10 Tips om een conflict op te lossen

Bij een conflict hebben mensen al snel een negatief idee. Ook het woordenboek komt bij de beschrijving van conflict, met de woorden strijd, botsing en verschil van mening niet echt positief over. Over het algemeen is men er bang voor omdat men conflicten met ruzies associeert. Een conflict kan zeker tot een ruzie leiden, maar dat gebeurt alleen als er "verkeerd" mee omgegaan wordt. Een conflict kan daarentegen ook zorgen voor vernieuwing en creativiteit.

Iedereen gaat anders om met conflicten en heeft daarmee zijn eigen conflicthanteringstijl.
Deze stijl is afhankelijk van uw eigen persoonlijkheid, maar ook van de omgeving en situatie.

Waar mensen samenwerken om een voor iedereen belangrijk doel te realiseren ontstaan onvermijdelijk spanningen en conflicten. Ze zijn vaak onontkoombaar en zelfs nodig om tot vernieuwing te komen. Zonder tegenstellingen gebeurt er doorgaans weinig. Wat u beter kunt vermijden is niet het conflict maar de escalatie ervan. Vooral bij conflicten waar we samen uit willen en moeten komen.

Tien tips voor conflicthantering

1 Geef helder uw eigen standpunt weer.
Om het probleem helder te krijgen is het van belang dat u eerst duidelijk maakt waar het om gaat. Niet mitsen en maren, maar vriendelijk én helder zeggen wat u denkt. Zo lang de tegenstelling niet duidelijk is kunt u niet samen nadenken over mogelijke oplossingen.

2 Formuleer vanuit het belangenperspectief en niet vanuit waarden en normen.
Een probleem en een tegenstelling wordt vaak verschillend ervaren. Het is eenvoudiger om een oplossing voor diverse belangen te bedenken, dan het eens te worden over normen en waarden.

3 Luister naar de ander, probeer het verschil te begrijpen en te accepteren.
Probeert u eens werkelijk open te staan voor de ander, hem te begrijpen en te accepteren dat er een verschil van zienswijze en standpunten is. Begrip hebben en accepteren dat er verschillen zijn betekent niet dat u uw eigen zienswijze heeft opgegeven. Je hoeft het samen niet eens te worden over normen.

4 Vraag goed door en leg de belangen naast elkaar.
Vaak komt de ander niet met belangen maar met normen, meningen en standpunten naar voren. Niet weerleggen! Probeer met veel open vragen (‘Waarom is dat belangrijk voor jou? Wat wil je daarmee bereiken? Wat zie je niet zitten en waarom.’) door te vragen wat de belangen van de ander zijn. Vat samen om te checken of u de ander ook werkelijk begrijpt. Leg de belangen van u en de ander naast elkaar en maak er een probleemdefinitie van waar alle partijen het over eens zijn.

5 Maak er geen persoonlijke kwestie van.
Bij het proces van een conflict hoort communicatie en interactie. Bij interactie – en dus ook in een conflict – is het de vraag hoe men het doen en laten van een ander interpreteert. De interpretatie is een keuze die we vaak onbewust maken. In de sociale psychologie kennen we de attributiefout.

6 Neem afstand van eigen emotie en gun de ander zijn emotie.
Tel tot 10 bij het uiten van uw eigen emoties en denk na. Wat is uw belang? Spreek dat helder uit. Gun de ander zijn emoties: vraag hem waarom hij boos of verdrietig wordt – meestal krijgt u dan te horen welk belang op het spel staat.

7 Bedenk samen creatieve oplossingen.
Een belangrijke onderhandeltheorie stelt dat je het bedenken van oplossingen moet scheiden van het beoordelen ervan. Dus probeert u eerst met een gezamenlijke brainstorm zoveel als mogelijk oplossingen te genereren.

8 Geef iets toe voor het wederzijds belang.
Een probleem oplossen betekent idealiter dat beiden krijgen wat ze willen. Het is van belang ook ergens op toe te kunnen geven en afstand te doen van een aantal wensen.

9 Maak goede, heldere afspraken.
Zorg ervoor dat de afspraken duidelijk en zo concreet mogelijk geformuleerd zijn. Vaak gaat het aan het einde mis en horen de betrokkenen bij de afspraken vooral dat, wat zij willen horen. Check liever nog een keer met een samenvatting of iedereen de afspraak heeft begrepen. Indien passend bij de situatie: leg het schriftelijk vast.

10 Vier het succes en blijf in gesprek.
Als u een oplossing vindt van een lastige, conflictmatige situatie, is dit reden tot vreugde. Deel dat met elkaar, ook als u wellicht nog gemengde gevoelens heeft. Dat versterkt uw band. Soms is het ook nodig om in gesprek te blijven en te kijken hoe de oplossing in de praktijk werkt, dat weten we immers niet altijd van tevoren. De bereidheid om de verantwoordelijkheid hiervoor te dragen zal ook verbinden. En – u bent er al één keer goed uitgekomen, toch?

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen artikelen in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. (bron: Schouten en Nelissen)