Vraag een willekeurige manager wat belangrijk is aan het stellen van doelen en als een Pavlovreactie braakt uw gesprekspartner het woord SMART uit. SMART is het ‘mit-nach-samt-bei-seit-von-zu’ van de doelstellingen. Goedbedoeld en direct paraat, maar achterhaald. De toekomst is aan SMURF-doelen!

Ik zal het eerlijk bekennen: ik heb ze ook gegeven, die trainingen waarin ik met managers ‘lekker aan de slag ging’ met het stellen van doelen. Ik gaf de deelnemers elk vijf formulieren waarop de vijf letters al voorbedrukt waren, waarna ze zich er in groepjes van twee op konden stukbijten. Als ware sudoku-kampioenen stortten de deelnemers zich op dit intellectuele stukje managementarbeid. Héééérlijk!

Ik heb spijt van deze jeugdzonde, inmiddels weet ik beter. Wie doelen wil bereiken, moet kiezen voor SMURF-doelen: Specifieke, Meetbare, Uitdagende, Realiseerbare en Functionele doelen. Als we ons als managers dan toch infantiel willen gedragen, laten we dan ook een passend en vrolijk acroniem gebruiken!

Targets plakken
Er gaat veel mis met het stellen van doelen. In veel organisaties worden er simpelweg geen doelen gesteld. Dat is bijzonder, want ook al zijn er geen doelen, verwachtingen zijn er altijd. Dus als u wel dingen van uw medewerkers verwacht maar u bent hier niet kraakhelder over, dan maakt u het uw medewerkers wel heel makkelijk om u teleur te stellen. Veel managers stellen gelukkig wel doelen, maar doen dat dan op zo’n dusdanig hoog abstractieniveau dat het voor medewerkers schier onmogelijk is om hier een persoonlijke bijdrage uit te destilleren. En als er dan uiteindelijk heldere doelen worden gesteld, worden ze weer niet persoonlijk gecommuniceerd. Een A4-tje met targets op de koelkast in de kantine plakken valt bij mij niet binnen de categorie communiceren.
Bijzonder vind ik dat. U sluit met uw medewerker aan het begin van het jaar een overeenkomst om ongeveer 1600 uur samen te werken, en u vindt het teveel moeite om hier periodiek een uurtje over te praten.

Grote Smurf
Als de smurfen ergens naar toe gaan, vragen ze steeds aan Grote Smurf of het nog ver is. Zijn antwoord klinkt allengs geïrriteerder: ‘Nee hoor, het is niet ver meer.’ Als het hem voor de zoveelste maal gevraagd wordt en Grote Smurf het blijkbaar zat is, luidt zijn antwoord uiteindelijk (en heel oprecht): ‘Ja, het is nog hééééél ver!’
Grote Smurf stelt wel SMURF-doelen, maar zijn vrienden hebben geen idee welke dat zijn. Grote Smurf zou moeiteloos carrière maken in onze grotemensenorganisaties.

Ik ben een groot voorstander van het stellen van doelen, en het maakt mij niet uit welke methode u kiest. Maar communiceer ze in elk geval: vertel uw medewerkers kraakhelder wat u van hen verwacht. Tijdens een gesprek over deze doelen kunt u erachter komen of de doelen duidelijk zijn, en welke randvoorwaarden of ondersteuning er nodig zijn.

Als Grote Smurf tegen Brilsmurf en Smurfin zou zeggen: ‘We gaan naar het bos om Smurfbessen te plukken en ik wil over 3 uur terug zijn met 5 kilo, gaat dat lukken en zien jullie dat zitten?’, Dan is dit een heldere vraag waarop onze blauwe vriendjes ‘ja’ of ‘nee’ kunnen zeggen.

U kunt mijn suggestie natuurlijk in de wind slaan, maar ik ben bang dat u als manager dan snel uitgesmurfd bent.