voor complexe sociale problemen.

De voordelen en nadelen van Design Thinking

Zoals elke benadering heeft ook Design Thinking zijn voor- en nadelen. Laten we eerst eens kijken naar de voordelen.
- Het is klantgericht want het plaatst de behoeften van de klant centraal, wat leidt tot producten en diensten die beter aansluiten op de markt.
- Als tweede wil ik  de creativiteit noemen; het stimuleert creativiteit en innovatie door het genereren van een breed scala aan ideeën.
- Ook samenwerking is een punt. Immers het bevordert samenwerking binnen teams en tussen afdelingen.
- Als laatste voordeel wil ik  noemen het feit dat het een iteratief proces is, wat betekent dat je kunt blijven leren en verbeteren.

Naast de voordelen zijn er zeker ook een aantal nadelen te benoemen. Het is bijvoorbeeld erg  tijdsintensief, we zien in de praktijk dat het overwegend meer tijd in beslag neemt dan traditionele benaderingen. Een ander nadeel is dat Design Thinking onzekerheid en falen omarmt. Sommige organisaties zullen dat heel ongemakkelijk vinden.

Wel doen, maar hoe pak je het aan?

Het toepassen van Design Thinking vereist een mentaliteitsverandering binnen een organisatie. Het begint met het accepteren van onzekerheid en falen als onderdeel van het leerproces. Het betekent ook het creëren van multidisciplinaire teams die samenwerken en verschillende perspectieven bieden. Om te beginnen, selecteer een project of probleem waarop je Design Thinking wilt toepassen. Betrek mensen uit verschillende afdelingen en met verschillende achtergronden.
Zoals eerder genoemd: start met empathie. Ga de wereld in en praat met de mensen voor wie je ontwerpt. Dit is vaak een oogopener en kan je helpen het probleem op een geheel nieuwe manier te begrijpen. Vervolgens ga je over  naar de definitiefase. Hier ga je, waar je het probleem dat je wilt oplossen nauwkeurig definiëren. Ga daarna zoveel mogelijk ideeën genereren. Dit kan een leuke en energieke fase zijn, waarbij je uitdagende aannames ter discussie stelt. Na het genereren van ideeën selecteer je er één om te prototypen en te testen. Deze fase is cruciaal omdat het je in staat stelt om snel te leren. Het kan zijn dat je eerste idee niet werkt, maar dat is oké. Je past het aan en test opnieuw.

Een voorbeeld: de duurzame waterfles

Laten we eens kijken naar een concreet voorbeeld van Design Thinking in actie. Stel je voor dat een bedrijf besluit een duurzame waterfles te ontwikkelen. Het team gaat de straat op en interviewt mensen over hun gewoonten met betrekking tot het gebruik van waterflessen. Ze ontdekken dat veel mensen zich schuldig voelen over het gebruik van wegwerpflessen vanwege de milieu-impact (empathie). Het team definieert het probleem als volgt: "Mensen hebben behoefte aan een duurzame waterfles die herbruikbaar is en hen helpt de milieu-impact te verminderen." (definitie) vervolgens komt het team  met tientallen ideeën, waaronder verschillende materialen voor de fles, ontwerpen, draagbaarheidsopties en zelfs een app om het waterverbruik bij te houden.(ideeën genereren). Dan kiezen ze het meest veelbelovende idee en maken een prototype. Ze testen het met echte gebruikers en ontdekken enkele problemen met de draagbaarheid (Prototyping en testen) En tot slot: de implementatie. Na enkele iteraties en verbeteringen wordt de definitieve duurzame waterfles gelanceerd. Het blijkt een groot succes te zijn vanwege zijn milieuvriendelijkheid en gemak.

De resultaten van Design Thinking

Het toepassen van Design Thinking kan leiden tot aanzienlijke resultaten. Dit omvat niet alleen innovatieve producten en diensten, maar ook verbeterde teamdynamiek en een dieper begrip van klanten. Innovatie is niet langer het exclusieve domein van een paar creatievelingen. Met Design Thinking kunnen organisaties een cultuur van voortdurende verbetering en innovatie cultiveren. Het is een krachtig instrument om problemen op te lossen, klanten beter van dienst te zijn en de concurrentie voor te blijven. Dus, of je nu een gevestigde organisatie bent of een start-up, overweeg om Design Thinking te omarmen als een manier om je volgende grote doorbraak te realiseren. Het is niet alleen een proces; het is een mindset die je bedrijf/organisatie kan transformeren en toekomstbestendig kan maken. Wat ik verder nog wil aanvullen is dat falen in Design Thinking niet gezien moet worden als een obstakel, maar als een kans om te leren en te verbeteren. Dus, wees niet bang om nieuwe wegen in te slaan, en wie weet wat voor innovatieve oplossingen je zult ontdekken.

Auteur: Rutger Boelsma, personal development consultant bij RBC-Consultants in Leeuwarden.