Fouten en mislukkingen? Geef ze een kans!

Columns

Merk je dat je het liefst je eigen fouten en mislukkingen verdoezelt? Ze wegstopt zodat je er niet meer bij stil hoeft te staan? Maar dat jij daardoor jezelf soms in allerlei bochten moet wringen om niet te laten merken dat je fouten hebt gemaakt?

Veel mensen hebben de neiging hun eigen mislukkingen weg te drukken. Willen niet toegeven dat ze soms fout zitten. De ellende is echter dat het wegdrukken van fouten onbewust veel energie kost.

Schaamte

Waarom vinden we het vaak zo moeilijk fouten toe te geven? Omdat we ons diep van binnen schamen dat we een fout hebben gemaakt. Het is te pijnlijk toe te geven dat we iets doms hebben gezegd, een vervelende opmerking hebben gemaakt naar een collega, een deadline niet hebben gehaald, een afspraak vergeten hebben etc. Achter schaamte liggen gevoelens en overtuigingen als; “wat zal de ander wel niet van me denken”, “de ander zal me wel waardeloos vinden”, “me niet meer aardig vinden”, “niets meer met me te maken willen hebben.”

Realiseer je dat jij je op zo’n moment in een enorme afhankelijkheid zit. Je gevoel wordt bepaald door wat een ander van jou vindt of denkt. Je bent iets aan het halen (namelijk bevestiging, erkenning, waardering etc.). Dit ben je aan het halen omdat je zelf een tekort hebt. Stel jezelf daarom de vraag; wat is het tekort dat jij aan het invullen bent? Wat geef jij jezelf niet wat de ander jou moet geven. Maar waar de ander uiteraard niet verantwoordelijk voor is. De meeste mensen hebben niet door dat dit mechanisme zich in onszelf afspeelt. Dat jij iets aan het halen bent waar jezelf verantwoordelijk voor bent. Tekorten gaan vaak over te weinig eigen waardering en/of zelfvertrouwen, jezelf niet goed vinden om wie je bent (niet mogen falen).

Voorbeeld

Mark is leidinggevende van een verkoopteam. Hij heeft iets heel onhandigs gedaan richting een belangrijke klant waardoor een grote deal niet doorging. Hij heeft lopen pushen waardoor de klant in de weerstand raakte. Achteraf realiseert hij zich dat hij niet slim bezig was. Hij schaamt zich echter om deze fout toe te geven aan zijn eigen team en leidinggevende. Hij zegt dat het niet aan hem ligt, maar dat de klant gewoon een verkeerde beslissing heeft genomen. Zijn team gelooft hem en gaat mee in het beschuldigen van de klant.

Mark heeft zichzelf diep ingegraven door deze actie. Door ontkenning van zijn eigen fout zorgt hij er voor dat zijn team en leidinggevende slecht over de klant denken.

Mark doet dit omdat hij zich schaamt zijn fout toe te geven. Deze schaamte komt voort uit de volgende overtuigingen: “mijn team zal me wel dom vinden als ik dit vertel”, “ze zullen denken dat ik niet capabel ben”, “mijn eigen leidinggevende zal me gaan veroordelen als ik mijn fout vertel.”

Mark is onbewust veel bezig met wat anderen van hem vinden. Hij zit hier in een afhankelijkheid. Hij is op zoek naar bevestiging omdat hij een tekort aan vertrouwen in zichzelf heeft. Diep in zijn hart weet Mark natuurlijk wel dat het veel eerlijker en daardoor effectiever was geweest toe te geven dat hij een fout had gemaakt.

Iets wat je echter als lastig ervaart om te doen kun je pas overwinnen wanneer je de angel achterhaalt. Anders gezegd: wanneer je achterhaalt welke angst je niet wilt voelen.

Veel mensen krijgen vanuit de opvoeding onbewust mee dat ze pas iets voorstellen als ze iets doen. Moeten doen en presteren zorgen voor afhankelijkheid. Door het ‘doen’ ben je bevestiging van anderen aan het halen vanuit je eigen tekort.

Stop dus met halen. Vul je eigen tekort zelf in. Hoe doe je dit? Door bewust uit die afhankelijkheid van het oordeel van anderen te stappen.

Voor Mark betekende dit dat hij in staat was zijn mislukking toe te geven. Door te voelen en te accepteren waar hij kennelijk bang voor was verdween de angst. De effecten van zijn nieuwe gedrag waren groot. Zijn team was blij dat hij zijn fouten toegaf. Mark nam verantwoordelijkheid voor zijn gedrag en dat werd gewaardeerd. Op deze manier opende Mark de weg om zich kwetsbaarder op te stellen. Dit had ook effect op andere teamleden ook zij durfden fouten gemakkelijker toe te geven.

Het stappenplan om mislukkingen en fouten toe te geven

Stap 1: Wanneer je weet dat je een grote fout hebt gemaakt, druk het niet weg. Onderzoek welk overtuigingen je bent gaan geloven waarom jij je fout niet durft toe te geven.

Stap 2: Achterhaal de kernovertuiging (de angel). Deze gaat altijd over jezelf en niet over de ander! Welke pijn/angst ben je aan het wegdrukken/heb je weerstand tegen om te voelen? Accepteer vervolgens deze angst.

Stap 3: Bedenk wat je liever wilt geloven over jezelf. En formuleer je acties om hier invulling aan te geven.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Dik Brouwmeester
Voor een veel erger voorbeeld, zie de toestanden bij de Nederlandse Zorgautoriteit. Van een autoriteit kun je eigenlijk niet meer spreken.

Wat een energie is er gestoken in het wegzetten van iemand die terecht ernstige misstanden aan de kaak stelde, resulterend in de zelfdoding van de klokkenluider. Die energie hadden ze beter besteed aan het verbeteren van de situatie. Er zouden koppen moeten rollen, maar dat gaat vast niet gebeuren.

Meer over Emotie management