Blitzscaling – Grow or die!

Columns

Blitzscaling is een term die steeds vaker gebruikt wordt in de wereld van startups en scale-ups. Maar wat is blitzscaling precies? Dit artikel gaat daar op in en geeft interessante voorbeelden van bedrijven die deze strategie met succes hebben toegepast.

Wat is blitzscaling?

De term ‘blitzscaling’ werd gelanceerd door Reid Hoffman, medeoprichter van LinkedIn en PayPal.

Blitzscaling is gebaseerd op de oorlogsstrategie ‘blitzkrieg’, waarbij je door een verrassingsaanval of razendsnelle opmars de tegenstanders wil verslaan. Blitzscaling gaat over het centraal stellen van enorm snel groeien boven efficiëntie, met grote onzekerheid over wanneer de investeringen renderen. Het doel van deze strategie is ‘first-scaler advantage’ bereiken en een enorme marktkapitalisatie realiseren.

Wanneer is blitzscalen het overwegen waard?

Blitzscaling is in het verleden met succes toegepast in ‘winners takes all’ markten, waar marktkapitalisatie van cruciaal belang is om daadwerkelijk succesvol te zijn en te blijven. Hierbij een aantal innovatievragen die helpen te ontdekken of Blitzscalen een overweging kan zijn voor jouw bedrijf:

■ Is snel groeien een kritieke strategie om daadwerkelijk succesvol te worden en te blijven?

■ Kan er een duurzaam concurrentievoordeel gerealiseerd worden als er een kritieke omvang in de markt bereikt wordt?

■ Kan je bedrijf voldoende middelen aantrekken om de extreme groei te financieren?

■ Ben je bereidt de risico’s van het volgen van deze strategie te dragen?

■ Wat is de impact op je bedrijf als een concurrent snel weet op te schalen?

Blitzscaling is zowel een aanval als een verdediging

Blitzscaling is zowel offensief als defensief. Het is offensief omdat het een agressieve aanval is met als doel de concurrentie uit de markt te drukken. Als het een bedrijf lukt om met succes te blitzscalen kan het diverse first-scaler voordelen opleveren. Denk hierbij aan directe- en indirecte netwerkeffecten, schaalvoordelen en een lagere aantrekkelijkheid voor nieuwe toetreders. Blitzscaling is defensief omdat opschalen nodig kan zijn om te overleven. In sommige markten kan het bestaansrecht van een bedrijf ernstig in gevaar gebracht worden als een andere speler sneller weet op te schalen.

Voorbeeld: Amazon
Het eerste voorbeeld dat ik wil uitlichten is Amazon. Dit voorbeeld toont het  aanvallende karakter van Blitzscaling. Na een succesvolle IPO in 1997 had Amazon de middelen om het gaspedaal dieper in te trappen. In 1996 voor de IPO had Amazon 151 medewerkers en een omzet van $5,1 miljoen. In 1999 wist Amazon uit te groeien tot 7.600 medewerkers en een omzet van $1.64 miljard. Er is veel kritiek geweest op de risicovolle en dure groeistrategie van Amazon. Met name in belangrijke (toekomstige) markten zoals e-books, online retail & cloud computing investeerde Amazon flinke hoeveelheden kapitaal, zonder een constante winst. Het snel verwerven van marktaandeel heeft uiteindelijk geleid tot een sterke marktpositie in betreffende markten wat Amazon geen windeieren heeft gelegd.

Voorbeeld: Hyves
Het tweede voorbeeld dat ik wil uitlichten is Hyves. Dit voorbeeld toont het gevaar wanneer andere concurrerende spelers in de markt (veel) sneller weten op te schalen. Hyves was een populair social networking site met voornamelijk Nederlandse gebruikers. In mei 2010 had Hyves meer dan 10,3 miljoen geregistreerde gebruikers (Nederland had destijds een inwoneraantal van 16 miljoen). Maar toen nam de concurrentie uit het buitenland toe. Concurrenten zoals Twitter & Facebook kregen voet aan de grond in Nederland en groeide snel in het aantal gebruikers. Facebook wist in 2011 meer unieke bezoekers te genereren in Nederland dan Hyves en nam de dominante positie over. Oude gebruikers van Hyves plaatste massaal het bericht: ‘Ik ben verhuis naar Facebook’ op hun profiel. Dit was de nekslag voor Hyves. De gebruikersdatabase kromp flink en in 2013 werd het platform opgeheven. Er werd een ‘pivot’ doorgevoerd en Hyves ging verder als spelletjessite Hyves Games. 

Dit voorbeeld toont het defensieve karakter van blitzscaling. Voor social netwerksites is snel schalen een kritieke succesfactor gebleken voor het voortbestaan. Naast Hyves werden wereldwijd veel kleine sociaal netwerksites overgenomen door de spelers die wel wisten op te schalen. 

Voorbeeld: Uber
Tot slot wil ik het voorbeeld van Uber uitlichten. Dit voorbeeld laat zien dat het hanteren van Blitzscaling ook erg gericht (plaatselijk) en tijdelijk succesvol toegepast kan worden. Wanneer Uber een nieuwe stad betreedt dan subsidieert Uber vaak beide kanten van de markt (riders & chauffeurs) om het platform te activeren en marktaandeel te verwerven. Door flinke investeringen te doen en groei boven efficiëntie te stellen is Uber in staat om sneller een kritieke massa aan te trekken dan concurrenten. De flinke investeringen zijn goed te rechtvaardigen omdat het resultaat daarvan een dominante positie is en de investeringen op termijn renderen volgens het ‘winners-take-most’‑principe.

Kanttekening: Blitzscalen is nodig, maar blijft zeer riskant

Er moet wel een kanttekening gemaakt worden bij Blitzscalen. Het is zeer riskant en er zijn veel liquide middelen benodigd om deze strategie uit te voeren. Blitzscaling kan tot extreme verliezen leiden en men moet bereid zijn om een groot risico te nemen. Voor succesvolle toepassing is een duidelijke langetermijnvisie nodig met een onderbouwd plan van hoe de investeringen in extreme groei te rechtvaardigen zijn en zich op termijn terugverdienen.

Wil je leren hoe je met innovatieve verdienmodellen je bedrijf kan versterken?

Meer leren over strategieën, verdienmodellen en andere ‘hacks’ om je bedrijf te versterken?  Ontdek dan de Business Model Hacking methode. Als pro-abonnee heb je gratis toegang tot de digitale versie van het boek. In het boek leer je meer over bedrijfsstrategieën, innovatieve verdienmodellen en tactieken. Het boek is praktisch en biedt talloze inspirerende voorbeelden. Ga aan de slag met de Business Model Hacking-methode. .

Geen pro-abonnee, dan kunt u het kopen: Business Model Hacking >>

Waar vind ik toepasbare kennis en gedeelde ervaringen

Probeer het Pro-abonnement een maand gratis

En krijg toegang tot de kennisbank. 110 onderwerpen, kritisch, wars van hypes, interactief en geselecteerd op wat wél werkt.

Word een PRO 

Meer over Ondernemingsplan, businessplan