Stop met managen; start met leidinggeven

Regelmatig zijn er berichten dat managers overbodig worden. Nu denk ik zeker dat er hier en daar managementlagen uitgesneden kunnen worden. Maar de rol van manager heeft wat mij betreft nog veel toegevoegde waarde. Mits je de rol wel goed invult en stopt met managen en start met leidinggeven.

Veel managers zijn nog te veel operationeel bezig (brandjes aan het blussen) en komen daarom niet toe aan het op een hoger plan brengen van hun team (iets waar je wel verantwoordelijk voor bent). Jij als leidinggevende bent aangenomen om er voor te zorgen dat je resultaten behaalt, dat je zeer tevreden klanten hebt en dat medewerkers gemotiveerd zijn.

Om dit te bereiken zul je een coachende manier van leidinggeven moeten ontwikkelen. De huidige tijd vraagt hier ook om. Medewerkers willen vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid; de basisingrediënten voor een coachend leider.

Toch worstelen veel leidinggevenden in de praktijk hoe dit vorm te geven. Waarom? Omdat doelen en resultaten halen vaak centraal staan. En als deze in gevaar dreigen te komen je als leidinggevende de neiging hebt in de controle te schieten, te veel gaat overtuigen, te veel verantwoordelijkheid op je neemt of vanuit ongeduld oplossingen voor medewerkers bedenkt in de hoop zo je doelen te bereiken (en dus aan het ‘managen’ bent).

Waarschijnlijk merk je wel dat deze aanpak vaak contraproductief werkt (je doelen worden juist niet of niet naar tevredenheid gehaald) hetgeen tot één of meerdere van de volgende dilemma’s leidt:

• Je voelt niet voldoende draagvlak voor je plannen. Helaas wel weerstand
• Je team gaat niet snel genoeg
• Je team werkt onvoldoende samen, klaagt te veel en neemt te weinig initiatieven en verantwoordelijkheid
• Sommige medewerkers lopen er de kantjes vanaf
• Het lukt je niet je mensen te motiveren en het beste uit zichzelf te halen
• Je bent zelf te veel gestrest, werkt te hard, wordt geleefd door de waan van de dag en hebt onvoldoende regie
• Je hebt te weinig tijd voor zaken die echt belangrijk zijn
• Je weet niet goed hoe je een (vervelende) boodschap effectief brengt en mensen aanspreekt op hun gedrag

Tijd dus om die echte leider te worden die stopt met al dat managen (want daar heb jij je medewerkers voor) en start met coachend leidinggeven. Maar hoe doe je dat in de praktijk?

Voorbeeld
Jos is directeur van een organisatie van 150 medewerkers. Hij geeft aan dat hij veel te druk is en zich nog te veel met zaken bemoeit waar hij helemaal niet mee bezig wil zijn. Hij komt veel te weinig toe aan het bezoeken en warm houden van zijn grootste klanten, heeft ook te weinig tijd voor het ontwikkelen van nieuwe ideeën en strategieën en komt al helemaal niet toe aan het coachen van zijn medewerkers. Hij weet niet waar hij de tijd vandaan moet halen deze zaken aandacht te geven.

Na een leiderschapstraject volgde helderheid. Jos ontdekte dat hij denkt dat hij zijn mensen vertrouwt en vrijheid geeft maar in de praktijk handelt hij er niet naar. Bij het minste of geringste staan ze aan zijn bureau.. Iets wat hij zelf gecreëerd heeft. Hij ontdekt dat hij moeite heeft om echt los te laten en daardoor nog te veel zijn stempel wil drukken op alle kleine beslissingen die worden genomen. Na coaching ontdekte hij dat hij dit doet omdat hij bang is om te falen.

Jos leerde om deze faalangst te accepteren; de enige weg om je angst kleiner te maken. Acceptatie geeft namelijk rust en ruimte. Toen hij zijn angst werkelijk kon erkennen lukte het hem contact te maken met wat hij liever wilde geloven over zichzelf. Dit was; “ik mag falen.” Dit gaf hem de mogelijkheid anders met de situatie om te gaan. Hij zag in dat hij in zijn gedrag laat zien dat hij graag overal nog even zijn zegje over wil doen. Hij realiseerde zich hoe groot zijn invloed op anderen is als leider van de organisatie. Door meer helder te krijgen hoe hij dingen wel wil aanpakken, lukte het hem beetje bij beetje los te laten en mensen veel meer zelf te laten beslissen. Hij besteedde veel meer aandacht aan zijn mensen, ging in gesprek om verwachtingen uit te spreken en vertelde over zijn eigen valkuilen (moeite met loslaten). Dit zorgde voor veel begrip waardoor er steeds meer ruimte kwam zich te richten op zaken waar hij normaal nooit tijd voor had.

Het stappenplan ‘van managen naar leidinggeven’

Stap 1: Als je te veel aan het managen bent en je wilt liever (coachend) leidinggeven, stel vast waarom je het lastig vindt vrijheid, verantwoordelijkheid en/of vertrouwen te geven.

Stap 2: Bedenk in welke valkuil jij schiet waardoor je blijft managen. En vraag jezelf af: wat is het ergste wat er kan gebeuren als je dit valkuilgedrag loslaat (je vindt zo je zorg/de angst).

Stap 3: Accepteer deze angst zodat je de rust en ruimte voelt anders met de situatie om te gaan. Bedenk wat je liever wilt geloven over jezelf. Maak hier een helpende gedachte van. Op deze manier ga je effectief gedrag vertonen.

Wil je alles leren over coachend leidinggeven? Kom dan naar mijn masterclass ‘5 Stappen om een coachend leider te worden’, 01-12-16.