Goed idee! Doen we niet…

Iedere (staf)medewerker of leidinggevende moet het herkennen. Je hebt een goed idee, wat zeg ik: een briljant idee, en toch werkt het niet. Het is overduidelijk de sleutel tot eenvoud, meer succes en minder fouten. En toch gaan collega’s, medewerkers en de rest van de organisatie weer over tot de orde van de dag. Het leek zo’n goed idee. Hoe komt dat toch? Dat ideeën die zo goed lijken voor gezondheid, winstgevendheid, klanttevredenheid, samenwerking en rust in de tent zo rap onder in een la belanden?

1 - De ontvanger staat uit (ik - wil - geen - windmolens!)

Een goed idee verkoopt zichzelf. Althans, als het idee een oplossing is voor een probleem.

En daar gaat menig ideeënmeester de mist in. Het probleem wordt niet herkent. Dus gaan we de toehoorder voorzien van extra informatie en uitleggen hoe we in de gewenste situatie geraken. In veel gevallen staat de ontvanger helemaal niet aan. Informeren werkt niet of bij sceptische ontvangers alleen maar  averechts. Als je het gevoel hebt dat je steeds meer moet uitleggen stop er dan maar even mee.

2 - Bewegen is helemaal niet goed voor je (het zal wel een proefballon zijn)

Vrijwel al jouw goeie ideeën betekenen veranderingen voor anderen. Aan de bak, hens aan dek en extra werk. Al die extra beweging geeft onzekerheid. Zeker medewerkers die al wat langer meedraaien, weten ze dat je van meedraven niet alleen moe wordt, maar dat succes geen garantie is. Hoe goed het idee ook is onderbouwd en voor de hand liggend de meerwaarde heeft, mensen zijn onbewust ‘afgesteld’ op behoud en het voorkomen van verlies. Diep van binnen roept er altijd een stemmetje: “Vooral stilzitten als je wordt geschoren”.

3 - Oververmoeidheid (ik heb al drie kliko's)

Ja, jij hebt er wel zin in. Verbeteren en veranderen. Of het is je werk of je verdient er een boterham mee. Maar menigeen houdt niet zo van verandering. Zelf de grootste veranderaars doen niet per se mee met ‘van het gas af’, met een nieuwe werkwijze, met waterstof of windmolens, met meer bewegen of met minder alcohol.

Prioriteiten en focussen. Dat is wat we lastig vinden en waar de succesvollen zich onderscheiden van de kansrijken en de kansarmen.

Is er dan helemaal niets te veranderen?

Natuurlijk wel. Daarom is deze column. Er zijn vast veel redenen te bedenken waarom projecten en trajecten mislukken. Voor het gemak laat ik de (commerciële) overschattingen van een aanbiedende partij even buiten beschouwing. Naast deze durf ik er wel een wedje op te maken dat de mens-factor als hoofdingrediënt in het recept voor succes zit.

Als het met de bovenstroom en spullenboel wel goed zit, is het aardig als we beseffen dat medewerkers meer onbewust dan bewust doen.

Het aanspreken van de ratio en het denkvermogen lijkt dus een goed plan – ik maak mij daar ook schuldig aan (ook nu) – maar als je een goed idee écht wilt laten finishen, helpen in ieder geval de volgende drie handvatten.

Ad. 1 - Laat de boodschap even zitten en investeer vooral in de relatie. Of laat de boodschap brengen door iemand die beter aansluit bij de doelgroep.

Ad. 2 - Laat je ook nu nog niet verleiden tot een discussie. Zet jouw oplossing even in de koelkast. Of biedt een aantal oplossingsrichtingen. Of beter: laat de doelgroep zelf met oplossingen komen. Of geef gewoon garantie. Of meer dan één. Voor als het niet mocht lukken.

Ad.3 - Maak het vooral makkelijk. Geen ingewikkelde processen of werkwijzen die veel afwijken van bestaande rituelen. Probeer eens zo’n bestaand ritueel te verbinden met een actie die hoort bij het gewenste gedrag. Hoe klein ook, kleine stapjes werken.

En wellicht is de kleine stap ook wel de aanpak met gedragsverandering. Iedere kleine stap vergroot de kans van slagen.