EU eenrichtingssnelweg voor MKB

Met het oog op de Europese verkiezingen blijft de afwezigheid van een voor MKB-ondernemers overtuigend pro-EU-verhaal vanuit politieke en economische autoriteiten opmerkelijk. Het Nederlandse MKB moet juist om de volgende vijf redenen opgaan in de schoonheid van het EU-project.

• Ten eerste is de EU de rijkste geïntegreerde markt per hoofd van de populatie ter wereld en voor ondernemers aanmerkelijk aantrekkelijker dan Nafta of Mercosur. Mijn Amerikaanse MKB-collegae hebben het altijd over ‘It all boils down to where the consumers are’. En laten de rijkste consumenten ter wereld nu net in die grote EU ‘snoepwinkel’ bivakkeren. Die consumenten zijn niet alleen beschikbaar maar ook bereikbaar. De logistieke infrastructuur in de EU is van een veel hogere kwaliteit dan die in de VS of in Azië. Op 1 dag kun je vanuit Amsterdam rijke afzetmarkten als Wenen, Barcelona, Warschau of Milaan nota bene via de weg bereiken. Een geschenk waar we de vroegere EU-‘weg’bereiders dankbaar voor mogen zijn, maar tegelijkertijd veel te weinig gebruik van maken. Slechts 1 op de 7 Nederlandse MKB’ers is internationaal actief: we hebben in Nederland in dit opzicht ongekend veel verbeterpotentieel. 

• Ten tweede is ‘Europese schaal’ voor MKB-ondernemers van groot belang. Het Nederlandse MKB spettert veelal aangenaam in het pierenbadje Nederland, maar om de zwemwedstrijd in het 50-meterbad te kunnen winnen [de wereld] heeft men een volstrekt andere conditie nodig. En juist in dat opzicht kan de EU als basis en ‘springplank’ fungeren waarbij we vooral niet moeten vergeten dat ook elders in de wereld de economische integratie voortschrijdt.

• Ten derde is de EU voor het Nederlandse MKB een aangenaam ‘warm bad’ voor export, fusies en overnames. Het Nederlandse MKB kan ten opzichte van Amerikaanse en Aziatische middelgrote collegae gemakkelijk zonder al teveel juridische en overige belemmeringen producten exporteren naar andere landen binnen de EU. Het Nederlandse MKB heeft bovendien gemakkelijker en sneller toegang tot overnameprooien in andere EU-landen dan Amerikaanse of Aziatische ondernemingen. Voor Amerikaanse en Aziatische MKB-collegae is de EU vooralsnog een onstuimige ‘whirlpool’ aan vraagtekens en complexiteit en dat biedt interessante groeimogelijkheden voor het Nederlandse MKB.

• Ten vierde zal het Nederlandse MKB de komende jaren in toenemende mate gaan profiteren van de voortgaande integratie-effecten van de grotere interne markt. Uit soortgelijke integratieprocessen in het kader van Nafta, Mercosur en Caricom [waar een land als Suriname deel vanuit maakt] is bijvoorbeeld gebleken, dat de integratievoordelen in eerste instantie bij de grootste ondernemingen terechtkomen, in tweede instantie bij de burgers en pas daarna bij het MKB. Anno 2014 hebben we in de EU de eerste fase grotendeels achter ons gelaten en zijn we eveneens behoorlijk op weg met fase twee, maar staan we nog maar aan het begin van fase drie – met alle voordelen van dien voor het Nederlandse MKB.

• Ten vijfde heeft het verder elimineren van blokkades tussen EU-landen een level playing field tot gevolg waarop feller om marge en marktaandeel geconcurreerd moet worden. Nederlandse MKB’ers boren via de EU niet alleen een grotere interne markt aan, maar worden dankzij de fellere competitie op die grotere markt tevens competitiever. Er is maar een recept voor competitiviteit en dat is fellere competitie.

Het in 1946 door Churchill in zijn ‘United States of Europe’-speech geopperde EU-project was ex ante een papieren ‘gok’ van historische omvang die echter gezien de werkelijke voordelen een ‘jackpot’ van jewelste is geworden en ook nu nog unieke opportuniteiten biedt voor het Nederlandse MKB. De EU is voor Nederlandse MKB-ondernemers een eenrichtingssnelweg naar de rijkste afzetmarkt van de wereld waar de komende jaren bovendien de laatste ‘drempels’ verwijderd zullen worden.
Niet invoegen is geen optie.

* Pieter Klaas Jagersma is ondernemer, hoogleraar en toezichthouder bij verschillende internationals. Hij was spreker over internationaal ondernemen tijdens de onlangs gehouden Week van de Ondernemer in Utrecht.