De weg van ik naar jij naar wij en naar resultaat ...

Met behulp van gegevens uit eigen onderzoek zijn de resultaten en de wijze van sturing van 46 projecten bestudeerd. Deze projecten betreffen organisatieveranderingen waarbij informatietechnologie (IT) een belangrijke rol speelt. In dit onderzoek worden vragen gesteld om de eigen bereidheid en competentie met betrekking tot verandering te waarderen en die van collega’s; 24% geeft haar of zijn collega's hetzelfde cijfer voor bereidheid om te veranderen, 76% van de respondenten vindt zichzelf meer bereid om te veranderen dan collega’s. Niemand vindt zichzelf dus minder bereid dan zijn of haar collega’s! Het gemiddelde cijfer voor het waarderen van de eigen bereidheid scoort een 9,4 op een schaal van 1 tot 10. De bereidheid van collega’s wordt gewaardeerd met gemiddeld een 6,3. Dat is 33% lager!

Hoewel iets minder dramatisch laat waardering van de eigen competentie en die van collega’s hetzelfde beeld zien. De eigen bekwaamheid om zich verandering eigen te maken wordt met een 7,6 gewaardeerd. Collega’s worden met een gemiddelde score van 6,0 aanmerkelijk minder bekwaam geacht. Dat is 21% lager.

Toen ik mijn inzichten met mijn echtgenote deelde gaf zij te kennen dat zij dat niet zo had; zichzelf beter vinden dan de ander. ‘Eerder het omgekeerde’ liet ze me weten. Dit zette me aan om de vergelijking mannen / vrouwen te maken. Probleem is echter dat bij de respondenten slechts 7% vrouwen zitten. Het gaat immers over organisatieverandering waarbij IT een belangrijke rol speelt. Dat lijkt dus nog steeds echt mannenwerk te zijn :-). 7% is niet echt een representatief aantal. Toch maar even de vergelijking gemaakt: Alle vrouwelijke respondenten vinden van zichzelf dat ze meer bereid zijn om te veranderen dan hun collega's. Deze vrouwen geven zichzelf het cijfer 10, terwijl ze hun collega’s slechts met een 5,0 waarderen voor bereidheid om te veranderen. Ze achten zich ook 13% bekwamer dan hun collega’s in het zich eigen maken van veranderingen. En ik maar denken dat alleen mannen last hebben van hun ego :-).

Heeft dit nu te maken met zelfoverschatting? Of moet dit worden gezien als onderschatting van de kwaliteiten van de ander? Het fenomeen is te verklaren vanuit de sociale psychologie: de self-serving bias. Het zit dus gewoon in ons om je beter te vinden dan de ander.

Deze hoge waardering van de eigen bereidheid en competentie met betrekking tot organisatieverandering waarbij IT een belangrijke rol speelt, staat in schril contrast met andere scores uit het onderzoek. Het criterium samenwerking en kennis delen scoort gemiddeld slechts een 5,4 terwijl het behaalde resultaat van deze 46 projecten met gemiddeld 5,2 wordt gewaardeerd. Als je dan een lijn trekt tussen de scores van wat gevonden wordt van ik, jij (collega), wij en resultaat, dan loopt deze lijn alleen maar naar beneden …

Een samenvatting van het onderzoek is te vinden via de onderstaande presentatie: