“Een gebrek aan winnaarsmentaliteit. Dat is het! Mensen weten niet meer hoe het is om ergens keihard voor te knokken. Als het lastig wordt geven ze veel te snel op en staan dan met allerlei excuses aan mijn bureau. Ik word er moe van!” Het directielid beklaagt zich over zijn managers. Terecht?
Het begrip winnaarsmentaliteit is al interessant van zichzelf. Veel mensen zullen het er over eens zijn dat een sterke mentaliteit een kostbaar bezit is. Bepaalde organisaties en personen staan bekend om hun “sterke mentaliteit”. Maar nog meer organisaties beklagen zich over het gebrek daaraan. Mogelijk is dat hun eigen schuld.
We leven in een wereld waarin we niet langer dan 24 uur op een bestelling willen wachten. We laten de boodschappen thuis bezorgen en Googelen er op los om ons leven zo makkelijk mogelijk te maken. Als we het niet meer naar onze zin hebben op het werk melden we ons ziek of zoeken we iets anders. We zijn mondiger geworden en nemen niet meer alles klakkeloos aan. Dit alles noemen we vooruitgang, maar is niet altijd bevorderlijk voor het creëren van een winnaarsmentaliteit. Want waarom zou je tegenwoordig nog ergens moeite voor willen doen? Het kan toch ook makkelijk? Het is het idee van de maakbare maatschappij en de wet van de remmende voorsprong die hier zijn werk doet.
We mogen trots zijn dat we in een van de welvarendste landen ter wereld wonen. Deze welvaart is niet zonder slag of stoot tot stand gekomen. En juist dit is de les die we eruit kunnen leren. Blijf de stuwingskracht van de stimulerende achterstand gebruiken om ook in de toekomst doelen te bereiken en vooruitgang te boeken. Ook in jouw organisatie. Ook bij jouw mensen. Ook bij jouw collega’s.
Hou eens op met het pappen en nathouden van de kampioenen in jouw organisatie. Maak ze weer scherp door ze uitdaging te bieden en ze te bevragen op hun drijfveren. Kijk eens naar je nieuwe medewerker en vraag je af waarom hij meer tijd besteedt aan het uitzoeken van een lease auto dan aan het kennismaken met zijn nieuwe collega’s. Durf eens naar jouw eigen voorbeeldgedrag te kijken en deel je lessen waarin jij zelf blijk gaf van een ongeëvenaarde winnaarsmentaliteit. Perioden waarin jij je kop boven het maaiveld uitstak en doorging toen anderen stopten.
Een winnaarsmentaliteit is niet vanzelfsprekend. Vooral niet als we vergeten zijn elkaar daarin op te voeden. Waar de topsporter in zijn jonge jaren op zijn fietsje door weer en wind naar de training fietste wordt hij nu opgehaald door een chauffeur die bovendien zijn tas draagt. Mogelijk is het niet zo gek dat hij in een wereld van extrinsieke motivatie terecht is gekomen. Datzelfde geldt voor veel teams in het bedrijfsleven. Ze zijn vergeten waar het eigenlijk om draait.
Als je wilt weten wat een winnaarsmentaliteit inhoudt moet je niet alleen gaan praten met kampioenen of mensen die ‘grote dingen’ hebben bereikt.
Nee, praat eens met een bijstandsmoeder en vraag eens waar ze de kracht vandaan haalt om haar kinderen het beste te bieden. Vraag het eens aan een gezin wat (ongewild) rond moet komen van een uitkering en zich ernstig druk maakt over de komende Sinterklaas-tijd. Vraag het eens aan een zwerver die al vroeg in de ochtend weer op straat is gezet en de dag moet zien door te komen. Waarom geeft hij het niet op? Of wat denk je van een kleuter die net zo lang doorgaat totdat de puzzel helemaal af is? Een winnaar vergelijkt zichzelf niet met anderen. Hij kiest zijn eigen weg, dan wordt hij ook niet ingehaald.
Winnaars stellen winnen niet altijd als doel, winnen is een gevolg.
Mensen met een winnaarsmentaliteit weten heel goed waar hun motivatie vandaan komt. Ze zijn al die tijd dicht bij hun dieperliggende drijfveren gebleven. Omdat deze motivatie intrinsiek is, beschikken zij over een buitengewoon doorzettingsvermogen. En ook wanneer ze zelf even de kracht niet hebben, weten zij tijdig hulpbronnen te vinden die dit doorzettingsvermogen ondersteunt en faciliteert. Daarbij nemen zij onder alle omstandigheden hun verantwoordelijkheid. Dus niet klagen maar reflecteren en de schouders eronder als je denkt dat het nog steeds klopt wat je aan het doen bent.
Klagen over een gebrek aan winnaarsmentaliteit is typisch verliezersgedrag.
Is er een gebrek aan winnaarsmentaliteit in je (management) team? Bedenk dan voor jezelf eens op basis van welke motivatie je ze hebt aangenomen. Ga eens na hoe jij het doorzettingsvermogen van je mensen hebt gefaciliteerd in tijden toen het wat minder ging. Waar was jij op belangrijke momenten en hoe zat dat met verantwoordelijkheid? Ga in gesprek met je mensen en voel waar de energie zit.
Sierd Nutma is spreker, trainer en auteur op het gebied van Mentale Veerkracht.
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Wat ik wel weet is dat wat je in je artikel beschrijft de gedachtegang is achter het mindset model van Carol Dweck, mensen die klagen over dat het leven hun niets in de schoot werpt hebben een fixed mindset, omdat ze denken dat de extrinsieke beloning iets zegt over hun persoonlijkheid, het maakbare leven en hun verworvenheden in dat maakbare leven zeggen iets over hun zelf. Maar wat je als bedrijf wilt zijn mensen met een growth mindset, mensen die uitgedaagd worden door de inhoud, die het leren belangrijker vinden dan het resultaat. Mensen die nadat ze iets gedaan hebben denken: Zou dat ook anders kunnen en zou die andere manier beter zijn. Of die denken: Is dit het nou of is er meer en wat is dat meer dan. Mensen die na vele jaren zwoegen een product leveren waarvan iedereen zegt: Waar komt die kwaliteit vandaan?
Maar om dat voor elkaar te krijgen moet je als werkgever/bedrijf het idee van belonen van resultaten loslaten, want je moet gaan kijken naar het proces waarmee die resultaten behaald worden. Je moet gaan kijken hoe je medewerkers hun werk verrichten en het idee loslaten dat als het resultaat goed is, dan is het proces goed en medewerkers die zich richten op het proces belonen met aandacht. Maar dat is natuurlijk verschrikkelijk moeilijk als je jarenlang alleen maar bezig bent geweest met kijken naar het resultaat en belonen van resultaat. Dat vraagt om tijd vrijmaken om medewerkers aandacht te geven terwijl ze bezig zijn ipv. een paar keer per jaar een functioneringsgesprek omdat je de rest van de tijd bezig bent met beleid en strategie en overleg met je collega managers en leidinggevenden om het bedrijfsproces nog verder te ontleden om het effectiever, efficiënter en rendabeler te maken. Want daarmee zeg je tegen medewerkers: Maak je niet druk over het proces, daar ben ik voor, zorg jij nu maar voor resultaat door te doen wat je gezegd wordt.
Misschien wel een heel extreem voorbeeld ben ik zelf, 3 kinderen studerend en wel redelijk grote winnaarsmentaliteit. Ik dacht vorig jaar laat ik van mijn hobby maar eens mijn werk gaan maken. Ik kwam regelmatig mensen tegen die altijd maar klaagden over wat er bij hun werkgevers en managers mis was. Regels die niet gerespecteerd werden en veel andere "dingetjes". Zelf heb ik er altijd voor gestreden en eerlijk gezegd nooit verloren.
Ik begreep nooit waarom men niets deed en dat het teveel energie kostte....
De klachten over 8 uur werk dat ze kapot waren?
Heb ze wel eens mijn dagen beschreven en daar stonden ze dan met een mond vol tanden.....
Ik denk dat die mentaliteit te wijten is aan je opvoeding en het klinkt raar maar "hoe makkelijk je het in je leven hebt gehad". Empathie is miniem en egoïsme is groot.
We willen het liefste een applaus als we ook maar iets miniems hebben gedaan, en hebben grote verwachtingspatronen van anderen jegens onszelf. Persoonlijk kan ik hier een boekje over schrijven omdat ik niet snap hoe dat veel mensen bepaalde gedragingen hebben en verwachten dat anderen het tegenovergestelde gedrag vertonen.