Stimuleer jij een Jojo-Effect of een Sneeuwbal-Effect?

De fastfood-sector. Een amalgamatie van allerlei verschillende culturen, operationele rollen, leeftijden, mensen... Kortom, diversiteit genoeg. Dat zie je terug in de competenties van de werknemers, de zelfstandigheid, het functioneren... Je ziet het in ieder denkbaar opzicht. Dit maakt vloermanagement bijzonder tricky. Want, er zit geen uniformiteit in de werkvloer, dus moet jij zeer zorgvuldig kiezen hoe je meebuigt met iedere situatie en persoon, en hoe jij vasthoudt aan de kaders en regels van de Brand, het bedrijf, je eigen store, en jezelf als manager.

Het meest voorkomende probleem op een werkvloer met "goedkope" arbeidskrachten? Een gortig gebrek aan motivatie en competentie. De meest voorkomende oplossing van de Shift Manager? Directe, eenvoudige en luidruchtige sturing op taken, vaak gepaard met een opmerking of twee over degenen die niet snel of goed genoeg werken. En wat gebeurt er dan met de werknemer? Die past zich aan. Die wacht schools op de volgende taak, houdt wijselijk zijn of haar mond, en ziet het werk als een saaie, eenvoudige reeks taken die worden toebedeeld door "de baas". 

Deze reeks oorzaken-en-gevolgen, van een werknemer die afhankelijker wordt en minder gemotiveerd raakt door de manager, en de manager die denkt sturing te hebben en houden door continu te managen op het taak-niveau, noem ik het "Jojo-Effect". Waarom? Omdat deze werknemer als een jojo blijft terugkeren naar de manager, of nog erger, naar een plek waarop ze gaan hangen tot ze erop worden gewezen dat ze een volgende taak moeten uitvoeren. Dit patroon is makkelijk in stand gezet en moeilijk te doorbreken, want vele managers in kwestie zijn ervan overtuigd dat ze hierdoor hun werk perfect uitvoeren. Want, de taak is uitgevoerd, en de manager heeft het heft in eigen hand. Prima toch?

Alleen jammer dat je nooit verbeterpunten hoort van zo'n werknemer, zelden tot geen initiatief ziet, weinig betrokkenheid, weinig commitment... Zomaar een handjevol eigenschappen die moeilijk weg te gummen zijn uit de begrippenlijst van een competente manager zonder dat dat zijn weerga heeft op de vloer.

Maar ach, de hamburger is gemaakt, en de vriezer is aangevuld, en zo zijn er nog wel tien andere taken succesvol uitgevoerd! Hoera, voor deze topmanager, die dit alles heeft weten te bewerkstelligen, denkt diegene vaak! En ach en wee, voor de handvol medewerkers die geen contract krijgen, zelfs in deze tijd van arbeidstekorten, omdat zij toch echt niet genoeg zelfstandigheid en initiatief tonen!

"Ik blijf eraan trekken als een jojo", zei een manager toen... Dat klopt, dat doe jij! Ik niet, ik geef een enkel duwtje bij de aanvang van de shift... Kijk eens naar de keuken, hoe goed zijn wij voorbereid op drukte, vind je? Wat kunnen we eraan doen om ervoor te zorgen dat er niemand van het station af hoeft tijdens de twee drukste avonduren? En hop, de rest ging vanzelf. Mag ik dat zelf beoordelen? En wat nu als ik een pannetje teveel heb, of juist te weinig? Dan kom je daar dadelijk vanzelf achter omdat je overhoudt of te kort komt... En als je er heel, heel ver naast zit, dan stuur ik even zelf bij, maar alleen als het moet. Geen jojo, maar een sneeuwbal die steeds harder naar beneden rolt. Ik hoef alleen maar af en toe een beetje richting te geven, de rest gebeurt vanuit de overtuiging van de werknemer dat deze competent genoeg is om binnen mijn gestelde kader (voorbereiding op de avonddrukte) de "hoe" en "wat" zelf uit te vogelen.

Twee verschillende  interactiepatronen in baas - medewerker relaties. Met Jojo- en Sneeuwbal-effect kernachtig benoemd. De voorbeelden uit de fastfood-sector spreken voor zich. Wat is uw stijl? 

Achteraf komt hij als een jojo bij me terug... Maar niet om te vragen om de volgende taak. Hij vraagt om feedback. Wat kon er beter, wat moet er de volgende keer anders? En in dat opzicht heb ik heel graag een team van jojo's. Zodat die sneeuwbal steeds harder gaat rollen.