Onder het mom van ‘out of the box’-denken is het razend populair om de wereld van topsport te vergelijken met die van het bedrijfsleven. Topcoaches van topvoetbalteams, hockeyteams en andere (team)sporten vertellen op seminars en thema-avonden aan managers waarom hun team zo succesvol is geweest. Geleerde lessen, tips en trucs vinden gemakkelijk hun weg naar managers die deze lessen, tips en trucs in hun eigen praktijk willen toepassen. Veel managers (ook in mijn eigen vrienden en kennissenkring) geloven dat deze lessen van topcoaches zo maar zijn door te trekken naar het bedrijfsleven. Veel mensen ‘op de werkvloer’ geloven hier niet of veel minder in. Zij hebben liever een baas die snapt wat hun werk inhoudt en ze hierin ondersteunt dan een baas die allerlei trucjes toepast die hij of zij heeft opgepikt van een topcoach. De mensen van de ‘werkvloer’ hebben goede argumenten om aan te nemen dat wat in topsport werkt niet zomaar werkt in het bedrijfsleven. De wereld van topsport en bedrijfsleven zijn daarvoor veel te verschillend. Hieronder een lijst met belangrijke verschillen:

1.Topsport is overzichtelijk en het bedrijfsleven is dat niet
Topsport zoals voetbal of hockey om er maar twee te noemen speelt zich altijd af binnen een afgesloten speelveld met een beperkt aantal spelers. Het speelveld heeft geen directe interactie met de omgeving. Het speelveld is overzichtelijk en concreet en er lopen één of meerdere scheidsrechters rond die alles in de gaten houden. De topcoach heeft altijd direct toezicht op wat er gebeurt. Hij (de topcoach kan natuurlijk ook een zij zijn) ziet meteen wie er in zijn ogen goed spelen en wie niet en kan het handelen daar direct op afstemmen. Een afdeling of team binnen een bedrijf is geen gesloten systeem. Er is veel zichtbare en onzichtbare interactie met de omgeving van de afdeling of het team. Geen enkele manager heeft altijd direct toezicht op wat mensen doen (en soms ook niet doen). Als een manager al wil ingrijpen dan zal deze eerst een reconstructie moeten maken waarbij mensen vaak met tegengestelde verhalen vertellen wat er is gebeurd.

2.Bij topsport is het doel altijd duidelijk, in het bedrijfsleven vaak niet of veel minder
Bij hockey of voetbal weet iedereen waar en wat het doel is. Het handelen van iedereen is altijd afgestemd op dit eenduidige doel. Er zijn geen heisessies of brainstormsessies nodig zoals in het bedrijfsleven om het doel te bepalen. Een topcoach hoeft zijn mensen niet uit te leggen wat of waar het doel is. In het bedrijfsleven is het doel veel meer diffuus.

3.Investering in training is bij topsport veel groter dan in het bedrijfsleven
In topsport wordt het merendeel van de tijd besteedt aan training en begeleiding. Slechts een beperkt deel van de tijd gaat op aan wedstrijden. De topcoach heeft hier alle tijd en geld voor. Een manager in het bedrijfsleven kan niet zoveel tijd besteden aan training en begeleiding van mensen. Als het bedrijfsleven dezelfde trainingsintensiteit zou hanteren als in de topsport gingen (vrijwel) alle bedrijven failliet.

4. De topcoach beschikt over de beste spelers, het bedrijfsleven niet
Een topcoach beschikt altijd over in zijn ogen de beste spelers. Hij kan spelers observeren en dan zelf kiezen wie hij in zijn team wil hebben. In het bedrijfsleven is dat onmogelijk. Daar heersen heel andere economische en sociale normen.

5. In de topsport heerst een ander ambitieniveau dan in het bedrijfsleven
Topsporters hebben allemaal dezelfde ambitie. Topsporters willen allemaal het kampioenschap en hier maximaal in investeren. In het bedrijfsleven hebben mensen veel verschillende ambities. Sommige willen bijvoorbeeld een gezonde balans tussen werk en privé. Andere werken vanwege het sociale contact en ja, er zijn ook mensen die het hoogste willen bereiken in hun loopbaan. Ambities in de topsport zijn homogeen, die in het bedrijfsleven juist heel divers.

Behalve de 5 genoemde zijn er nog (veel) andere verschillen te noemen tussen de topsport en het bedrijfsleven. De wereld van de topsport is afgebakend, overzichtelijk en heel concreet. Het doel is altijd heel helder, ambities van topsporters zijn homogeen en er wordt heel veel geïnvesteerd in training en begeleiding van topsporters. De wereld van het bedrijfsleven is in zekere zin het tegenovergestelde van die van de topsport. Daar heersen heel andere economische en sociale normen. Geleerde (management)lessen met betrekking tot het bereikte succes van een topsportteam zijn niet zomaar toepasbaar in het bedrijfsleven. Er zijn dan ook kritische kanttekeningen te plaatsen bij wat een manager uit het bedrijfsleven kan leren van een topcoach uit de sportwereld. De mensen ‘op de werkvloer’ hebben hiervoor goede argumenten. Appels en peren zijn niet met elkaar te vergelijken is een veel gebruikt gezegde. Een vergelijking maken tussen topsport en bedrijfsleven voor wat betreft geleerde managementlessen lijkt op een vergelijking tussen appels en bananen.