Een team is meer dan de som van individuen. Teams vertonen vaak een eigen karakter los van de individuele leden. Dat karakter is met grote kracht gericht op 'voortbestaan'. Hoe als leidinggevende de kracht van Het Groepswezen benutten? Richt de aandacht niet op individuen. Maak kennis met Het Groepswezen.
Optimus Maximus
In mijn jeugd speelde ik met Transformers. Eén van de meest indrukwekkende dingen die je met die Transformers kon doen, was de afzonderlijke auto’s samenvoegen tot één Transformer: Optimus Maximus. Ik had niet alle auto’s, maar samen met mijn vriendjes kregen we het voor elkaar Optimus Maximus tot leven te wekken. Een nieuw wezen, met een eigen karakter, kracht en zelfs een eigen naam.
Het Groepswezen
In het voorbeeld ontstaat bij de samenvoeging van verschillende individuen een nieuwe entiteit. Die entiteit - de groep als geheel - kent een eigen karakter, kwaliteiten en valkuilen. Hiervan bewust zijn heeft grote voordelen en is ook van toepassing bij teams in een organisatie. Veel conflicten, onbegrip en miscommunicaties zijn terug te leiden naar het verwarren van het gedrag en de kracht van het team als geheel met die van haar afzonderlijke leden. Door deze groepsentiteit te leren kennen, kun je met haar afstemmen en haar waar nodig bijsturen, maak kennis met Het Groepswezen.
Haar karakter
Om af te stemmen met Het Groepswezen is het goed aandacht te besteden aan haar karakterkenmerken.
Het Groepswezen is:
- Onpersoonlijk
Door haar kracht en impact kan Het Groepswezen als zeer persoonlijk worden ervaren, maar dit is zij niet. Het Groepswezen heeft geen ego. Het is een vermenging van de deelnames van de verschillende leden en daarmee als geheel anoniem. Het maakt haar grillig, altijd aanwezig en geheel afhankelijk van haar leden.
- Oneindig
Het Groepswezen heeft geen boodschap aan taken, projecten of functionele doelen. Zij streeft maar één ding na: voortbestaan. Hiervoor is zij alleen maar bezig leden aan zich te binden en hun deelnames te verhogen. Hierin is zij grenzeloos en handelt zij zonder aanzien des persoons.
- Geen cognitie van zichzelf
Het Groepswezen vormt geen eigen gedachtes. Theorieën, plannen en logica komen voort uit de verzameling van haar leden. Maar let op; Het Groepswezen gebruikt deze onderlinge gedachte-uitwisseling maar voor één doel: oneindig voortbestaan.
Afstemmen met Het Groepswezen
Bovenstaande eigenschappen maken het leidinggeven aan een groep soms lastig. Het Groepswezen drijft je (on)bewust van de taak en verwart de afstemming met de individuele leden. Dat is jammer want zo wordt de kracht van Het Groepswezen niet altijd optimaal benut.
Het kan helpen om gericht met haar af te stemmen, tijdens bijvoorbeeld een vergadering.
Spiegel haar karaktereigenschappen:
- Maak haar persoonlijk
Communiceer persoonlijk naar Het Groepswezen. Maak de leden anoniem maar geef de groep een naam. Bijvoorbeeld: “Team Zuid, ik heb geen grip op jou, het voelt alsof je mij ondermijnt”. Groepsleden kunnen hier intens op reageren, omdat zij de persoonlijke toon voelen en dit op zichzelf betrekken. Het is dan belangrijk om een onderscheid te blijven maken tussen het gevoel van het individu aan de ene kant en de vertolking van het gevoel van de groep door het individu aan de andere. Dit laatste is constructieve informatie voor het gesprek met de groep, het eerste niet.
- Breng eindigheid in
Door haar insluitende en grenzeloos oneindige karakter heeft Het Groepswezen zichzelf in haar bestaan vaak onnodig ‘volgevreten’ met onderlinge afspraken, toezeggingen en verhoudingen. Meestal onder de tafel en bij voorkeur niet zwart op wit vastgesteld. Neem de tijd om deze kluwen van deelnames te ontwarren door gezamenlijk met de leden een tijdlijn op te stellen vanaf de geboorte tot het overlijden van Het Groepswezen. Zet hier alle verschillende belangrijke ‘deelnames’ en mijlpalen op, zowel positief als negatief voor Het Groepswezen. Dit kan veel tijd vergen, maar dit krijg je dubbel en dwars terug. Het Groepswezen zal even tegensputteren, maar op den duur is dit goed voor haar welzijn en dat van de leden.
- Laat je intuïtief meevoeren en voedt daarna haar cognitie
Cognitief kun je de groep als geheel niet bevatten. De onderlinge leden hebben zoveel verbanden, dit kun je niet controleren. Laat je in eerste instantie intuïtief meevoeren door het Groepswezen en reageer niet op haar zogenaamde plannen of ideeën, maar sluit gewoon aan. Pas als je een gevoel hebt bij haar wezen, stem je jouw taak hiermee af. Je brengt jouw richting in. Dit leidt tot conflict en spanning, want dit kan wellicht haar einde betekenen, Geen paniek, want als je goed met het wezen hebt kennisgemaakt, zet je voor een ieder de meest constructieve richting uit.
Voor de duidelijkheid; dit is geen vervanging voor het afstemmen met de individuele teamleden, maar een aanvulling. Soms zijn de afzonderlijke transformers aan zet en soms Optimus Maximus. Beide vragen om andere afstemming. De één persoonlijk naar het individu, de ander onpersoonlijk. Zo laat je de kracht van de afzonderlijke leden en de groep als geheel elkaar versterken en niet uitdoven.
Gerelateerde artikelen

Teaming, hoe pak je dat het beste aan?
Hans van der Loo

Teaming als vliegwiel van nieuw samenwerken
Patrick Davidson

Klaagteams in beweging krijgen: een kijkje in de spiegel
Annemieke Figee

Deel uw ervaringen op ManagementSite
Wij zijn altijd op zoek naar ervaringen uit de praktijk, wat werkt wel, wat niet.
SCHRIJF MEE, word een pro! >>