Vergroot je veerkracht

Cover stories

Vergroot je veerkracht door spelleider te worden in plaats van speelbal. Stel jezelf vier simpele vragen en begin lang ingenestelde patronen te doorbreken.

Druk, druk, druk. Je vliegt van deadline naar deadline doordeweeks. Je vliegt van afspraak naar afspraak in je weekend. Misschien werk je hybride, zit je meer thuis achter je scherm, beweeg je minder en kom je minder buiten. Je hebt minder verbinding met collega’s. Tijd voor jezelf is ondergesneeuwd in je agenda. Uitdagingen en onzekerheden in een snel veranderende wereld vragen je aandacht. Je wordt geleefd. Je voelt je wellicht steeds vaker uitgeput. Je hebt steeds meer vraagtekens. Wat maakt je nou eigenlijk echt gelukkig? Waar doe je het allemaal voor? Het knagende gevoel dat er iets mist laat je misschien nog harder rennen. Maar al snel merk je dat sneller, meer en beter niet de oplossing is. Sterker nog, het heeft voor velen het tegenovergestelde resultaat. Overspannenheid en burn-out liggen op de loer.

Stress is momenteel beroepsziekte nummer 1. Een op de zes Nederlanders heeft burn-outklachten en 88 procent van de medewerkers blijft gewoon stug doorwerken als ze stress ervaren. En twee derde van de Nederlanders slaapt daardoor slecht.

Wat is er nodig om dit tij te keren? Wat te doen?

Al de problemen die deze ratrace geeft, zijn oppervlakteverschijnselen met een diepere oorzaak. Het onderliggende probleem is dat je eigenlijk geen grip hebt op jezelf. Je bent overgeleverd aan wat de wereld van je vraagt. Je reageert daarop vanuit ingesleten automatismen die je niet echt gelukkig maken. Je raakt jezelf daarin steeds meer kwijt. 
Hoe stap je uit deze spiraal en ga je ‘next level’? Einstein zei dat uitdagingen niet opgelost kunnen worden met de denkwijze waaruit ze zijn ontstaan. Het komt aan op anders denken, voelen en kijken. Je krijgt daardoor ruimte voor een nieuw perspectief.

Spelleider in plaats van speelbal van je gedachten

Als je je laat leiden door de wirwar van gedachten die nooit ophoudt word je er een speelbal van. Je aandacht schiet alle kanten op, als een bal in een flipperkast. Je gedachten worden bepaald door je patronen of overtuigingen. Om uit dit spel te komen zijn er twee stappen nodig.
- Ten eerste is het belangrijk dat je je observerend vermogen ontwikkelt. Meditatie is hiervoor een geweldige tool. Je leert kijken naar je gedachten in plaats van je erdoor mee te laten slepen.
- Ten tweede wil je innerlijk leiderschap nemen over de gedachten waar je afscheid van wilt nemen. Je wilt spelleider zijn van de flipperkast van jouw gedachten. Door je patronen langzaamaan aan te passen, installeer je nieuwe overtuigingen en daarmee nieuwe gedachten.

Je wilt spelleider zijn van de flipperkast van je eigen gedachten

Mentaal tuinieren

Er zijn veel methoden om meer grip te krijgen op je gedachten. Je kunt bijvoorbeeld een betere spelleider van je gedachten worden door ‘mentaal tuinieren’. Bij mentaal tuinieren neem je bewust eigenaarschap over gedachten die je niet meer wilt. Je gaat ze wieden als onkruid uit je tuin. Ook laat je nieuwe gedachtenpatronen bloeien, door ze herhaaldelijk water en voeding te geven. Visualiseer dat jij eigenaar bent van deze mentale tuin. Er staat een muur om deze tuin met een poort erin. In die poort staat een poortwachter. Die poortwachter is je observerend vermogen. De poortwachter bepaalt welke gedachten je wel en niet toelaat in jouw mentale tuin. Als je een ongewenste gedachte zich aandient doorloop dan de volgende twee stappen:

  1. Cancel en delete de gedachte in je hoofd, alsof je op de delete-knop drukt.
  2. Bevestig voor jezelf de tegenovergestelde positieve gedachte die je wel wilt.

Een voorbeeld
Je hebt de gedachte: ‘Ik heb het zo druk, ik moet nog zoveel doen.’ Deze gedachte geeft je onrust, los van de hoeveelheid werk die op je te wachten ligt. Zie deze gedachte voor je, druk op de delete-knop, sta niet toe dat hij je mentale tuin als onkruid overwoekert. Bevestig dan voor jezelf de gewenste gedachte: ‘Ik ervaar alle rust in mezelf, ik heb grip op mijn eigen tijd.’

De poortwachter bepaalt welke gedachten je wel en niet toelaat in jouw mentale tuin.

Mentale yoga: vier simpele vragen voor meer veerkracht

Sommige gedachten of overtuigingen kunnen hardnekkig zijn. Ze hebben stevig wortel geschoten en zich verspreid in je mentale tuin. Zelfs als je de mentaal-tuinieren methode toepast blijven ze vaker terugkomen. Ook al trek je elke keer het onkruid uit de grond, de wortels zijn niet volledig weg. De gedachte blijft terugkomen. Er kan een diepe conditionering of trauma schuilen onder het gedachtenpatroon. Als dit het geval is heb je wat meer innerlijk transformatiewerk te doen. Dat kan onder begeleiding van een coach of trainer.
Om je innerlijke werk te beginnen kun je in ieder geval al vier vragen stellen aan jezelf. De volgende vier vragen helpen je je bewustzijn te vergroten en de situatie om te buigen. Deze vier vragen zijn gebaseerd op ‘The Work’ van Byron Katie:

  1. Is het waar?
  2. Hoe kan ik zeker weten dat dit waar is?
  3. Wat doet het met mij als ik dit geloof?
  4. Wie zou ik zijn zonder deze gedachte of overtuiging?

Laat ik hierop hetzelfde voorbeeld toepassen als bij mentaal tuinieren:

‘Ik heb het zo druk, ik moet nog zoveel doen.’ Door jezelf de vraag te stellen of het waar is, kijk je op een afstandje naar deze gedachte. Je denkt wellicht ‘Ja mijn agenda is ook zo gevuld, die to-do-lijst is lang, dus deze gedachte is waar.’ Stel jezelf dan de volgende vraag over hoe je zeker kunt weten dat dit waar is. Ja, wat is druk zijn eigenlijk? Een directeur van een groot concern is misschien nog wel veel drukker dan jij. Dus misschien maakt de gedachte over drukte je wel veel drukker dan je in werkelijkheid bent.

Kortom, je kunt niet zeker weten of deze gedachte waar is. Je gedachte wordt gevormd door je ingesleten patronen. En die zijn gewend om druk te zijn. En wat doet het met je als je gelooft dat je druk bent? Je wordt misschien kortaf naar je gezinsleden, je neemt geen tijd voor pauze, je slaapt slechter, je hebt weinig overzicht, et cetera. En als je deze gedachte dan compleet loslaat. Wie zou je dan zijn? Een vrijer persoon, die vrolijker is, kan relativeren, zijn of haar best doet, op tijd ontspant en zichzelf oplaadt.

De vier vragen helpen je om de gebaande paden in je brein uit te dagen, waardoor meer ruimte ontstaat.

Roy Wenting begeleidt organisaties naar meer vitaliteit, welzijn en evolutie en is auteur van Next Level You – Delf het goud in jezelf

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Gert Wenting
Lid sinds 2023
Interessant onderwerp met goed tips

Meer over Coaching